Gotiako markeserria
Gotiako markeserria Francia Occidentalis | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
790 – 1065 | |||||||||
markeserria | |||||||||
![]() | |||||||||
Geografia | |||||||||
Kultura | |||||||||
Erlijioa | Kristautasuna | ||||||||
Historia | |||||||||
|
Gotiako markeserria Iberiar penintsulako ipar-ekialdea eta Frantziako hego-ekialdea hartzen duen entitate historikoa izan zen, egungo Katalonia-Septimania arteko lerroan. Hispaniako Markaren garaian, Gotia (latinez: Gothia) frankoek godoek (bisigodoek) bizi ziren eskualdeari eman zioten izena da. Lurraldea frankoen esku erori zen, motel-motel, 759-801 artean, Karolingiarrek Bartzelona konkistatu zuten arte.
Gotia izena V. mendeaz geroztik erresuma bisigodoaren zati izan zelako erabili zen. Noble bisigodo askok inguru horretan babestu ziren musulmanek Iberiar penintsula konkistatu ondoren.
Markesgoa izan arren, batzutan dukeek gobernatzen zuten Gotia. Dux-a inguruko konderrietako batzuk gobernatzea lortu zuen lurraldeko kondeetako bat zen; konderri horiek musulmanen aurkako mugakoak baziren, markes titulua ere izan zezakeen (marchio). Gotiako duke titulua izan zuen azken agintaria Borrell II .a Bartzelonako kondea izan zen.
XV. mendean, humanista katalan batzuek, Otger Cataló izeneko pertsonaia mitiko bati buruzko teoriak gainditzeko ahaleginean, Kataluniaren jatorri etimologikoari buruz, hitz hori Gothia Launia (godoen herrialdea edo lurraldea) latinetik zetorrela suposatu zuten.[1]
Markesen zerrenda
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"Septimaniako markes" izenarekin
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 801 - 806: Gilen Gellonekoa, Tolosako kondea (790 – 806)
- 806 - 816: Begon Pariskoa, Parisko kondea (811-816), Tolosako kondea (806-816)
- 817 - 828: Leibulf Proventzakoa, Proventzako kondea
- 828 - 832 - Bernard Septimaniakoa, Bartzelona eta Gironako kondea, Autungoa (826-832)
- 832 - 835: Berenger Tolosakoa, Tolosako kondea (816-835), Bartzelona, Girona eta Ampuriasko kondea (832-835)
- 835 - 844 - Bernard Septimaniakoa (berriz)
"Gotiako markes" izenarekin
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 844 - 848: Sunifred Bartzelonakoa, Urgell eta Cerdanyako kondea (834-848), Bartzelonako eta Gironako kondea (844-848)
- 849 - 852 (agintarikideak):
- Aleran Troyeskoa, Troyesko kondea (820 - 852), Bartzelona, Empuries eta Roussillongo kondea (850-852)
- Isembart Autungoa, Bartzelona, Girona, Empuries eta Roussillongo kondea (850 - 852), Autun, Chalon, Dijon eta Macongo kondea (853)
- 852 - 858: Odalriko, Bartzelona, Girona, Empuries eta Roussillongo kondea (852-858)
- 858 - 864: Unifredo, Bartzelonako kondea, Gironakoa, Narbonakoa, Roussillongoa, Empuriakoa (858-864), Tolosako kondea (863-864)
- 865 - 878: Bernard Gothiakoa, Bartzelona, Girona, Roussillon, Narbona, Agde, Béziers, Nimes, Melgueil (865-878), Poitiersko kondea (866-877), Autungo kondea (876-879)
- 878 - 886: Bernard Plantevelue, Ormeseko kondea (866). Auverniako kondea (868 – 886). Tolosa, Rouergue eta Quercyko kondea (872-886). Auvent Bourges kondea, 878koa; Mâcongo kondea (884-886); Lyongo kondea, 885ekoa; Akitaniako margravea, 885ekoa.
- 886 - 918: Gilen Adoretsua, Auvernia, Macon, Bourges eta Lyongo kondea (886-918), Akitaniako dukea (893-918)
- 918: Eudes Rouerguekoa, Rouergueko kondea (872-918), Quercykoa (877-918) eta Tolosakoa (886-918)
Eudes kondearen abdikazioaren ondoren, bere bi semeek bere domeinuak banatzen dituzte: Raymond II.ak Albi eta Toulouseko konderriak mantentzen ditu, Ermengaudek Rouergue eta Quercy konderriak lortzen dituen bitartean. Lehena 924an hil zenean, Gotiako markes titulua Ermengaudek eta Raymond Ponsek (Raymond II.aren semea) berreskuratu zuten.[2]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Salrach, Josep Maria. (2004). Catalunya a la fi del primer mil.lenni. Pagès Eumo ISBN 978-84-9779-237-0. (Noiz kontsultatua: 2025-02-06).
- ↑ (Katalanez) d'Abadal i de Vinyals, Ramon. (1958). Els primers comtes catalans. Vicens-Vives.