Hell or High Water edota Comancheria, 2016ko David Mackenzie eskoziar zinema zuzendariak zuzendutako neo-western thriller film bat da. Jeff Bridges, Chris Pine, Ben Foster eta Gil Birmingham aktoreek antzeztu zuten.
2016ko Cannesko Zinemaldian estreinatu zen. Estatubatuar Zinemagintza Institutuak 2016ko 10 film onenen artean sailkatu zuen.
Lau Oscar Sarietarako izendapenak jaso zituen: Film onenaren Oscar Saria, Taldeko gizonezko aktore onenaren Oscar Saria (Jeff Bridges), Jatorrizko gidoi onenaren Oscar Saria (Taylor Sheridan) eta Muntatze onenaren Oscar Saria (Jake Roberts).
Western generoko klasikoen itzala film osoan zehar sumatzen da, adibidez, pertsonaiak leku batetik bestera autoz garai batean zaldiz zihoazen moduan doaz eta Texasko paisai ikusgarri eta zabalak nonahi ikusgai daude. Gainera Atzerakada Handiaren krisialdi ekonomikoa eta 2010eko hamarkadako estatubatuar gizartearen kritika soziala ere ikusten da, batez ere bankuekiko.
Hell or Highwater estatubatuar ingelesezko herri hizkeran oso ohikoa den esamoldea da, literalki Infernua ala Ur Handia esan nahi du eta beste hizkuntzetan hitzez-hitz esanahi zehatzik ez izan arren, bere benetako esanahia "guztiaren aurka aurrera egitea" edota "zailtasunen aurrean betebeharra bete behar delako" ideia litzateke, alegia, euskarazko "sasi guztien gainetik" esamoldearen parekidea litzateke.
Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.
Toby (Chris Pine), aita gazte dibortziatua, eta bere anaia Tanner odolberoa (Ben Foster), espetxetik atera berri den preso ohia, Texasko mendebaldeko banketxetan lapurreta saila egitera joan dira. Tobyren helburua familiaren baserria salbatzeko adina diru lortzea da, hura galtzeko arriskuan baidaude.
Lehenbiziko lapurreta burutu bezain azkar, Marcus Hamilton (Jeff Bridges) Texasko Ranger beteranoa eta haren lankide Alberto Parker (Gil Birmingham) mexikar-komantxea anaiei jarraika haiek atzemateko asmoz abiatuko dira.
Film honen ezaugarri nagusietako bat bere pertsonaiek dituzten solasaldiak eta aipatzen dituzten esaldi nabarmen eta lapidarioak dira, hona batzuk:
| «
|
Hiru aldiz Iraken, eta geu inork ez gaitu erreskatatzen
|
»
|
| Horma irudia, filmaren lehenbiziko eszenak
|
| «
|
- Toby: Agurea, armarik ba al duk?
- Agurea: Noski arma bat bazeukatela.
- Tanner: Arma atera behar al diok?
- Toby: Bai. Hadi egon hadi, bai?
- Tanner: Bai, nire kontu.
- Agurea: Arma ere lapurtu behar al didazue?
- Toby: Badiat nire arma. Ez gaituk hiri lapurtzen ari. Bankuari lapurtzen ari gaituk.
- Toby: Barka diezaiguzue honengatik, adiskideok.
- Agurea: Putakume nazkagarriak.
- Tanner: Joan hadi infernura, zaharra!
- Toby: Goazen, azkar!
- Tanner: Arma erakusmahaian utzi duk. Hil gaitzaten nahi al duk?
- Toby: Ez noak agure bati lapurtzera. Leku bat lapurtzen ari gaituk, besterik ez.
- Tanner: Erdipurdiko gaizkile batean bilakatuko haiz.
- Toby: Hoa popatik hartzera.
|
»
|
| «
|
- Alberto: Entzun al duk banku lapurrena? Zahar etxera bidali aurretik oraindik dibertitu haiteke.
- Marcus: Baliteke azken ehizaldi bat gelditzea.
|
»
|
| «
|
- Alberto: Denbora asko al daramakizue hemen?
- Kafetegiko bezeroa: 30 urtez lapurtzen ari zaidan banku bat nola lapurtzen duten ikusteko adina bai.
|
»
|
| «
|
- Marcus: Kaixo, andrea. zer moduz?
