Francisco Javier Mariátegui y Tellería
Francisco Javier Mariátegui y Tellería | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Lima, 1793ko azaroaren 22a | ||
Herrialdea | Peru | ||
Heriotza | Lima, 1884ko abenduaren 23a (91 urte) | ||
Familia | |||
Haurrideak | ikusi
| ||
Familia | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | National University of San Marcos (en) | ||
Hizkuntzak | gaztelania | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | politikaria, kazetaria, diplomazialaria, abokatua eta idazlea |
Francisco Javier Mariátegui Tellería (Lima, Peru, 1793ko azaroaren 22a - Lima, Peru, 1884ko abenduaren 23a) Peruko abokatu, magistratu, politikari, idazle, diplomatiko, kazetari eta ideologo liberala izan zen. Peruko Independentziaren Prozerra. Peruko Errepublika sortu zuen belaunaldiko kide nabarmena. 1822ko lehen Kongresu Konstituziogilea osatu zuen, idazkaritza José Faustino Sánchez Carriónekin partekatuz, eta 1833ko Konbentzio Nazionala. Gobernuko eta Kanpo Harremanetarako ministroa izan zen (1827-28), ministro ahalguztiduna Ekuadorren (1832-33) eta Bolivian (1842); eta Ministroen Kontseiluko presidentea (1865) ere izan zen. Magistratu bezala, Trujilloren Justizia Gorte Gorenaren sortzailea izan zen, baita Justizia Gorte Goreneko kidea ere, hainbat alditan presidente izanda. Gainera, Peruko masoneriaren sortzaileetako bat izan zen, eta bere idatzi gehienak antiklerikalak dira, baina batzuk gai historikokoak dira, emantzipazio garaian ikusi zituen gertakarien kontakizunak nabarmenduz.
Jaiotza eta familia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal jatorriko gurasoak zituen. Ignacio de Mariátegui y Liernia eta María Jacoba Tellería y Vicuñaren (Manuel Tellería Vicuñaren arreba) semea izan zen. Bere anaietako bat Ignacio Mariátegui y Tellería izan zen, Peruko armadan itsasgizona izan zena.