Gipuzkoa Sarean

Wikipedia, Entziklopedia askea

Gipuzkoa Sarean Gipuzkoako Foru Aldundiak (GFA) bultzatzen duen ekintza – ikerketa proiektua da. Proiektuaren helburua da Gipuzkoan lurralde garapena modu berri batean egitea ahalbidetuko duen harremantze eredu berria (zubiak) eraikitzea:

  1. Eskualdeetako, GFAko eta beste maila batzuetako arduradun politiko eta teknikoen elkarlanerako guneak sortzea
  2. GFAko departamentu desberdinetan eskualdeekiko parte hartzaileagoa den lan egiteko modua garatzea
  3. GFAko politiken eta eskualdeen erronken arteko alineamentua lortzea
  4. Eskualdeetan harremantze eredu parte hartzaileak bultzatzea
  5. Eskualdeetan bisio eta pentsamendu estrategikoaren garapena bultzatzea
  6. Gipuzkoa mailan diharduen zenbait erakunde eta eskualdeetako errealitateak gerturatzea (unibertsitatea, tekonologia zentroak, eta Gipuzkoa Berritzen adibidez)

Besteak beste, harremantze eredu berria ondorengo guneetan gauzatzen ari da, besteak beste:

  • Eskualde Arteko Mahaia. Gipuzkoako hamaika eskualdetako garapen agentzietako lehendakari eta zuzendariez osatua. LGZ eta eskualdeetako ordezkari politiko eta teknikoen artean lurralde garapenari dagozkion lehentasunak finkatzea du helburu.
  • Mahai propioak. Eskualde Arteko Mahaian lehenesten diren gai espezifikoen inguruan sorturiko mahaiak, eskualdetako ordezkariez gain, Gipuzkoa mailako eragile, GFAko arduradun desberdinez eta EJko arduradunez osatua. osatuak. Sortu diren lehenengo bi mahaiak Energia mahaia eta Sustapen mahai izan dira, eta energia plana eta sustapen plana elkarrekin eraiki eta garatzea dute helburu.
  • Ikuskaritza taldea. Gipuzkoako unibertsitate (Mondragon Unibertsitatea, Euskal Herriko Unibertsitatea eta Deustuko Unibertsitatea), zentro teknologiko (Ik4 eta Tecnalia) eta Gipuzkoa Berritzeneko kideez osatua. Eskualdeetako aktoreei beren garapen prozesuei buruzko kanpo ikuspegi konstruktibo bat ematea eta unibertsitate eta teknologia zentroak eskualdeetako errealitatera gerturatzea du helburu.
  • Eskualdetako fazilitadoreen formakuntza. Batipat garapen agentzietako teknikariez osatua, lurralde garapenerako eredu berria fazilitatzeko gaitasunak garatzea du helburu.
  • Zubigintza. Gipuzkoako Foru Aldundia eta Orkestra – Lehiakortasuneko Institutuaren arteko ekintza – ikerketa proiektua, Gipuzkoa Sareanen inguruko hausnarketa bultzatzen duen gunea, proiektuak bere praxi izaera mantendu dezan.

Gaur egungo ereduaren oinarri teorikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gipuzkoa Sareanentzat lurralde garapena aktoreak (publikoak eta pribatuak) mugiarazteko eta parte hartzeko prozesua da, elkarrekin estrategiak eztabaidatzeko eta adosteko, banakoen eta taldeen jardueren gidari izan daitezen[1] . Ardatz nagusia partehartzea du beraz.

Gipuzkoak lurralde konplexutasun (Karlsen, 2010)[2] handia du, hainbat arrazoirengatik:

  • Lurraldea aktore askok osatzen dute, autonomoak baina elkarren mendekoak. Garapena eragile askoren araberakoa da: hainbat gobernu maila, bai Gipuzkoaren barruan eta bai Gipuzkoatik kanpo; jakintzaren sistemako aktoreak (unibertsitateak, zentro teknologikoak, lanbide heziketa…); gizarte eta kultur alorreko elkarteak; enpresak; finantza-sistemako aktoreak; eta nahiz eta sarritan parte hartzea egituratzeko bideak aurkitzea zaila izan, herritarrak, horiek ere lurraldeko aktoreak baitira. Aktore bakoitzak bere eragin esparruan dagozkion erabakiak hartzen ditu, baina batzuen erabakiek eragina dute besteengan.
  • Aktore bakoitzak bere ikuspegia eta diagnostikoa izan dezake, eta du, lurraldearen arazo eta erronka nagusien inguruan eta arazo eta erronka horien irtenbideen inguruan.
  • Lurraldeko aktoreen artean, inork ez du gainerakoei bidea zein den agintzeko adinako hierarkia botererik.

Lurralde konplexutasun horrek eskatzen du lurralde garapena parte hartzean, ikuspegi partekatua eraikitzean eta konfiantzazko harremanetan oinarritutako landu behar dela. Lurralde garapena ez dago aktore bakarraren eskuetan, aktore hori oso eragin handikoa izanda ere.

Eraldaketa lau fasetan definitu da. Gipuzkoako prozesurako Gustavsen-ek (1992)[3] aurkeztutako aldaketaren esparru kontzeptuala eztabaidatu eta egokitu da[4].

Lehenengo urratsa, lurralde garapeneko aldaketa prozesuen hasiera nolabait, komunikazio ereduak aldatzea da. Esparru analitikoaren arabera, bigarren urratsa garapenerako agenda berriak sortzea da. Horrek esan nahi du lurraldearen garapenerako landu beharko liratekeen gaiak zehaztea eta gai horiek lantzeko modua ere aztertzea. Hau da, lurralde garapenaren “zer” eta “nola” izango litzateke hori.