- Zerbitzaria: Bero, eta ez modurik onenean. Zer da nahi ez duzuena?
- Marcus: Barka?
- Zerbitzaria: Zer den nahi ez duzuena?
- Marcus: Nik...
- Zerbitzaria: 44 urte daramazkit hemen lanean. Inork ez du txuleta bat eta patata erregosi bat ez den beste gauzik eskatu, inoiz. 1987an amorraina eskatu zuen New Yorkeko ergel hark ez beste. Ez dugu amorrainik saltzen, arraioa. Txuletak. Beraz, edo artaburuak ez dituzue nahi, edo babarrunak ez dituzue nahi. Zer da nahi ez duzuena?
- Marcus: Nik ez ditut babarrunak nahi.
- Alberto: Nik ere ez ditut babarrunak nahi.
- Zerbitzaria: Txuleta erdi erregosia.
- Marcus: Nik ongi erregosia nahi dut...
- Zerbitzaria: Hori ez dut galdetu.
- Marcus: Ederki.
- Zerbitzaria: Zuentzat te izoztua.
- Alberto: Te izoztua ongi dago.
- Marcus: Te izoztua, bai. Eskerrik asko, andrea.
|
»
|
| «
|
- Marcus: Hau gizon zuriaren sena duk.
- Alberto: Txerri itsu batek ere noizbehinka boilurren bat topatu ohi dik.
|
»
|
| «
|
- Alberto (Marcusi mintzatuz): Pertsona hauen arbasoek nire arbasoei lurrak lapurtu zizkiaten. Eta orain putakume horiek (bankuak) dituk beraiei lapurtzen zizkietenak
|
»
|
| «
|
- Tanner: Beharbada beste sukurtsal bat lapurtu beharko genikek.
- Toby: Atzemango gaituztela baheki bezala hitzegiten duk.
- Tanner: Inoiz ez diat atzemana amaitu ez duen inor ezagutu, inoiz. Eta hik?
- Toby: Hortaz, zergatik onartu huen egitea?
- Tanner: Hik eskatu hidalako, anaitxo.
|
»
|
| «
|
- Tanner: Toby, gauza on bat egiten ari haiz.
- Toby: Biek egiten ari gaituk.
- Tanner: Amaierarte.
|
»
|
| «
|
- Tanner: Hau Mr. Pibb duk. Nik Dr. Pepper eskatu diat.
- Toby: Ta?
- Tanner: Ergelek bakarrik edaten diatela Mr. Pibb.
|
»
|
| «
|
- Toby: Agian ni eta hire osabari buruzko hainbat gauza entzungo dituk.
- Randy (Tobyren semea): Entzuten dudana entzuten dudala ere, ez dut sinistuko.
- Toby: Ez, sinistu hitzak, denak eginak izango dizkiagu eta.
|
»
|
| «
|
- Bear: Komantxea naiz.
- Tanner: Zer esan nahi dik komantxe?
- Bear: Ba al dakizu zer esan nahi duen? "Edonorren etsai betiko".
- Tanner: Noren etsai?
- Bear: Denena.
- Tanner: Ba al dakik horrek zertan bilakatzen nauen?
- Bear: Etsaian.
- Tanner: Ez. Komantxe batean bilakatzen nau.
|
»
|
| «
|
- Tanner: Maite haut, Toby… Benetan zioat.
- Toby: Nik ere maite haut.
- Tanner: Hi, Tobe, joan hadi popatik hartzera.
- Toby: Joan hadi popatik hartzera.
|
»
|
| «
|
- Toby (Marcusi mintzatuz): Nire bizi guztian txiroa izan naiz. Baita nire gurasoak, eta beren gurasoak. Gaixotasun bat bezala da... belaunaldiz belaunaldi igaroz. Gaixotasun bat bilakatzen da. Norberak ezagutzen dituen pertsona guztiak kutsatzen ditu... baina ez nire semeak. Jada ez. Orain guzti hau beraiena da. Nire bizitza osoan ez dut inor hil, baina zurekin hastea nahi izanez gero, aurrera, zaharra. Ea estalpe honetatik tiroz kanporatu zaitzan baina lehen pistola hartzeko gai zaren.
|
»
|
Datuak: Q20026847
Multimedia: Hell or High Water / Q20026847