Guadalajara (Mexiko)
| Guadalajara Guadalajara | |||
|---|---|---|---|
| Mexiko | |||
| Administrazioa | |||
| Herrialdea | |||
| Probintzia | Jalisco | ||
| Alkatea | Enrique Alfaro Ramírez | ||
| Izen ofiziala | Guadalajara Γουαδαλαχάρα (Μεξικό) 과달라하라 (멕시코) 瓜达拉哈拉 (墨西哥) Гвадалахара Quadalaxara グアダラハラ (メキシコ) גוודלחרה (מקסיקו) გვადალახარა غوادالاخارا กวาดาลาฮารา (ประเทศเม็กซิโก) Atemaxac | ||
| Jatorrizko izena | Guadalajara | ||
| Posta kodea | 44100–44990 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 20°40′35″N 103°20′32″W / 20.6764°N 103.3422°W | ||
![]() | |||
![]() | |||
| Azalera | 187,9 km² | ||
| Altitudea | 1.560 | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 1.385.621 (2020) | ||
| Dentsitatea | 9.556 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1542 | ||
| Telefono aurrizkia | 33 | ||
| Ordu eremua | UTC−06:00 | ||
| Hiri senidetuak | Sevilla, Valladolid, Guadalajarako probintzia, Downey, Laredo, Lansing, Cigales, Albuquerque, Tucson, Portland, San Antonio, Milan, Dublin, Oñati, Culiacán Rosales, Kyoto, Krakovia, Arequipa, Brownsville, Hagåtña, Tegucigalpa, Juliaca, Maracaibo, Ciudad Guzmán, Dagupan, Duarte, San Jose, Wrocław, Brasilia, Panama Hiria, Alajuela, Malabo, Curitiba, Santiago de Cali, Ceuta, Liverpool, Atenas, Oaxaca, San Petersburgo, Luxenburgo, Tolosa Okzitania, Washington, Pristina, Osaka eta Daejeon | ||
| Matrikula | 14 | ||
| Hizkuntza ofiziala | gaztelania | ||
| http://www.guadalajara.gob.mx/ | |||
Guadalajara Mexiko erdi-mendebaldeko hiri bat da, herrialdeko handienetan bigarrena, eta Jalisco estatuko hiriburua. Río Grande de Santiago ibaia igarotzen da bertatik. 2010ean 1.495.182 biztanle zituen,[1] eta 4.424.252 biztanle Zapopan, Tlaquepaque, Tonalá, Tlajomulco, Zapotlanejo eta Ixtlahuacán del Río udalerriak ere hartzen dituen metropoli eremuak.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 35.0 | 38.0 | 39.0 | 41.0 | 39.0 | 38.5 | 37.0 | 36.5 | 36.0 | 35.0 | 32.0 | 33.0 | ' |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 24.7 | 26.5 | 29.0 | 31.2 | 32.5 | 30.5 | 27.5 | 27.3 | 27.1 | 27.1 | 26.4 | 24.7 | 27.9 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 17.1 | 18.4 | 20.7 | 22.8 | 24.5 | 23.9 | 22.0 | 21.9 | 21.8 | 21.0 | 19.2 | 17.5 | 20.9 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 9.5 | 10.3 | 12.3 | 14.3 | 16.4 | 17.3 | 16.5 | 16.4 | 16.5 | 14.9 | 12.1 | 10.3 | 13.9 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -1.5 | 0.0 | 1.0 | 0.0 | 1.0 | 10.0 | 9.0 | 11.0 | 10.0 | 8.0 | 3.0 | -1.0 | ' |
| Euria (mm) | 15.6 | 6.6 | 4.7 | 6.2 | 24.9 | 191.2 | 272.5 | 226.1 | 169.5 | 61.4 | 13.7 | 10.0 | 1002.4 |
| Euri egunak (≥ 0.1 mm) | 2.1 | 1.2 | 0.7 | 1.1 | 3.5 | 15.2 | 21.6 | 20.0 | 15.5 | 6.4 | 1.8 | 1.8 | 90.9 |
| Eguzki orduak | 219.6 | 239.3 | 264.9 | 264.3 | 291.1 | 221.5 | 198.5 | 210.7 | 191.1 | 223.5 | 232.3 | 187.0 | 2743.8 |
| Hezetasuna (%) | 54 | 48 | 45 | 40 | 43 | 61 | 72 | 73 | 73 | 67 | 60 | 60 | 58 |
| Iturria (1): Servicio Meteorologico Nacional[2][3] | |||||||||||||
| Iturria (2): Colegio de Postgraduados (humidity and sun)[4] | |||||||||||||
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kristobal Oñatek sortu zuen (1530), eta Nueva Galiciako barrutiko hiriburu izan zen.
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Merkataritzagunea da. Industria ugari dago: jakiak, ehunak, metalak.
Ondarea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Alde zaharrean estilo kolonialeko eraikuntza ugari dira, katedrala haien artean (XVI.-XVII. mendeak). Gobernuaren jauregia (XVIII. mendea). Santa Monika eliza barrokoa (XVII. mendea). Artzapezpikuaren egoitza da. Unibertsitatea dauka.
1980an UNESCOk Cabañas babes-etxea Gizateriaren Ondare izendatu zuen.[5]
Irudi galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Herri, hiri eta lurralde senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Guadalajara ondorengo herri, hiri eta lurraldeekin senidetuta dago:
|
|
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2017-11-05 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Instituto Nacional de Estadística y Geografía. Guadalajara: resumen municipal. (kontsulta data: 2017-11-5).
- ↑ NORMALES CLIMATOLÓGICAS 1951-2010. SERVICIO METEOROLÓGICO NACIONAL (kontsulta data: August 30, 2012).
- ↑ Extreme Temperatures and Precipitation for Guadalajara 1931-2010. Servicio Meteorológico National (kontsulta data: January 21, 2013).
- ↑ Normales climatológicas para Guadalajara, Jalisco.. Colegio de Postgraduados (kontsulta data: January 8, 2013).
- ↑ (Ingelesez) UNESCO. (1997-7-1). World Hertitage List, Guadalajara, Mexico, No. 815. .
- ↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
- ↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
- ↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
- ↑ a b (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
- ↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
- ↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (kontsulta data: 2018-07-27).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz) Udal webgunea, guadalajara.gob.mx