Lurralde garapenaren aldaketa prozesuaren hirugarren urratsean, gobernantza eredu berri bat sendotzea proposatzen da. Gobernantza hori ezin da kanpoan diseinatu eta aktoreei ezartzeko agindu. Aitzitik, urratsez urrats eraikitzen joango da, elkarrizketa irekiak gune jakin batzuetan sendotzen doazen eta erabakiak hartzeko prozesuetan eragina izaten hasten diren heinean.

Aurkeztutako ereduaren laugarren urratsa politiketan aldaketa zehatzak dira. Gipuzkoako Foru Aldundiak, udalek edo prozesuan parte hartzen duten agentziek egiten dituzten politiketan aldaketarik ikusten ez bada, lurralde garapeneko eredu berria eztabaidatzen jarraitu ahal izango da, baina ezin izango da eredu hori eraiki. Prozesura lurraldeko beste aktore mota batzuk batzen joaten diren heinean, aldaketa ez da politiketan bakarrik islatuko, baizik eta lurraldeko gainerako aktoreen jardueraren ezaugarri diren tresna, erabilera eta ohituretan ere antzemango da.

Hastapenak. 2009 - 2011[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gipuzkoa Sarean Gipuzkoa Aurrera alianza publiko – pribatuaren esparru instituzionalaren aterkipean jaio zen, Gizarte Balioak ekimenaren baitan. Gipuzkoa Aurrera 2008an sortu zen Gipuzkoako Foru Aldundiak, Donostiako Udalak, Mondragon korporazioak, Kutxak, Adegik eta Gipuzkoako Bazkundeak eratua [5].

Gipuzkoa Sareanen helburua Gipuzkoako lehiakortasuna eta ongizatea hobetzea zen kapital sozialaren garapenaren bitartez . Ekimenaren ardatza ideia hau izan zen: Gipuzkoako historian, kapital soziala handia izan da, ekintza kolektiboa, hiriko konpromisoa eta empresa kooperatiboen garapena oinarri hartuta antolatua; eta horrek, lehen, lehiatzeko abantaila handiak ematen zituen. Orain, ordea, kapital sozialak behera egin du, balio indibidualistek dutelako lehentasuna; eta balio horiek eragina izan dezakete ongizatean, gizarte kohesioan eta lurraldearen lehiatzeko gaitasunean [6].

Proiektuko lan talde teknikoa ondorengo erakundeek osatu zuten: Bizkaia Xede, Mondragon Unibertsitatea, Orkestra, Lehiakortasunerako Euskal Institutua eta Oxford Unibertsitateko The Institute for Science, Innovation and Society (InSIS).

Gipuzkoa Sareanek ondorengo lau fase hauek aurreikusi zituen sortu zenean: Oinarri teorikoak zehaztea, eragile nagusien mapa definitzea eta ikerketa egitea, kapital soziala indartzeko ekintzak sustatzea eta proiektuaren berri ematea gizartean.

Ikerketa aldetik, ondorengo ekintzak burutu ziren:

Alde batetik, Gipuzkoako gizarte kapitalaren diagnostikoa:

  • Gipuzkoako prentsan irudikatutako kapital sozialaren ikerketa
  • Herritarrei inkesta. Gipuzkoako gizartean nagusiak diren balioak aztertzeko eta gizarteak Gipuzkoako erakunde eta eragile desberdinei egotzitako balioak ezagutu eta haiekin sortzen duten konfiantza harremana
  • Gipuzkoako eragileekin banakako elkarrizketak. (lau arlotako eragileak: arlo publiko – pribatua, enpresa arloa, ezagutza arloa eta gizarte arloa)

Bestetik, 64 eragilerekin hausnarketa prozesua interbentzio eremuak zehazteko, bilera desberdinen bitartez (lau arlotako eragileak: arlo publiko – pribatua, enpresa arloa, ezagutza arloa eta gizarte arloa)

Proiektuaren fase hau 2011eko ekainean amaitu zen, hauteskunde ondoren gertatu zen gobernu aldaketarekin. Fase honetako oinarri teorikoak eta ikerketaren emaitzak “Kapital soziala eta balioak Gipuzkoan” liburuan jaso ziren. Liburua euskaraz, gazteleraz eta ingelesez argitaratu zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Larrea, M. (2013) ¿Hacia dónde evoluciona la participación para el desarrollo territorial? Reflexiones desde Gipuzkoa. “Ciudadanía empoderada: cultural y participación para el desarrollo local. Editorial Germania, Valencia.
  2. Karlsen, J. (2010) Regional complexity and the need for engaged governance. Ekonomiaz No. 74, II: 91-111.
  3. Gustavsen B. (1992) Dialogue and Development. Theory of Communication, Action Research and the Restructuring of Working Life: Assen: Van Gorcum
  4. Larrea M., Karlsen J. (2014 argitaratzekoa) Territorial Development and Action Research: Innovation Through Dialogue. Gower, Surrey
  5. https://web.archive.org/web/20081012043631/http://www.gipuzkoa.net/noticias/archivos/gipuzkoaurrera.pdf
  6. Barandiaran, X. eta Korta, K. (2011). Kapital soziala eta balioak Gipuzkoan. Balantzea eta jarduera ildo estrategiakoak. Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]