Jaiegun
Jaieguna, lanik egiten ez den eguna da[1], batzuetan ekitaldi edo ohitura jakinen bidez ospatzen dena. Herrialdeen arabera egun bat edo beste bat izan daiteke jaiegun. Adibidez, katolikoentzat igandea izaten da jaiegun ofiziala; judutar[2] eragineko herrialdetan, berriz, larunbata eta islam[3] erlijioa duten herrialdeetan ostirala.
Asteko jaiegunez gain, herrialde bakoitzeko Gobernuak, normalean dekretu bidez, beste egun zehatz batzuk ere ezartzen ditu jaiegun, arrazoi ezberdinengatik: erlijiozkoak, kulturalak edota politikoak. Esate baterako, zaindariaren eguna, independentzia aldarrikapena, borroka historikoen oroitzapenak eta antzekoak. Egun horietan, lanera joan ezin denean, jai ofizialak, desfile militarrak, ekitaldi erlijiosoak edo zibilak, manifestazioak, azoka egunak, erromeriak... antolatu ohi dira kasuaren arabera.
Lan-legerian jaiegunak ordaindutako egun gisa daude aitortuta. Hori dela eta, egun horietan lan egin behar duten langileek (osasun, turismo, segurtasunari lotutako langileek, besteak beste) kalte-ordainak jasotzen dituzte. Halaber, sektore edo enpresa bakoitzak jaiegun osagarriak ematea erabaki dezake.
Oro har, jaiegunak ez dira kontuan hartzen zuzenbideari lotutako prozesuen epe-mugetan. Horrez gain, komeni da argitzea oporrak eta jaiegunak ez direla sinonimoak, alegia bi kontzeptuen artean aldea badagoela.
Jaiegun ofizialak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ipar Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nafarroa Garaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hauek dira Nafarroan 2023. urteko jaiegun ofizialak[4]:
- Urtarrilaren 6a: Errege eguna.
- Apirilaren 6a: Ostegun Santua.
- Apirilaren 7a: Ostiral Santua.
- Apirilaren 10a: Pazko astelehena.
- Maiatzaren 1a: Langileen eguna.
- Uztailaren 6a: San Fermin bezpera. Iruñean lan egiten dutenek 12:00etatik aurrera jai izanen dute.
- Uztailaren 7a, 8a eta 10a: Sanferminak. Iruñean lan egiten dutenek jai izanen dute.
- Uztailaren 25a: Santiago eguna.
- Abuztuaren 15a: Ama Birjinaren Jasokundea.
- Urriaren 12a: Espainiako Jai Nazionala.
- Azaroaren 1a: Santu Guztien Eguna.
- Azaroaren 29a: San Saturnino. Iruñean lan egiten dutenek jai izanen dute.
- Abenduaren 4a: San Frantzisko Xabierkoaren ondoko astelehena.
- Abenduaren 6a: Konstituzioaren eguna.
- Abenduaren 8a: Ama Birjina Sortzez Garbia.
- Abenduaren 25a: Eguberri eguna.
Egun horiei beste tokiko jai-egun bat gehituko zaie, udalerri bakoitzak bere herriko jaien arabera ezarri ahal izango duena.
EAE[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hauek dira EAE mailako jaiegun ofizialak:[5]
- Urtarrilaren 1a: Urteberri eguna.
- Urtarrilaren 6a: Errege eguna.
- Martxoaren 19a: San Jose.
- Data aldakorra: Ostegun Santua.
- Data aldakorra: Ostiral Santua.
- Data aldakorra: Pazko Astelehena.
- Maiatzaren 1a: Langileen Eguna.
- Urriaren 12a: Espainiako Jai Nazionala.
- Azaroaren 1a: Domu Santu Eguna.
- Abenduaren 6a: Espainiako Konstituzio Eguna.
- Abenduaren 8a: Andre Maria Sortzez Garbiaren eguna.
- Abenduaren 25a: Eguberri eguna.
Espainia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hauek dira Espainiar estatuko jaiegun ofizialak: [6]
- Urtarrilaren 6a: Jaunaren Epifania.
- Apirilaren 7a (data hau aldatzen da urtero): Ostiral Santua.
- Maiatzaren 1a: Langileen Nazioarteko eguna .
- Abuztuaren 15a: Ama Virginaren eguna.
- Urriaren 12a: Hispanitatearen eguna.
- Azaroaren 1a: Santu guztien eguna.
- Abenduaren 6a: Konstituzio eguna.
- Abenduaren 8a: Andre Mariaren sortze garbia.
- Abenduaren 25a: Eguberria.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «Jaiegun». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2023-03-27.)
- ↑ Kategoria:Judaismoaren jaiegunak. 2015-04-09 (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
- ↑ Islam. 2022-06-11 (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
- ↑ «Iragarkia - BON» bon.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-28).
- ↑ «Euskal Autonomia Erkidego eta Lurralde Historikoetako lan-egutegia» www.euskadi.eus 2004-09-16 (Noiz kontsultatua: 2023-03-27).
- ↑ «Noticias Jurídicas» Noticias Jurídicas (Noiz kontsultatua: 2023-03-27).
