Francisca Júlia da Silva

Aldatu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Francisca Júlia da Silva

Bizitza
JaiotzaEldorado (São Paulo), 1871ko abuztuaren 31
Herrialdea Brasil
HeriotzaSão Paulo, 1920ko azaroaren 1a (49 urte)
Heriotza moduasuizidioa
Familia
Anai-arrebak
Hezkuntza
Hizkuntzakportugesa
Jarduerak
Jarduerakpoeta, maisu/maistra, piano-jotzailea, literatura-kritikaria eta idazlea
Lan nabarmenak
MugimenduaParnasianismoa
sinbolismoa

Francisca Julia César da Silva Münster (Xiririka (gero El Dorado Paulista/ El Dorado, Säo Paulo, Brasil, 1871ko abuztuaren 31 - Säo Paulo, Brasil, 1920ko azaroaren 1a) brasildar poeta, eskola irakaslea, piano-jotzailea eta literatura kritikaria izan zen.[1][2][3][3]

Correio Paulistano eta Diário Popular taldeetan kolaboratu zuen, eta horrek Artur Azevedoren O Álbumean eta Valentim Magalhãesen A Semanan lan egiteko atea ireki zion, Rio de Janeiron. Hantxe gertatu zitzaion gauza bitxi bat: inork ez zuen uste bertso batzuk emakume batenak zirenik, eta João Ribeiro literatura-kritikariak, uste baitzuen Raimundo Correiak izen faltsua erabiltzen zuela, Maria Azevedo izenarekin hasi zen "erasotzen". Egia, ordea, Júlio César da Silvak Max Fleiussi bidalitako gutun baten ondoren argitu zen.

Handik aurrera, João Ribeirok ahalegina egin zuen egilearen lehen liburua argitaratzeko eta, 1895ean, Mármores argitaratu zuen Horácio Belfort Sabinok.[4] Ordurako, Francisca Júlia poeta handitzat hartzen zen literatur zirkuluetan. Olavo Bilac -ek forma, hizkuntza gurtzea goraipatu zuen, "berritasun eta freskotasun bainu zoragarri batek" sortua, bere arte lasaia eta kontsolatzailea. Bere konsagrazioa erretratua inprimatzen hasi ziren aldizkarietan islatu zen.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurrentzako Liburu Azala

1899an, Estatuko eskola publikoetarako Livro da Infância argitaratu zuen. Bere asmoa Brasilen haurrei zuzendutako literatura mota bat hastea zen, ordura arte ia existitzen ez zena. Liburuak istorio laburrak eta bertsoak biltzen zituen "forma sinpleak, narratiba errazak eta hizkera onenean eta garbienean idatziak ", Júlio César da Silvak liburuaren hitzaurrean azpimarratu zuenez.

Francisca Juliak haurrentzako abestiekin izandako esperientzia, neurri batean, 1903an argitaratutako Esfinges hirugarren lanera eraman zuten. Gutxi gorabehera, Esfinges lana Mármores -en edizio handitua da. Zazpi konposizio baztertu zituen eta 20 berri gehitu zituen, horietatik 14 argitaratu gabeak.

1904an, urteko lehen egunean, Francisca Júlia Societá Internazionale Elleno-Latina-ren Brasilgo batzorde zentraleko kide eraginkor izendatu zuten, Erroman .

Cabreúvan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ordura arte poeta handia zen, baina, inoiz argitu gabeko arrazoiengatik, Francisca Júlia-k bizitza publikoa utzi zuen São Paulon eta Cabreúva -ra, ama irakaslea zen herrira, joan zen 1906an. Etxeko lanetan hasi zen eta eskualdeko haurrentzako irakasle partikularra izan zen, piano-eskolak emanez, Erotides de Campos -i barne, geroago São Pauloko konpositore ospetsua izan zena.

