Edukira joan

Ghanako bandera

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ghanako bandera
Jatorria
Sorrera-urtea1957
Ezaugarriak
Genero artistikoahorizontal triband (en) Itzuli eta Pan-African flag (en) Itzuli
Koloreagorria, urrekara, berdea eta beltza
Deskribapena
Ekoizpena
DiseinatzaileaTheodosia Okoh

Ghanako bandera nazionala hiru bandaz osatuta dago: gorria, horia eta berdea.[1] Ghanak 1957ko martxoaren 6an independentzia lortu ondoren ezarri zen: urte horretan bertan diseinatu zuen Theodosia Okohek, ospe handiko artista eta irakasle ghanarrak.[2][3][4][5] Bandera Ghanaren independentzia garaitik 1962ra arte ofiziala izan zen, eta 1966an berrezarri zuten Kwame Nkrumah estatu-kolpez boteretik kendu ondoren.[6] 1966ko otsailean.

1964ko urtarrileko konstituzio-erreferendumaren ondoren, Ghanak 1957ko trikolorearen aldaera bat onartu zuen, horiaren lekuan zuria jarrita. Kwame Nkrumaheren gobernuaren oinarri zen Convention People's Party alderdiaren koloreak horiek zirelako izan zen, eta izatez, agintaldi hartan alderdi bakarra huraxe izan zen. Lau urtez, Hungariako banderaren antzekoa bihurtu zen Ghanakoa. 1957ko jatorrizko bandera 1966ko otsailean berrezarri zen, Nkrumah boteretik kendu ondoren.[7]

Ezaugarriak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bandera Etiopiaren panafrikar koloreek osatzen dute, gorria, urrea eta berdea, marra horizontaletan, bost puntako izar beltz batekin urrezko marraren erdian. Etiopiako Inperioaren banderaren ondoren, hiru kolore horiek batzen dituen bigarren bandera afrikarra izan zen. Ghanako banderaren diseinuak eragina izan zuen Ginea-Bissauko (1973) eta São Tomé eta Principeko (1975) banderen diseinuetan.

1964-1966 urteetako bandera, Nkrumahek hobetsia, bere alderdiko koloreekin bat zetorrena.

Banderaren kolore gorriak britainiar aginte kolonialarekiko independentzia borroka zuzendu zuten arbasoen odola irudikatzen du.[8] Zehazki 'sei handien' bizitzak aldarrikatzeko asmoa esplizitua izan zen: Ghanako buruzagi Edward Akufo Addo, Ako Adjei, William Ofori Atta, Joseph Boakye Danquah, Emmanuel Obetsebi Lamptey eta geroago gehitutako Kwame Nkrumah buruzagi politiko antikolonialista, nahiz eta honek beste diseinua hobetsi urte batzuez.[9][10][11][12][13] Gorriak halaber Ghanako nazioarekiko maitasuna adierazten du.[14]

Urre-koloreak batez ere eskualde ghanar batzuetako aberastasun minerala adierazten du, urrearena bereziki. [15][16] Urrezko Kosta izen kolonial edo europarra aberastasun horietan oinarritu zen halaber, baina izen hura erabilpenetik desagertu zen herrialdeak 1957an independentzia lortu ondoren.[17] Ghanako beste baliabide mineral inportante batzuk diamantea, bauxita eta manganesoa dira.[18]

Berdeak Ghanako basoak eta aberastasun naturala irudikatzen ditu: olioa, elikagaiak eta kakaoa, egurra, besteak beste.[19][20][21][22]

Izar beltza Afrikaren emantzipaziorako eta kolonialismoaren aurkako batasun sinboloa da. Marcus Garvey ideologo pan-afriklanistak Black Star Line izeneko ontzi-konpainia bat hartu zen izan zuen 1919tik 1922ra jardun zuena, eta haren sinbolo izan zen izarra. Afrikako Izar Beltza izenarekin ere ezaguna da. Sinbolo honetatik Ghanako futbol selekzio nazionalak banderaren parte horri zor dio ezizena, "Izar Beltzak".

Kolore eta eskalak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kolore-eskema



