François Vatel

Wikipedia, Entziklopedia askea
François Vatel

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFritz Karl Watel
JaiotzaTournai1631ko urtarrilaren 17a
Herrialdea Frantzia
HeriotzaChantilly1671ko apirilaren 24a (40 urte) (39/40 urte)
Heriotza moduasuizidioa
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakzeremonialaria

François Vatel (1631ko urtarrilaren 17a - 1671ko apirilaren 24a) Nicolas Fouquet-en eta Luis II.a Borboi-Condékoa printzearen sukaldari eta etxezaina (frantsesez, maître d'hôtel) izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Vatel Suitzan edo Parisen jaio zen 1625ean, 1631n edo 1635ean.[1] Chantilly-a (Chantilly krema), bainila zapore goxoko krema harrotua, sortu zuen, baina ez dago gertaera honen dokumentazio garaikiderik, zaporeko krema harrotua gutxienez mende bat lehenago ezagutzen baitzen.[2]

Vatel-ek Luis XIV.aren Nicolas Fouquet superintendentea zerbitzatu zuen Vaux-le-Vicomte-ko gazteluaren inaugurazio jaia bikainean, 1661eko abuztuaren 17an. 

Vatel Condé Handiak Luis XIV.aren ohoretan aurkeztutako 2.000 lagunentzako oturuntza bitxi baten arduratu zen, 1671ko apirilaren 16an, Chantillyko jauregian, hil zen lekuan. Sevignéko markesaren gutun baten arabera, Vatel-ek itsaskien atzerapenagatik eta beste ezbehar batzuengatik bere buruaz beste egin zuen bere ezpataren bidez, eta bere gorpua aurkitu zuten arraina iritsi zela norbait esatera joan zenean.[3]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. http://www.cooksinfo.com/francois-vatel Alternate birth name: Fritz Karl Watel
  2. see the whipped cream article for full documentation
  3. James A. Harrison, ed., Letters of Madame de Sévigné, 1899, p. 35f