Edukira joan

Irene Greziakoa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Irene Greziakoa

(2018)
Bizitza
JaiotzaLurmutur Hiria1942ko maiatzaren 11 (83 urte)
Herrialdea Grezia  2018ko martxoaren 16a)
 Espainia  (2018ko martxoaren 16a -
BizilekuaZarzuela jauregia
Familia
AitaPaulo Greziakoa
AmaFrederika Hannoverkoa
Haurrideak
LeinuaHouse of Glücksburg (Greece) (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaSchule Schloss Salem (en) Itzuli
Hizkuntzakgreziera
alemana
frantsesa
ingelesa
gaztelania
hindia
Jarduerak
Jarduerakpiano-jotzailea eta aristokrata
Jasotako sariak
KidetzaFriends of Music Society
Musika instrumentuapianoa

Irene Greziakoa eta Danimarkakoa (Lurmutur Hiria, Hegoafrika, 1942ko maiatzaren 11) greziar printzesa da. Paulo I.a Greziako eta Frederika Hanoverkoaren alaba gazteena izan zen. Hilda dagoen Greziako Konstantino II.a Greziako errege ohiaren arreba eta Espainiako Sofia erreginaren ahizpa da. Bai Espainian bai Irene Greziako eta Danimarkako printzesa gisa da ezaguna. Bere Errege Gorentasunaren titulua, nahiz eta Espainian legez onartuta ez egon —ez baita Espainiako titulu bat—, Espainiako errege-familiak erabiltzen du ofizialki, edo kortesiaz nonahi. Aipatzekoa da errege-etxe greziarraren titulu errealak Danimarkako errege-etxeak erabiltzen dituela ofizialki, non greziar kide guztiak Danimarkako printze edo printzesak diren, beren eskubidez. Grezia errepublika bada ere, lehen aipatutako tituluak Danimarkako monarkiaren gorteak bermatu eta ofizialki onartzen ditu, eta Danimarkako erresuman legezko titulu bihurtzen ditu. Greziako errege-familiako kide guztiek, Mikel Greziako printzearen ezkontide Marinak eta haren alabek, Alejandra eta Olga printzesek, izan ezik, Danimarkako printze eta printzesa tituluak dituzte, errege-gorentasunaren trataerarekin. Ez dago ezkonduta eta ez du seme-alabarik.

Irene printzesa (grezieraz: Ðæρμç) erbestean jaio zen, bere familia Hegoafrikan zegoenla, Alemania naziak Grezia inbaditu zuelako. Jan Christian Smuts mariskal hegoafrikarra izan zen bataio-aitabitxia. Bere izeba bezala deitu zitzaion Irene, aitaren arreba, Greziako Irene printzesa. Bere herrialdera itzulita, pianoa ikasi zuen, Gina Bachauer pianista klasikoaren ikaslea zela. Lortu zuen trebetasunak kontzertista profesional gisa lan egitera eraman zuen aldi batez. Arsakio Ikastetxean hezi zuten. Gaztetan, Sofia erreginak eta haren ahizpa Irene printzesak arkeologiaren gaineko interesa agertu zuten, eta Decelian indusketak egin zituzten, Tatoiko Errege Jauregiaren inguruan. Esperientzia horri buruzko bi saiakera idatzi zituzten, oso edizio mugatukoak, Theophanó A. Arvanitopoulou andereñoarekin batera, 1959 eta 1960 urteen artean. Saiakeren tituluak honako hauek izan ziren: Deceliako zeramika-zatiak eta Miscelanea arkeologikoa. 2013. urtean, Espainian baturik argitaratu ziren, En Decelia izenburupean. Deceliako zeramika-zatiak eta nahasketa arkeologikoa.

Alemanian ere ikasi zuen, Schule Schloss Salem barnetegi mistoan, Nazioarteko Batxilergoa lortzeko aukera eskaintzen zuen bakarra herrialdean. Barnetegi horretako zuzendaria bigarren graduko izeba zen, Sofia Greziakoa.

