Ezko herdozuri

Wikipedia, Entziklopedia askea
Hygrophorus cossus» orritik birbideratua)
Ezko herdozuria
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaHygrophoraceae
GeneroaHygrophorus
Espeziea Hygrophorus cossus
Fr., 1838

Ezko herdozuria (Hygrophorus cossus) Hygrophoraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da erabiltzen sukaldean. Koko olio zaharraren usaina du; gainera zapore mikatza.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 3 eta 6 (10) cm bitarteko diametrokoa, ganbila edo lau-ganbila, titi pixka batekin, hasieran zuria, ondoren krema antzeko kolorekoa, gainazala likatsua du.

Orriak: Dekurrenteak, zuriak, lodiak.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: 6 - 10 x 0,5 - 1,5 cm-koa, berehala lehorra; zuria, liraina, pikortsua goian.

Haragia: Lactarius volemus-aren antzeko usaina du. Oinaren oinarriak ez du erreakzionatzen KOH (potasa) erreaktiboarekin.[2]

Etimologia: Hygrophorus hitza grekotik dator, heze eta ekarri beharreko, "phoréo"-tik, hau da, hezetasuna bildu eta kontserbatzen duenetik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sukaldaritzarako interesik gabea.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hygrophorus eburneus delakoarekin, honek usain aromatikoagoa eta gogorragoa du; oinaren oinarriak kolore horia hartzen du KOH erreaktiboarekin; orriak lehortzen direnean okre antzeko kolorekoak bihurtzen dira; pagadietakoa da. Hygrophorus chrysaspis espeziearekin ere bai, honek usain aromatiko leuna du eta oinaren oinarria arre-laranja bihurtzen da KOH-rekin.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean; hostozabalen azpian edo baso mistoetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ameriketako Estatu Batuak, Kanada, Europa eta Magreb.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 103 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 184 or. ISBN 84-87997-86-4..
  4. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 343. or. ISBN 84-505-1806-7..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 114 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]