François-Adrien Boieldieu

François-Adrien Boieldieu
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Rouen eta Rue aux Ours, Rouen (en) , 1775eko abenduaren 16a
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	Varennes-Jarcy, 1834ko urriaren 8a (58 urte)
Hobiratze lekua	Père Lachaise hilerria; Cimetière monumental de Rouen (en) ; Père Lachaise hilerria
Familia
Ezkontidea(k)	Jenny Philis-Bertin (en) (1827 -
Bikotekidea(k)	ikusi Antoinette Lemonnier (en) ;
Seme-alabak	ikusi Adrien Louis Victor Boïeldieu;
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa
Irakaslea(k)	Charles Broche (en)
Ikaslea(k)	ikusi Pierre-Joseph-Guillaume Zimmermann; Adolphe Adam;
Jarduerak
Jarduerak	opera composer (en) , orkestra zuzendaria, musikologoa, musika-irakaslea eta unibertsitateko irakaslea
Lantokia(k)	Rouen eta Paris
Enplegatzailea(k)	Parisko Kontserbatorioa
Lan nabarmenak	ikusi La dame blanche (en) ; Le calife de Bagdad (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko zalduna (1820) ;
Influentziak	André Grétry
Kidetza	Académie des sciences, belles-lettres et arts de Rouen (en) ; Arte Ederren Akademia (Frantzia)
Mugimendua	musika klasikoa
Genero artistikoa	opera
Musika instrumentua	pianoa

François-Adrien Boieldieu (Rouen, 1775eko abenduaren 16a - Varennes-Jarcy, 1834ko urriaren 8a) frantziar musikagilea izan zen.

Rouengo katedraleko koruko maisuaren eta organo-jotzailearen eskutik jaso zuen bere musika-hezkuntza. Izu Garaian lehen lanak konposatu zituen eta berehalako arrakasta izan zuen. Parisera joan eta modan zeuden opera komikoak konposatzen hasi zen.

André Grétryren oinordeko espirituala izan zen eta apaindura handirik gabeko melodietan zentratu zen, baina orkestrazio adimentsu batekin. 1804tik 1810era San Petersburgon egon zen tsarraren gorteko konpositore karguarekin. Bederatzi opera konposatu zituen han.

Parisera itzulita, 1825ean bere maisulana konposatu zuen, La dame blanche, Walter Scotten bi lanetan oinarritua. Bere ospea operetan oinarritzen den arren, beste obra batzuk ere konposatu zituen, hala nola harparako kontzertu bat.

Parisko Kontserbatorioko irakaslea eta Arte Ederren Akademiako kidea izan zen. Hargin beltza izan zen eta Frantziako Ekialde Handiaren parte.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Operak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

La Fille coupable (1793).
Rosalie et Myrza (1795).
La Famille suisse, Saint-Justen libretoa (1796)
L'Heureuse Nouvelle, Saint-Justen libretoa, (1797)
Le Pari, ou Mombreuil et Merville, Charles de Longchampsen libretoa (1797)
Zoraïme et Zulnar, Saint-Justen libretoa (1798)
La Dot de Suzette, Jean-Claude Bédéno Dejaurerekin (1798).
Les Méprises espagnoles (1799).
Emma ou la Prisonnière (1799 Luigi Cherubinirekin.
Béniovski ou les Exilés du Kamchattka (1800).
Le Calife de Bagdad (1800).

Calife de Bagdaden obertura, 1809ko pianoforte batekin grabatua

Ma tante Aurore ou le Roman impromptu (1803).
Le Baiser et la Quittance, ou Une aventure de garnison (1803).
Aline, reine de Golconde (1804).
La Jeune Femme colère (1805).
Abderkan (1805).
Un tour de soubrette (1806).
Télémaque (1806).
Amour et Mystère, ou Lequel est mon cousin ? (1807).
La Dame invisible (1808).
L'Athalie (1808).
Rien de trop ou les Deux Paravents (1811).
Jean de Paris (1812).
Le Nouveau Seigneur de village (1813).
Le Béarnais ou Henri IV en voyage (1814).
Angéla ou l'Atelier de Jean Cousin (1814).
La Fête du village voisin (1816).
Charles de France, ou Amour et gloire, Ferdinand Héroldekin, Théodore d'Artois eta Emmanuel Théaulonen lubretoa (1816).
Le Petit Chaperon rouge (1818).
Les Voitures versées ou le Séducteur en voyage (1820).
Les Arts rivaux (1821).
Blanche de Provence ou la Cour des fées, opéra en 3 actes, Emmanuel Théaulon eta De Rancéren libretoa, Henri-Montan Berton, François-Adrien Boïeldieu, Luigi Cherubini, Rodolphe Kreutzer eta Ferdinando Paërren musika (1821).
La France et l'Espagne (1823).
Les Trois Genres (1824) (Auberrekin).
Pharamond (1825).
La Dame blanche (1825).
Les Deux Nuits (1829).
La Marquise de Brinvilliers (1831), Auber eta Cherubinirekin.

Kontzertuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Concerto pour piano en fa (1793).
Concerto pour harpe en ut majeur (1800).

Ahots lan sakratuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pie Jesu à quatre parties. Paris, Au ménestrel, chez Heugel et Cie.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q109875
Multimedia: François Adrien Boieldieu / Q109875