Giovanni Benedetto Castiglione

Wikipedia, Entziklopedia askea
Giovanni Benedetto Castiglione
Bizitza
JaiotzaGenova1609ko martxoa
Herrialdea Genovako Errepublika
HeriotzaMantua1664ko maiatzaren 5a (55 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakitaliera
Jarduerak
Jarduerakmargolaria, marrazkilaria eta grabatzailea
Lantokia(k)Genova
Erroma
Napoli
Genova
Mantua
Genova
Venezia eta Parma
Lan nabarmenak
MugimenduaBarrokoa

Giovanni Benedetto Castiglione, il Grechetto ezizenez ezaguna, (Genova, 1609ko martxoaren 23a - Mantua, 1664ko maiatzaren 5a) estilo barroko italiar margolaria eta grabatzailea izan zen.

XVII. mendeko genoar barroko piktorikoko pertsona ospetsuena izan zen ziur asko eta Italiako grabatuan Rembrandten estiloaren aitzindarietako bat izan zen.

Bizitza eta lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Genovan egin zuen lehen etapan, 1620ko hamarkadan, paisaia- eta animalia-generoan espezializatutako bertako margolari diskretuen zirkulu batean lan egin zuen. Jaso zituen lehen eraginak hiriko elizetan eta bildumetan ikusi zituen atzerriko artisten margolanetatik etorri ziren, bereziki Jacopo Bassano eta bere familia, Bernardo Strozzi, Rubens eta Van Dyck pintoreengandik.

Hurrengo hamarkadan Castiglione Erroman kokatu zen, eta han Poussin-ekin harremanetan jarri zen eta klasizismora jo zuen. Antzinako artea ikasi zuen, eta prestakuntza horri esker, Genovara itzuli zenean, bere hiriko artisten artean, teknikoki mugatuta zeudenak, leku pribilegiatua hartu zuen.

Aldi berean, aldare handien ekoizpena eta formatu txikiagoko margolanak egin zituen, bilduma pribatutara zuzenduak. Bere pintura erlijioso garrantzitsuena Sortzez Garbia (1650) da, gaur egun Indianapoliseko Arte Museoan (Ameriketako Estatu Batuak) dagoena.

1645. urtetik aurrera, Castiglionek gero eta arreta handiagoa eskaini zion grabatuari, 70 irudi sortuko zituen euskarriari. Bere margolanetako batzuk grabatu monotipotan kopiatu zituen, aitzindari izan zen generoan, eta 1647an Erromara itzuli zenean, plantxa ugari eraman zituen berarekin, hurrengo urteetan ezagutzera emango zirenak. Egiptora egindako ihesaldia grabatuak garai horretakoa da, non aingeruek datilak biltzen dituzten palmondo batetik Sagrada Familia ondoan ibiltzen diren ardiak elikatzeko. Bere adibide tipikoa da, kontrarreformaren gusturako etxe-giltzan eta anekdotikoan animalista eta margolari erlijioso gisa duen trebezia erakusten duelako.

Lazaroren berpizkundearen akuafortea (c. 1648).

Erroman, Castiglione-k plantxa berriak grabatu zituen 1630-40ko Rembrandten estiloa imitatzen, Holandatik iritsitako grabatuetatik ezagutzen zuena. Herbehereetako jenioarekiko duen interesaren adibide bat Turbantedun buruak multzoa da eta batez ere argi-iluneko eszenak, gauekoak deiturikoak; Lazaroren berpizkundea eta Erromako katakonbetan gordetako San Pedro eta San Pauloren gorpuak bezalako grabatuak aipa daitezke.

Grabatzaile gisa egindako lanarekin batera, Castiglione-k bere pintura aberasten jarraitu zuen Pietro da Cortonaren eta Berniniren dekorazio-ezaugarri barrokoekin, eta Salvatore Rosa ere ezagutu zuen.

1651ean Mantuara bidaiatu zuen dukearen gortearen zerbitzura lan egitera, eta han egon zen bere azken urteetan, Venezian eta Genovan egonaldi laburrak izan ezik. Datatutako azken grabatua 1660. urteko monotipo bat da.

Castiglione-k posizio paregabea du Italiako barrokoan animalien margolari gisa duen trebetasunagatik eta pintoresko eta misteriotsuarekiko duen joera bereziagatik: ekialdeko pertsonaiak, tximinoak eta bestelako izaki exotikoak, sorginkeria gaiak, gaueko eszenak ... Adibide adierazgarria da Diogenes (Madril, Pradoko Museoa), non animalia ugari eta natura hilak margotzen dituen konposizio neurtu batean, eskultura klasikoko aipuekin aberastuta. Erlijio eta natura hilaren nahasketagatik antzeko beste lan bat Noeren sakrifizioa Uholde nagusiaren ondoren (Los Angeleseko LACMA) da.

Salvatore Rosarekin bezala, haren estimua handitu egin zen XVIII. mendean, eta Giambattista Tiepolo eta Fragonard bezalako pintoreen lanetan nabaria da haren eragina.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]