1967an, Greziako errege familia erbestera abiatu zen, erregearen eta Grezian boterea hartu zuen junta militar diktatorialaren arteko liskarrarengatik. Erroman egonaldi laburra egin ostean, Irene amarekin Madrasera (Chennai) joan zen bizitzera, Indiara, eta hantxe bizi izan zen Frederika erregina hil baino pixka bat lehenagora arte, 1981era arte. Ama hil ostean, Irene Espainiara joan zen bizitzera, eta Zarzuela Jauregian hasi zen bizitzen, Espainiako errege-erreginen Madrilgo egoitzan, Ireneren Espainiako egonaldietan ere Ireneren bizileku izan dena.[1]

1993an, Greziako gobernuak 900.000 euro eman zizkion, Konstantinok Giza Eskubideen Europako Gortearen aurrean Grezian zituen jabetzak legez kanpo konfiskatzeagatik jarritako salaketaren parte gisa. Konpentsazio horren zatirik handiena musikari gazteentzako beketarako erabili zuen Irenek, Gina Bachauer irakaslearenganako omenaldi gisa.[2]

Indiar kultura maite du, eta espiritualtasunaren eta elkartasunaren aldekoa dela dio. Mundo en Armonia Fundazioaren sortzailea eta presidentea izan zen 1986tik 2023ra, irabazi asmorik gabeko erakunde filantropikoa. Fundazioan egindako lanarengatik, erregularki agertu zen Espainiako hainbat ekitaldi sozial eta kulturaletan. Fundazioaren proiektu garrantzitsuenetako bat, lehenengoa, Europan sakrifikatu behar ziren ehun behi Indiara bidaltzea izan zen, Europar Batasunak markatzen zituen esne kuotetara egokitzeko.

Batez beste, printzesa urtean bi hilabetez egoten zen Indian, beste zortzi hilabetez Espainian, Sofia ahizparekin batera, eta beste bi hilabetez Grezian, non Kontzertu Jauregitik gertu dagoen pisu xume batean bizi izan zen.[3][4]

Irene printzesa bularreko minbizi baten aurka borrokatu zen 2002an, eta sei hilabetez kimioterapiarekin tratatu zuten.

2007ko urrian argitaratu zen Eva Celadak idatzitako Irene de Grecia, la princesa rebelde liburua, printzesaren lehen biografia baimendua.[5]

2018ko martxoaren 16an, Irene printzesak Espainiako nazionalitatea lortu zuen, natura gutun bidez, greziarrari uko eginez.[6]

Heleniar errege familia osoarena bezala, jatorri familiarra nagusiki daniarra du, eta aliantza garrantzitsuak ditu alemaniarren eta errusiarren artean. Besteak beste, Katalina II.a Errusiakoa (Katalina Handia) enperatrizaren, Elisabet Hungariakoaren (Santa Isabel), Gilen II.a Alemaniako kaiserraren eta Viktoria Erresuma Batuko erreginaren ondorengoa da.

Irene Greziakoa, ahizparen bizitzari eskainitako telefilmean, Sofia (2010) izenburupean, Paloma Zavala aktoreak interpretatu zuen fikzioan.[7]

Bere koinatuari eskainitako telefilmean, : el día más difícil del rey (2009) izenekoan, Alícia Pérez Borràs aktoreak hartu zuen bere rola.

Argitaratutako liburuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Olga eta Sofia Santuen Ordenako gurutze handiko dama.[10]
  • Greziako errege-etxearen mendeurrenaren oroitzapenezko intsignia (1963/03/30).[11]
  • San Jorgeren Ordena Militar Konstantiniano Santuko (, 1962) justizia-gurutze handiko dama.[12]
  • Italiako Errepublikaren Merituaren Ordenako gurutze handiko dama (Italiako Errepublika, 1962/11/27).[13]
  • Chula Chom Klaoko Ordenako Gurutze Handiko Dama (Thailandiako Erresuma, 1963/02/14).[14]
  • Elefantearen Ordenako dama (1964/09/11).[15]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]