Gemma Frisius

Wikipedia, Entziklopedia askea
Gemma Frisius

katedradun

Bizitza
JaiotzaDokkum (en) Itzuli1508ko abenduaren 8a
HerrialdeaHamazazpi Probintziak
HeriotzaLovaina1555eko maiatzaren 25a (46 urte)
Heriotza modua: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaOld University of Leuven (en) Itzuli
UCLouvain
Hezkuntza-mailaDoctor of Sciences in Medicine (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Andres Vesalio
Gerhard Mercator
Hizkuntzaklatina
Irakaslea(k)Franciscus Monachus (en) Itzuli
Pierre de Corte (en) Itzuli
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria, medikua, kartografoa, unibertsitateko irakaslea, instrument maker (en) Itzuli, filosofoa, fisikaria, astronomoa eta globe maker (en) Itzuli
Lantokia(k)Lovaina
Enplegatzailea(k)Universities in Leuven (en) Itzuli

Gemma Frisius, Jemme Reinerszoon jaioa (Dokkum, 1508ko abenduaren 8a - Lovaina, 1555eko maiatzaren 25a) frisiar sendagile, matematikari, kartografo, filosofo eta tresnen egilea izan zen.

Medikuntza ikasi zuen Lovainako Unibertsitatean, eta ondoren medikuntza irakatsi zuen unibertsitate berean, matematika, astronomia eta geografiaz gain.

Franciscus Monachusen eta Gaspar van der Heydenen aginduekin, lurbira-globoak eta tresna matematikoak fabrikatzeko tailer bat ezarri zuen. Bereziki preziatuak izan ziren 1536ko lurreko globo bat eta 1537ko zeruko globo bat.

1536an, topografian erabilitako triangulatze-metodoa deskribatu zuen lehen aldiz.

1553an deskribatu zuen lehen aldiz longitude kronometro baten bidez kalkulatzeko modua. Beste tresna batzuk ere sortu edo hobetu zituen, hala nola Jakoben makila, astrolabioa eta eraztun astronomikoak.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Cosmographia (1529) von Petrus Apianus, annotated by Gemma Frisius
  • De principiis astronomiae et cosmographiae (1530)
  • De usu globi (1530)
  • Libellus de locorum describendorum ratione (1533)
  • Arithmeticae practicae methodus facilis (Anberes, 1540)
  • De annuli astronomici usu (1540)
  • De radio astronomico et geometrico (1545)
  • De principiis astronomiae et cosmographiae, Paris, 1547
  • De astrolabio catholico (1556)

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]