Giuseppe Peano

Giuseppe Peano
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Spinetta (en) , 1858ko abuztuaren 27a
Herrialdea	Italiako Erresuma (1861eko martxoaren 17a - 1932ko apirilaren 20a)
Bizilekua	Italiako Erresuma
Lehen hizkuntza	italiera
Heriotza	Turin, 1932ko apirilaren 20a (73 urte)
Hobiratze lekua	Monumental Cemetery of Turin (en) ; Q55443832
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Hezkuntza
Heziketa	Turingo Unibertsitatea ; (1876 - 1880)
Tesi zuzendaria	Enrico D'Ovidio (en)
Hizkuntzak	italiera; latina; Latino sine flexione (en)
Ikaslea(k)	ikusi Alessandro Padoa (en) ; Maria Gramegna (en) ;
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, filosofoa, unibertsitateko irakaslea eta hizkuntzalaria
Enplegatzailea(k)	Turingo Unibertsitatea (1880 -
Jasotako sariak	ikusi Knight of the Order of the Crown of Italy‎ ;
Influentziak	Euklides
Kidetza	Academia pro Interlingua (en) ; Linzeen Akademia; Accademia delle Scienze di Torino

Giuseppe Peano (Cuneo, Italia, 1858ko abuztuaren 27a - Turin, Italia, 1932ko apirilaren 20a) italiar matematikaria izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irakaslea izan zen Turingo unibertsitatean eta Akademia Militarrean. Rivista di mathematica aldizkaria sortu zuen. Logika eta matematikazko printzipioak adierazteko zeinu-sistema bat asmatu zuen. Formulario mathematico (1894-1908) bost liburuz osaturiko obran, besteak beste, aritmetika, geometria, multzoen teoria, kalkulu infinitesimala eta bektore-kalkulua azaldu zituen. Calcolo differenziale e principi de calcolo integrale (1884, "Kalkulu diferentzialaren eta kalkulu integralaren printzipioak") eta Lezioni di analisi infinitesimale (1893, "Analisi infinitesimalaren gainean ikasgaiak") bere obrak, Augustin-Louis Cauchy frantses matematikariaren lanarekin batera, funtzioei buruzko teoria orokorraren obra nagusitzat hartzen dira. Aipagarriak dira halaber geometriari buruz idatzi zuen Applicazioni geometriche del calcolo infinitesimale (1887, "Kalkulu infinitesimalaren aplikazioak geometrian") eta matematika-logikari buruz idatzi zuen Calcolo geometrico (1888, "Geometria-kalkulua").

Nazioarteko hizkuntza bat sortzen saiatu zen halaber, hasieran Latino sine flexione eta gerora Interlingua izena hartu zuena. Latinaren, frantsesaren, alemanaren eta ingelesaren hitzez osaturiko hiztegia, eta gramatika soila zuen hizkuntza zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Giuseppe Peano

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q191029
Multimedia: Giuseppe Peano / Q191029