Gosearen harria

Wikipedia, Entziklopedia askea
Celinen gosearen harrian inskribatzea: «Wenn du mich siehst, dann weine» («Ikusten banauzu, negar egin ezazu»).

Gosearen harria (alemanez: Hungerstein) Erdialdeko Europan arrunta den uraren mailaren markatzaile mota bat da (mugarri hidrologikoa). Gosearen harriek lehorteen eta goseteen berri ematen zuten oroigarriak ziren, eta Alemanian eta Europa osoan alemaniarrak bizi ziren lekuetan eraiki ziren XV. eta XIX. mendeetan.[1]

Harri horiek ibai baten ibilguan sartzen ziren lehorteetan, uraren maila hurrengo belaunaldiei ohartarazteko gosearekin lotutako zailtasunak jasan beharko dituztela ura berriro maila horretara jaisten bada. Adibide ezagun bat Elba ibaian dago, Děčín (Tetschen alemanez), Txekiar Errepublikan, non harri batek "Wenn du mich siehst, dann weine" inskripzioa grabatua baitu. "Ikusten banauzu, negar egin ezazu") ohartarazpen gisa.[2]

Harri horietako asko, tamainaz edo beste artelan batzuez hornituak, 1816-1817ko gosete baten ondoren eraiki ziren, 1815ean Tambora sumendiaren erupzioak eraginda, eta udarik gabeko urtea sortu zuena.[3]

Gosearen harria Elba ibaian, Oberpostan (Pirna, Alemania)

1918an, Elba ibaiaren hondoko gosearen harri bat, Děčínetik gertu, Lehen Mundu Gerrako goseteekin bat zetorren ur baxuen aldi batean egon zen ikusgai.[4] Gauza bera gertatu zen 2018an udako lehortean.[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Cristina J. Orgaz. (10 de agosto de 2022). “Si me ves, llora”: las "piedras del hambre" que la sequía de los principales ríos de Europa pone al descubierto. .
  2. Damonoske, Camila. (24 de agosto de 2018). «Drought In Central Europe Reveals Cautionary 'Hunger Stones' In Czech River» NPR.org.
  3. Lederer, David. German History in Global and Transnational Perspective, Springer. 8 de agosto de 2017, p.Txantiloi:Esd24.
  4. Associated Press. "'Hunger Stone' appears," The New York Times. Aug. 1, 1918. pp. 1
  5. Dockrill, Peter. Sinister 'Hunger Stones' With Dire Warnings Have Been Surfacing in Europe. Science Alert.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]