Edukira joan

Informazio sailkatu

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ohiko dokumentu sailkatua. Ameriketako Estatu Batuetako Segurtasun Nazionaleko Agentziaren txosten baten 13. orrialdea (dokumentu osoa). Txosten hori Sei Eguneko Gerrako gertakari bati buruzkoa da, eta 2003ko uztailean partzialki desklasifikatu zen.

Informazio sailkatua informazio nabarmen mota bat da, legeek mugatua edo pertsona-mota jakin batzuentzat arautua. Segurtasun-gaikuntza formala behar da dokumentu sailkatuak erabiltzeko eta haietara sarbidea lortzeko. Informazioaren «nabarmentasunaren» lau maila egon ohi dira, eta maila bakoitzak segurtasun-baimen mota desberdinak ditu. Diskrezio-sistema hierarkiko moduko hori ia gobernu nazional guztiek erabiltzen dute.

Informazio sekretu orokorra gehiago zaintzen denez, sekretua biziagoa da eta sistema juridikoaren babes handiagoa merezi du. Espioitza eta informazio sailkatuarekin lotutako beste delitu batzuk gehiago zigortuko dira informazioa zainduagoa bada.

Dokumentuak sailkatzearen helburua da, zalantzarik gabe, erabiliz gero segurtasun nazionalari eragin diezaiokeen informazioa babestea. Horrek «estatu-sekretua» dena formalizatzen du, eta babes-maila desberdinak proposatzen ditu, informazioak okerreko eskuetan eragin dezakeen kaltean oinarrituta.

Sailkapen-mailak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sailkapen-sistemak herrialdez herrialde aldatzen badira ere, maila horietako gehienak definizio britainiar hauei dagozkie (mailarik altuenetik baxuenera izendatuak):

3 baloreko eskala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Estatu mailan, materiala sailkatzeko maila altuena. Informazio horrek "kalte oso larria" eragin diezaioke segurtasun nazionalari, publikoki eskuragarri balego.
Material horrek uneren batean "kalte handiak" eragingo lizkioke segurtasun nazionalari, publikoki eskuragarri balego.
Material horrek segurtasun nazionala "kaltetu" lezake, publikoki eskuragarri balego.

Erabilera enpresa pribatuetan

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Enpresa pribatuek, askotan, konfidentzialtasun-hitzarmenak edo ez dibulgaziokoak behar izaten dituzte, produktuei, finantza-kudeaketei, giza baliabideei eta abarri buruzko informazioa babesteko. Sailkagarritasun mailak enpresa bakoitzaren arabera aldatzen dira (adibidez, "Microsoft Confidential"). Informazio hori sekretu komertzialaren legeen arabera babesten da.

Dokumentu pribatuen sailkapen konfidentzial unibertsalena PRD Protocol "Privacy Document Rating" da. Bost maila bereizten ditu: dokumentuen konfidentzialtasuna, PRD100+, PRD100, PRD101, PRD102, PRD103 eta PRD104. Abokatuek, finantza erakundeek, politikariek eta abarrek erabiltzen duten konfidentzialtasun protokoloa da.

Filtrazio baten kasuan bete beharreko protokoloak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Donald Trumpen egoitza pribatuan, Mar-a-Lagon, egindako bilaketa lanetan aurkitutako inteligentzia material sailkatua.

Dokumentu konfidentzialak erabat eskuraezinak dira baimenik ez duten langile guztientzat, komunikabideetara edo iritzi publikora inolako filtrazio-zantzurik egon ez dadin.

Dokumentuaren konfidentzialtasun-mailaren arabera, goi-kargudunek edo horretarako izendatutako segurtasun-langileek bakarrik erabil dezakete.

Prozedura posibleak:

  • Gaiari buruzko desinformazioa (informazioaren gerra)
  • Dokumentuak erraustea (bi motatakoak, bata fisikoa eta bestea digitala, Interneten argitaratu diren dokumentuak ezabatzen)
  • Iheslari errudunaren amaiera (IP Trackers bidez)
  • Sare sozialak itzaltzea (Youtube edo Google)
  • Gerra psikologikoa
  • Propaganda
  • Dokumentuak berreskuratzea (digitala zein analogikoa)

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]