 Gorria Horia Berdea Beltza
CMYK 0-96-84-19 0-17-94-1 100-0-43-58 100-100-100-99
HEX #CF0921 #FCD20F #006B3D #000000
GB 207-9-33 252-210-15 0-107-61 0-0-0
Banderaren neurrien eskala.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, ingelesezko wikipediako «Flag of Ghana» artikulutik itzulia izan da, 2025-02-05 data duen 1274079619 bertsioa oinarritzat hartuta. Sartze-datarik ez duten erreferentziak, edo 2025-02-05 baino lehenago datatuak, jatorrizko artikulutik ekarri dira itzulpenarekin batera.
  1. ↑ «Flag sequence (flag, FLAG, FLAG tag)» The Dictionary of Genomics, Transcriptomics and Proteomics (Weinheim, Germany: Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA): 1. 2015-12-18  doi:10.1002/9783527678679.dg04454. ISBN 978-3-527-67867-9..
  2. ↑ «Mrs. Theodosia Salome Okoh» GhanaWeb.
  3. ↑ (Ingelesez) Celebs, African. (2018-03-06). Mrs Theodosia Okoh: The Woman Who Designed The Ghanaian Flag – African Celebs. .
  4. ↑ Rich, Jeremy. (2011-12-08). «Okoh, Theodosia Salome» African American Studies Center (Oxford University Press)  doi:10.1093/acref/9780195301731.013.49700. ISBN 978-0-19-530173-1..
  5. ↑ Aikins, Ama de-Graft; Koram, Kwadwo. (2017-02-16). «Health and Healthcare in Ghana, 1957–2017» The Economy of Ghana Sixty Years after Independence (Oxford University Press): 365–384.  doi:10.1093/acprof:oso/9780198753438.003.0022. ISBN 978-0-19-875343-8..
  6. ↑ Ghana Flag & Coat of Arms. .
  7. ↑ Bradley, Kenneth. (1957). «Ghana. The Autobiography of Kwame Nkrumah» International Affairs 33 (3): 383.  doi:10.2307/2605549. ISSN 1468-2346..
  8. ↑ «Dominguez, Don Vicente J., (died 28 June 1916), Envoy Extraordinary and Minister Plenipotentiary of the Argentine Republic to Great Britain since 1911» Who Was Who (Oxford University Press) 2007-12-01  doi:10.1093/ww/9780199540884.013.u195667..
  9. ↑ Akansina Aziabah, Maxwell. (2011-12-08). «Obetsebi-Lamptey, Emmanuel Odarquaye» African American Studies Center (Oxford University Press)  doi:10.1093/acref/9780195301731.013.49678. ISBN 978-0-19-530173-1..
  10. ↑ «Contact Downunder» Contact Dermatitis 56 (3): 183. March 2007  doi:10.1111/j.1600-0536.2007.00892.x. ISSN 0105-1873..
  11. ↑ Austin, Dennis. (July 1961). «The Working Committee of the United Gold Coast Convention» The Journal of African History 2 (2): 273–297.  doi:10.1017/S0021853700002474. ISSN 0021-8537..
  12. ↑ (Ingelesez) «United Gold Coast Convention | political organization, Ghana» Encyclopedia Britannica.
  13. ↑ «Chapter 2. The Gold Coast» A New World of Labor (Philadelphia: University of Pennsylvania Press): 36–53.  doi:10.9783/9780812208313.36. ISBN 978-0-8122-0831-3..
  14. ↑ Dankwa, Serena Owusua. (2011). «"The One Who First Says I Love You": Same-Sex Love and Female Masculinity in Postcolonial Ghana» Ghana Studies 14 (1): 223–264.  doi:10.1353/ghs.2011.0007. ISSN 2333-7168..
  15. ↑ OSAE, Shiloh; KASE, Katsuo; YAMAMOTO, Masahiro. (March 1999). «Ore Mineralogy and Mineral Chemistry of the Ashanti Gold Deposit at Obuasi, Ghana» Resource Geology 49 (1): 1–11.  doi:10.1111/j.1751-3928.1999.tb00027.x. ISSN 1344-1698. Bibcode: 1999ReGeo..49....1O..
  16. ↑ Bowell, R. J.. (December 1992). «Supergene gold mineralogy at Ashanti, Ghana: Implications for the supergene behaviour of gold» Mineralogical Magazine 56 (385): 545–560.  doi:10.1180/minmag.1992.056.385.10. ISSN 0026-461X. Bibcode: 1992MinM...56..545B..
  17. ↑ Howe, Russell Warren. (1957). «Gold Coast into Ghana» The Phylon Quarterly 18 (2): 155–161.  doi:10.2307/273187. ISSN 0885-6826..
  18. ↑ Patterson, Sam H.. (1971). «Investigations of ferruginous bauxite and other mineral resources on Kauai and a reconnaissance of ferruginous bauxite deposits on Maui, Hawaii» Professional Paper  doi:10.3133/pp656. ISSN 2330-7102..
  19. ↑ Owens, Alastair; Green, David R.. (2016). «Historical geographies of wealth: opportunities, institutions and accumulation, c. 1800–1930» Handbook on Wealth and the Super-Rich: 43–67.  doi:10.4337/9781783474042.00010. ISBN 9781783474042..
  20. ↑ Osei-Bonsu, K; Amoah, FM; Oppong, FK. (1998-01-01). «The establishment and early yield of cocoa intercropped with food crops in Ghana» Ghana Journal of Agricultural Science 31 (1)  doi:10.4314/gjas.v31i1.1944. ISSN 0855-0042..
  21. ↑ Knight, John G; Clark, Allyson; Mather, Damien W. (2013-07-09). «Potential damage of GM crops to the country image of the producing country» GM Crops & Food 4 (3): 151–157.  doi:10.4161/gmcr.26321. ISSN 2164-5698. PMID 24002524..
  22. ↑ Green-Armytage, Paul. (2019-08-08). «Seven Kinds of Colour» Colour for Architecture Today (Taylor & Francis): 64–68.  doi:10.4324/9781315881379-15. ISBN 978-1-315-88137-9..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ghanako_bandera&oldid=10101842"(e)tik eskuratuta