Herbert A. Hauptman

Herbert A. Hauptman
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	New York, 1917ko otsailaren 14a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	New York
Heriotza	Buffalo, 2011ko urriaren 23a (94 urte)
Hezkuntza
Heziketa	University at Buffalo ^(en) University of Maryland ^(en) New Yorkeko Unibertsitatea City College of New York ^(en) Columbiako Unibertsitatea Johns Hopkins Unibertsitatea
Hezkuntza-maila	Ph.D.a
Tesi zuzendaria	Jerome Karle Richard Albert Good ^(en)
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, kimikaria, unibertsitateko irakaslea, zientzialaria, kristalografoa eta filosofoa
Enplegatzailea(k)	University at Buffalo ^(en)
Jasotako sariak	ikusi Kimikako Nobel Saria (1985) Silver Dirac Medal for the Advancement of Theoretical Physics (1991)
Kidetza	Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Poloniako Zientzien Akademia
Mugimendua	ateismoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa

Herbert Aaron Hauptman (New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1917ko otsailaren 14a - Buffalo, Ameriketako Estatu Batuak, 2011ko urriaren 23a) kimikaria izan zen.

1985ean Kimikako Nobel saria jaso zuen, kristal-egitura zehazteko metodo zuzenak prestatzen egindako lanarengatik. Jerome Karle estatubatuar kimikariarekin batera eskuratu zuen saria. Kimika-adituen arabera, Hauptmanek kimikari egin dion ekarpena oso garrantzitsua da ikerkuntzarako, haren metodoak ezinbesteko tresna bilakatu baitira molekulen egitura zehazteko.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Herbert A. Hauptman

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kimikako Nobel Saridunak

1901–1925	1901 Jacobus van 't Hoff 1902 Emil Fischer 1903 Svante Arrhenius 1904 William Ramsay 1905 Adolf von Baeyer 1906 Henri Moissan 1907 Eduard Buchner 1908 Ernest Rutherford 1909 Wilhelm Ostwald 1910 Otto Wallach 1911 Marie Curie 1912 Victor Grignard / Paul Sabatier 1913 Alfred Werner 1914 Theodore Richards 1915 Richard Willstätter 1916 1917 1918 Fritz Haber 1919 1920 Walther Nernst 1921 Frederick Soddy 1922 Francis Aston 1923 Fritz Pregl 1924 1925 Richard Zsigmondy

1926–1950	1926 Theodor Svedberg 1927 Heinrich Wieland 1928 Adolf Windaus 1929 Arthur Harden / Hans von Euler-Chelpin 1930 Hans Fischer 1931 Carl Bosch / Friedrich Bergius 1932 Irving Langmuir 1933 1934 Harold Urey 1935 Frédéric Joliot-Curie / Irène Joliot-Curie 1936 Peter Debye 1937 Norman Haworth / Paul Karrer 1938 Richard Kuhn 1939 Adolf Butenandt / Leopold Ružička 1940 1941 1942 1943 George de Hevesy 1944 Otto Hahn 1945 Artturi Virtanen 1946 James B. Sumner / John Northrop / Wendell Meredith Stanley 1947 Robert Robinson 1948 Arne Tiselius 1949 William Giauque 1950 Otto Diels / Kurt Alder

1951–1975	1951 Edwin McMillan / Glenn T. Seaborg 1952 Archer Martin / Richard Synge 1953 Hermann Staudinger 1954 Linus Pauling 1955 Vincent du Vigneaud 1956 Cyril Hinshelwood / Nikolai Semionov 1957 Alexander Todd 1958 Frederick Sanger 1959 Jaroslav Heyrovský 1960 Willard Libby 1961 Melvin Calvin 1962 Max Perutz / John Kendrew 1963 Karl Ziegler / Giulio Natta 1964 Dorothy Hodgkin 1965 Robert Woodward 1966 Robert S. Mulliken 1967 Manfred Eigen / Ronald Norrish / George Porter 1968 Lars Onsager 1969 Derek Barton / Odd Hassel 1970 Luis Federico Leloir 1971 Gerhard Herzberg 1972 Christian B. Anfinsen / Stanford Moore / William Stein 1973 Ernst Otto Fischer / Geoffrey Wilkinson 1974 Paul Flory 1975 John Cornforth / Vladimir Prelog

1976–2000	1976 William Lipscomb 1977 Ilya Prigogine 1978 Peter D. Mitchell 1979 Herbert C. Brown / Georg Wittig 1980 Paul Berg / Walter Gilbert / Frederick Sanger 1981 Kenichi Fukui / Roald Hoffmann 1982 Aaron Klug 1983 Henry Taube 1984 Robert Merrifield 1985 Herbert A. Hauptman / Jerome Karle 1986 Dudley R. Herschbach / Yuan T. Lee / John Polanyi 1987 Donald J. Cram / Jean-Marie Lehn / Charles J. Pedersen 1988 Johann Deisenhofer / Robert Huber / Hartmut Michel 1989 Sidney Altman / Thomas Cech 1990 Elias Corey 1991 Richard R. Ernst 1992 Rudolph A. Marcus 1993 Kary Mullis / Michael Smith 1994 George Olah 1995 Paul J. Crutzen / Mario Molina / Frank Rowland 1996 Robert Curl / Harold Kroto / Richard Smalley 1997 Paul D. Boyer / John E. Walker / Jens Christian Skou 1998 Walter Kohn / John Pople 1999 Ahmed Zewail 2000 Alan J. Heeger / Alan MacDiarmid / Hideki Shirakawa

2001–egun	2001 William Knowles / Ryoji Noyori / K. Barry Sharpless 2002 John B. Fenn / Koichi Tanaka / Kurt Wüthrich 2003 Peter Agre / Roderick MacKinnon 2004 Aaron Ciechanover / Avram Hershko / Irwin Rose 2005 Robert H. Grubbs / Richard R. Schrock / Yves Chauvin 2006 Roger D. Kornberg 2007 Gerhard Ertl 2008 Osamu Shimomura / Martin Chalfie / Roger Y. Tsien 2009 Venkatraman Ramakrishnan / Thomas A. Steitz / Ada E. Yonath 2010 Richard F. Heck / Akira Suzuki / Ei-ichi Negishi 2011 Dan Shechtman 2012 Robert Lefkowitz / Brian Kobilka 2013 Martin Karplus / Michael Levitt / Arieh Warshel 2014 Eric Betzig / Stefan Hell / William E. Moerner 2015 Tomas Lindahl / Paul L. Modrich / Aziz Sancar 2016 Jean-Pierre Sauvage / Fraser Stoddart / Ben Feringa 2017 Jacques Dubochet / Joachim Frank / Richard Henderson 2018 Frances Arnold / Gregory Winter / George P. Smith 2019 John B. Goodenough / M. Stanley Whittingham / Akira Yoshino 2020 Emmanuelle Charpentier / Jennifer Doudna

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q107422 Multimedia: Herbert A. Hauptman Identifikadoreak WorldCat VIAF: 84823339 ISNI: 0000 0001 1074 3498 GND: 123570913 LCCN: no98105962 NKC: nlk20010095857 SNAC: w6hx2xd3 BIBSYS: 5081109 MGP: 138357 Open Library: OL2033402A Hiztegiak eta entziklopediak Britannica: url

Datuak: Q107422
Multimedia: Herbert A. Hauptman

Bilatu

Nabigazio menua

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]