Flota Horia
Flota Horia 1967 eta 1975 artean, Suezko kanalean Israel eta Egiptoren arteko Sei Eguneko Gerraren ondorioz harrapatuta geratu ziren hamabost ontzien izena da. Ontziek horia izena hartu zuten, basamortuko hondarrarekin estalita geratu zirelako[1].
Egiptok kanalaren bi muturrak blokeatu zituen Israelek erabil ez zezan. Ontzi militarrak, itsas-minak eta beste hondakin batzuk kanalean jarraitu zuten Yom Kippurreko gerra amaitu arte, ondoren blokeoa altxatu zelarik. 1974ko garbiketa operazio batek itsasontziek alde egitea ahalbidetu zuen, zortzi urtez noraezean egon ondoren.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sei Eguneko Gerra
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1967ko ekainean, hamabost itsasontzik iparralderantz nabigatzen zuten Suezko kanaletik Israel eta Egiptoren arteko gerra hasi zenean, Sei Eguneko Gerra bezala ezagutua izan zena. Ubidearen bi muturrak itxi ziren, eta, hiru egunen buruan, argi geratu zen ubidea blokeatuta egongo zela denboraldi batez, itsasontziak hondoratu baitziren ubidea oztopatzeko. Hamalau itsasontzi Suezko kanalaren zatirik zabalenean ainguratu behar izan ziren, Laku Garratz Handian. Hondoratutako ontzietako batzuk SS Observer beste itsasontzietatik isolatu zuten, eta honek Timsah lakuan ainguratu behar izan zuen[2].
Itsasontziak, dragak, ur gaineko beste ontzi batzuk eta ubidea blokeatzeko zubi bat hondoratu ziren[3]. Hondoratutako ontziez gain, nabigazioa eragozten zuten zenbait itsas minak zeuden. Gerrak israeldarrak kanalaren ekialdeko ertz osoaren jabe utzi zituenez, Gamal Abdel Nasser Egiptoko presidenteak berehala erabaki zuen kanala mugagabe nabigatzea. Aukera bakarra israeldarrei erabiltzen uztea izango zen, anatema zena Egiptoko gobernuarentzat. Kanalaren inguruko arazo politikoak nolabait konpondu izan balira ere, ekonomikoki bideraezina izango zen hura mantentzea; izan ere, kargatzaile gutxi egongo ziren (bat edo beste) prest beren itsasontziak eta eskifaiak borroka aktiboko eremu batean benetan inoren lurra zenaren bidez bidaltzeko.
Zortzi urte geldi
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zortzi urteetan zehar, israeldar eta egiptoar armadak Suezko kanalaren bi aldeetan aurrez-aurre egon ziren. Batzuetan, bi aldeetako eraso taldeak kanalean zehar lerratzen ziren informazioa biltzeko misioak egiteko. Kezka nagusietako bat zen kanala sedimentuz betetzea, erregulartasunez dragatzen ez bazen. Zikinkeriaren % 90 itsasontzien helizeen birak eragindako korronteen emaitza zela ikusita, garai horretan ia existitzen ez zirenak, arazoa benetakoa ez zela ikusi zen.
1967ko urrian, hamalau ontzietako ofizialak eta tripulazioak Melampusean bildu ziren "Laku Garratz Handiko Elkartea" sortzeko, elkarri laguntza eman ziona. Tripulazioko kideek erregularki euren itsasontzietan biltzen jarraitu zuten, ekitaldi sozialak antolatu zituzten, klub nautiko bat sortu zuten eta "Laku Garratzeko Olinpiar Jokoak" ospatu zituzten 1968ko Mexiko Hiriko Udako Olinpiar Jokoen osagarri bezala. Salbamendu txalupa lasterketak antolatu ziren eta futbol partidak jokatu ziren itsasontzi handienean, MS Port Invercargillen, Mendebaldeko Alemaniako Nordwind itsasontzian zerbitzu erlijiosoak ospatzen ziren bitartean eta Vasil Levsky Bulgariako zamaontzian filmak proiektatzen ziren bitartean. Killara suediarrak igerileku bat zeukan[4].
Denborarekin, ontzietako tripulazioko kide kopurua murriztea posible izan zen, eta 1969an, itsasontziak, zenbait taldetan bildu ziren, hauek mantentzeko behar zuten tripulatzaile kopurua are gehiago murrizteko. Ontziak mantentzeko geratzen zen tripulazioa hiru hilean behin txandakatzen zen. 1972an, Alemaniako ontzietako tripulazioko azken kideak etxera bidali zituzten, eta ontzien zainketa Norvegiako enpresa baten esku geratu zen.
Posta-sistema bat sortu zen, eta eskuz egindako zigiluak bildumako objektu bihurtu ziren mundu osoan. Egiptoar posta autoritateak zigiluak onartu zituen, mundu osoan erabiltzea baimenduz. Posta-sistemari dagokionez, hiru multzo sortu ziren, itsasontzien akronimoekin: "Müwinikies", "Ledmelaga" eta "Djabiporst".
Irekiera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1975eko hasieran, Suezko kanala nazioarteko garraiora ireki zen berriro, eta 1975eko maiatzaren 24an, Münsterland eta Nordwind ontzi alemaniarrak Hanburgoko portura iritsi ziren, 30.000 ikuslek baino gehiagok txalotuak. Dirudienez, euren kabuz euren jatorrizko portura itzuli ziren itsasontzi bakarrak izan ziren. Münsterlandentzat zortzi urte, hiru hilabete eta bost egun iraun zuen Australiarako bidaiaren amaiera zen[5].
Memoria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2010eko hamarkadan historia ezohiko honekiko interesa berritu egin da. Bi liburu argitaratu ziren: Acht Jahre gefangen im Grostrien Bittersee, Hans Jürgen Witthöftena (2015); eta Stranded in the Six-Day War, Cath Senkerrena (2017)[6][7].
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) «Yellow Fleet memories sought» Bradford Telegraph and Argus (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ (Ingelesez) «World: The Suez Canal's Bleak Centennial» Time 1969-11-21 ISSN 0040-781X. (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ (Ingelesez) Magazines, Hearst. (1975-05). Popular Mechanics. Hearst Magazines (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ (Ingelesez) «National Geographic Magazine» National Geographic (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ «Hamburg damals: Gefangen im Bittersee» www.ndr.de (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ (Ingelesez) Edge, Simon. (2017-06-03). «Meet the searfarers who were stranded in the Six-Day War» Express.co.uk (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- ↑ (Ingelesez) «Stranded in the Suez Canal» National Museums Liverpool (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).