Ipar Euskal Herriko narratiba XIX. mendean

Mendearen bigarren zatian idazlan literarioagoak ezagutarazi zituzten zenbait idazlek. 1870ean agertu zen Joan Batista Azkonagerreren (1815-1899) Atheka gaitzeko oihartzunak, lehen euskal eleberritzat hartu izan den liburua. Bertan, Ganix izeneko kontrabandista lapurtarraren pasadizoak kontatzen dira. Liburua hasiera batean euskaraz idatzi omen zen, ondoren frantsesez moldaturiko bertsioak, Les échos du pas de Roland, Frantzian arrakasta izan zuelarik. Ondoren berriz euskarara moldatua izan zen idazlana, euskalki ezberdinetan aritzen ziren hainbat idazleren laguntza eta aholkuez baliaturik.

Bertsogile moduan ezagunagoa dugun Jean Baptiste Elizanburuk (1828-1891) ere laga zigun prosaz lantxo aipagarria: Piarres Adame (1888), izen bereko pertsonaia saratarraren ibilaldi bat kontatzen diguna, txangoan zehar hainbat istorio tartekatzen dituelarik. Hau ere aldizkarian puskaka azaltzeko xahutu zen hasiera; eta horregatik edo, batasuna falta zaio sarritan. Dena den, prosa bizia, aberatsa eta atsegina da Elizanbururena.

Ikus, gainera

• Euskarazko literatura
• Hego Euskal Herriko narratiba XIX. mendean

Kanpo estekak

• Datuak: Q12259671