Orduantxe, bere senideak bisitatzen ari zela, hiriburuko botikari graduatu berri bat ezagutu zuen. Zita jarri zuten. Francisca Júlia São Pauloko lagun bati gutunetan aitortu zion berataz maitemindu zela, baina eroa zela konturatu zela (ezagunek eta auzokideek esaten zuten hori). Poetaren ezetza jasota, gazteak Cabreúvatik alde egin zuen itzultzeko asmotan, eta hori ez zen gertatu: Rion ezkondu zen eta maitasun gutun guztiak itzuliak izan ziren, zapata-kutxa batean.

Poetak orduan São Paulora itzultzea erabaki zuen eta amaren lekualdaketaren zain geratu zen berarekin joateko, 1908ko urrian hain zuzen, Lajeado geltokiko eskolara, gero Guaianases auzoa. Cabreúvan Academia Paulista de Letras -eko kidea izan zen, 1907an sortua, baina ez zuen aurrera egin. 1909an sortu zen bigarren Academia Paulista de Letras-ean parte hartzeko gonbidapenari uko egin zion argi geratu ziren arrazoiengatik, bizitza literariotik alde egiten ari zen garaian. Batzuek diote ez zuelako lehiarik nahi bere nebarekin, Júlio César da Silva, poeta dekadentea, literatur zirkuluetan prestigio handikoa. Urte berean, bere lehen hitzaldia eman zuen Udaletxeko eraikineko aretoan, Itu -n, "Sorginkeria ikuspuntu zientifikotik" gaiari buruz.

Ezkontza eta heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1909ko otsailaren 22an, Philadelpho Edmundo Münsterrekin (1865-1920) ezkondu zen, Brasilgo Tren Zentraleko Lajeado geltokian telegrafo operadorea. Bere ezkontzako aitabitxia Vicente de Carvalho poeta eta laguna izan zen. Garai hartan jada pentsamendu mistikoetan murgilduta zegoen. Bere burua isolatu eta etxean bizi zen, artean bere poesia argitaratzen zuten kazetarien bisita puntualak jasota. 1912an, bere azken liburua, Alma Infantil, bere neba Júlio César da Silvarekin batera argitaratu zen, eta oihartzun nabarmena lortu zuen estatuko eskoletan edizioaren zati handi bat Barne Idazkaritzak, garai hartan, Altino Arantesek, eskuratu zuenean.

Karitatea, fedea, heriotzaren ondorengo bizitza, berraragiztatzea eta Ekialdeko hainbat ideologia (budismoa bezalako gaiak aztertzen jarraitu zuen. 1916an, bere senarraren gaixotasuna (tuberkulosia) azaldu eta depresio sakon batean murgildu zen, irudipenak zituela zioen, hiltzear zegoela eta azido uriko intoxikazioaren ondorioz aluzinazioak zituela. Urteen poderioz egoerak okerrera egin zuen, bere poemek -une horretan idazten zituen gutxiek- lurreko planotik kanpo bake espirituala irrikatzen zuen emakume baten borondatea irudikatzen zuten. Berak zioen, Correia Junior-i egindako elkarrizketa batean, bere "bizitza orduz ordu laburtzen" zela. Hala ere, A Cigarrarako idaztera itzuli eta Versos Áureos izeneko poesia liburua argitaratu zuen.

1920an, Philadelpho tuberkulosoa, medikuek utzita, urriaren 31n hil zen. Prozesioa igaro eta ordu batzuetara, hurrengo egunean, Francisca Júlia bere gelara joan zen atseden hartzera eta bere buruaz beste egin zuen estupefaziente dosi handiegia hartuz, 1920ko azaroaren 1eko goizean hil zen.

Estilo literarioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Musa Impassível eskultura (Francisca Júlia) Victor Brecheretek egina, Pinacoteca do Estadon. Kreditoak: Leandro Lanzoni.]] Musa Impassível eskultura (Francisca Júlia) Victor Brecheretek egina, Pinacoteca do Estadon. Kreditoak: Leandro Lanzoni.]]
Musa Impassível eskultura (Francisca Júlia) Victor Brecheretek egina, Pinacoteca do Estadon]]. Kreditoak: Leandro Lanzoni.
Rua Francisca Júlia Alto de Santanan, São Paulon


