Grace Kelly
Grace Patricia Kelly (Filadelfia, 1929ko azaroaren 12a - Monte-Carlo, 1982ko irailaren 14a) aktore, dantzari eta abeslari estatubatuarra zen. Oscar saria irabazi zuen 1955ean emakumezko aktore onenaren kategorian, Alfred Hitchcockekin egin zuen 'To catch a Thief' lanagatik. Bere ibilbide zinematografikoak iraun zuen sei urtean hamaika filmetan bakarrik lan egin zuen arren, Hollywoodeko mito handienetako bat bihurtu zen. 1956an Rainiero III.a Monakokoarekin ezkondu zenez, Monakoko printzesa ezkontide bihurtu zen.[1][2]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kelly Filadelfiako familia ezagun eta aberats batean jaio zen. Ikastetxe katoliko batean ikasi zuen, eta sei urte zituela egin zuen debuta umeentzako emanaldi batean. Ikasketak amaitutakoan, American of Dramatic Arts-en interpretazio-eskolak segitzea erabaki zuen, eta, ondoren, modelo lanak egin.[2]
New Yorkera joan zen eta publizitatean lan egin zuen, kapelak, xurgagailuak, tabakoa eta garagardoak iragarriz. 1949an Henry Jamesen lanarekin egin zuen debuta antzerkian. Ondorengo urteetan telebistako hainbat saiotan parte hartu zuen, Henry Hathawayk 1951n zineman Fourteen Hours filmean paper bat eskaini zion arte. Urtebete geroago, Fred Zinnemannen High Noon westernean parte hartu zuen, Gary Cooperrekin. Film horrexek ospea eman zion, baita arrakasta-ibilbideari hasiera ere.[3][2]
1953an bigarren mailako emakumezko aktore onenaren Oscar sarirako izendatu zuten Mogambo filmagatik, John Forden agindupean, Clark Gable eta Ava Gardnerrekin batera. Urte berean, William Holdenekin batera Mark Robsonen The Bridges at Toko-ri gerra drama estreinatu zuen.
1954an Hitchcocken Rear Window eta Andrew Martonen Green Fire lanean parte hartu zuen, eta abentura exotikoetara itzuli, Stewart Grangerren ondoan. 1955ean Hitchcockekin berriro To Catch a Thief filmeko protagonista izen zen, Cary Granten ondoan, Kosta Urdinean, Cannes eta Monako artean: artean ezagutu zuen Monakoko Rainiero printzea. Cannesko Zinemaldian berriro ikusiko zuten elkar, harremanetan hasi eta 1956an Monakoko Rainiero printzearekin ezkondu zen. [4][5]
Filmagintza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtea | Filma | Pertsonaia | Zinema zuzendaria | Kidea(k) |
---|---|---|---|---|
1951 | Fourteen Hours | Louise Ann Fuller | Henry Hathaway | Paul Douglas, Richard Basehart, Barbara Bel Geddes |
1952 | High Noon | Amy Fowler Kane | Fred Zinnemann | Gary Cooper, Katy Jurado, Lloyd Bridges, Thomas Mitchell |
1953 | Mogambo | Linda Nordley | John Ford | Clark Gable, Ava Gardner |
1954 | Dial M for Murder | Margot Mary Wendice | Alfred Hitchcock | Ray Milland, Bob Cummings, John Williams |
1954 | Rear Window | Lisa Carol Fremont | Alfred Hitchcock | James Stewart, Wendell Corey, Thelma Ritter, Raymond Burr |
1954 | The Country Girl | Georgie Elgin | George Seaton | Bing Crosby, William Holden |
1954 | Green Fire | Catherine Knowland | Andrew Marton | Stewart Granger |
1954 | The Bridges at Toko-Ri | Nancy Brubaker | Mark Robson | William Holden, Fredric March, Mickey Rooney, Earl Holliman |
1955 | To Catch a Thief | Frances Stevens | Alfred Hitchcock | Cary Grant |
1956 | The Swan | Alexandra printzesa | Charles Vidor | Alec Guinness |
1956 | High Society | Tracy Samantha Lord | Charles Walters | Bing Crosby, Frank Sinatra, Celeste Holm |
Diskografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- True Love (High Society, Bing Crosbyrekin batera, 1956)
- Birds, Beasts & Flowers: A Programme of Poetry, Prose and Music (1980)
![]() |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Grace Kelly ![]() |
Sariak eta errekonozimenduak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2000an OFTA Film Hall of Fame saria. [6]
- 1960an Hollywoodeko ospearen pasealekuan izarra.[7]
- 1956 BAFTA sarirako nominazioa The Country Girl lanagatik. Henrietta saria [8]
- 1955an Oscar saria emakumezko aktore onenaren kategorian, 'To catch a Thief lanagatik. [9] [10] BAFTA sarirako nominazioa Dial M for Murder lanagatik. Urrezko Globo saria eta Laurel saria The Country Girl lanarekin.
- 1954ean National Board of Review saria emakumezko aktore onenari [11] Urrezko Globo saria eta emakumezko aktore onenari Mogambo lanarekin. [12]
Irudi galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «Grace Kelly» IMDb (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) «Grace Kelly, de reina de Hollywood a princesa de Mónaco» El Correo 2021-07-02 (kontsulta data: 2022-07-22).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ (Gaztelaniaz) Solo ante el peligro (1952). (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) BENALAL, NOAH. (2020-11-11). «Grace Kelly, de 'Atrapa un ladrón' a princesa de Mónaco» RTVE.es (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Ingelesez) Leathers, Samantha. (2022-07-20). «Grace Kelly's sacrifices on road to royalty: Why star had to give up Hollywood career» Express.co.uk (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ «Online Film & Television Association (2000)» IMDb (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Ingelesez) Chad. (2019-10-25). «Grace Kelly» Hollywood Walk of Fame (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ «Grace Kelly awards» IMDb (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Ingelesez) «The 27th Academy Awards Memorable Moments» Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences 2014-08-27 (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) «FilmAffinity» FilmAffinity (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Ingelesez) «1954 Archives» National Board of Review (kontsulta data: 2022-07-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) «FilmAffinity» FilmAffinity (kontsulta data: 2022-07-22).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- [Bideoa, ES] Grace Kelly. Biografia
- [Bideoa, EN] Grace Kelly Wins Best Actress: 1955 Oscars
- 1929ko jaiotzak
- 1982ko heriotzak
- Filadelfiarrak
- Emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren irabazleak
- Irlandar estatubatuarrak
- Ameriketako Estatu Batuetako katolikoak
- Errepide istripuan hildakoak
- Monakoko printzesak
- Istripu zerebrobaskularrak hildakoak
- Drama emakumezko aktore onenaren Urrezko Globo saridunak (zinea)
- Ameriketako Estatu Batuetako emakume aktoreak
- Jerusalemgo Hilobi Santuaren ordeneko kideak