Francisca Júlia, João Pacheco historialariaren arabera, txikitatik parnasiako tinbre ortodoxoak erakutsi zituen, baina modernismoaren eraginez. Bere poesiak inpertsonaltasun zorrotzena zuen, objektibo hutsa agerian uzten zuen piezarik ospetsuenetan - "Dança de Centauras" eta " Os Argonautas ", batez ere - barne-estilorik ez zuen taupatzen, baina kanpoko formen erliebea, kolorea, mugimendua zutenak. Momentu jakin batzuetan, sonoritate- eta indar- ahalmen arraroa erakusten zion hizkuntzari, bertsoei emozioan oinarritzen ez zen egitura bat emanez, adierazpenaren indar eta zorroztasunean baizik.

Hala ere,oso aspaldiko joera zuen sinbolismorantz, 1894ko "De Joelhos" poesian ikusten den bezala. Haren gustu ameslarirako joera argiaren, soinuaren eta mugimenduaren efektu miresgarrietan islatzen zen. Ondorio horiek 1903an "Esfingeak" argitaratu ondoren izan zituzten ondorioak, bere bizitzaren amaierara arte, senarraren gaixotasuna jasan zuen urteetan.

Bere sinbolismoa, Perikles Eugenioren ustez, bere artearen moralizazioaren agerpenetako bat izan zen, gero eta nabarmenagoa zen izaera mistiko eta filosofikoa hartu zuena. Bere poesia plastikatik filosofikora eboluzionatu zela esan daiteke, beti ere adierazpen-lasaitasun nagusi bera mantenduz eta arimaren barne- esparru bera agerian utziz.

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Santana auzoaren goiko aldean dagoen kale garrantzitsu baten izenarekin omendu zuten, São Paulo hirian. Interesgarria da beste egile sinbolistek Alto de Santana kaleekin ere omendu zituzten, Rua Francisca Júlia x Rua Alphonsus de Guimarães eta Rua Francisca Júlia x Rua Paulo Gonçalves elkarguneekin.
  • 1933an, Senatuak onartu zuen bere hilobian Araçako hilerrian “ Musa Impassivel ” estatua ezartzea, Victor Brecheretek Carrarako granitoan zizelkatua. 2006ko abenduan, Hiria eta Estatua transferentziarako ados jarri eta 15 urtera , estatua São Pauloko Pinakotekara eraman zuten, eta han zaharberritze prozesu delikatua jasan zuen erakusketa publikora atera aurretik.
  • 1972an Clínica de Repouso Francisca Júlia izenarekin sortua, São José dos Campos -en, SP-n, CVV Programako Zuzendaritza Batzordeak eta Boluntarioek sortu zuten, garai hartan gaixo psikiatrikoei emandako tratamendu motagatik haserre zeuden. Ideia errealitate bihurtu zen suizida joera duten CVVn laguntza eskatzen zuten pertsonen % 10ek buruko nahasmenduak zituela ikusi zenean.[2]

Lanen zerrenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1895 -Mármores
  • 1899 -Livro da Infância
  • 1903 - Esfingeak
  • 1908 - A Feitiçaria Sob o Ponto de Vista Científico (hitzaldia)
  • 1912 - Alma Infantil ( Júlio César da Silvarekin )
  • 1921 - Esfinges - 2. arg. (handituta)
  • 1962 - Poesias (Pericles Eugênio da Silva Ramosek antolatua)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Cultural, Instituto Itaú. «Francisca Júlia» Enciclopédia Itaú Cultural (Noiz kontsultatua: 2022-11-02).
  2. ↑ a b Série Histórias Não Contadas - "As Mensageiras" - Primeiras Escritoras do Brasil Câmara dos Deputados - acessado em 6 de março de 2021
  3. ↑ a b «Francisca Júlia da Silva - Bilatu» www.bing.com (Noiz kontsultatua: 2022-11-02).
  4. ↑ (Portugesez) «Marmores (1895)/Prologo - Wikisource» pt.wikisource.org (Noiz kontsultatua: 2022-11-02).


Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Francisca_Júlia_da_Silva&oldid=9228775"(e)tik eskuratuta