Jhumpa Lahiri

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jhumpa Lahiri

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakNilanjana Sudeshna
JaiotzaLondres, 1967ko uztailaren 11 (56 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
 India
 Erresuma Batua
Lehen hizkuntzabengalera
Hezkuntza
HeziketaBostongo Unibertsitatea
Boston University College of Arts and Sciences (en) Itzuli
Barnard College
South Kingstown High School (en) Itzuli
Hizkuntzakitaliera
ingelesa
bengalera
Jarduerak
Jarduerakeleberrigilea, idazlea, unibertsitateko irakaslea, aktorea, gidoilaria, akademikoa eta itzultzailea
Enplegatzailea(k)Bostongo Unibertsitatea
Rhode Island School of Design (en) Itzuli
Princetongo Unibertsitatea  (2015 -
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
InfluentziakAnton Txekhov
KidetzaAmeriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia
Genero artistikoaeleberria
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioahinduismoa
jhumpalahiri.net
IMDB: nm1768298 Rottentomatoes: celebrity/jhumpa_lahiri
Facebook: JhumpaLahiriAuthor Edit the value on Wikidata

Nilanjana Sudeshna "Jhumpa" Lahiri (Londres, 1967ko uztailaren 11) estatubatuar idazlea da, 1999an Interpreter of Maladies ipuin bildumarekin Pulitzer Saria Fikzioan irabazteagatik ezaguna[1]. Italian bizi izan da eta azken liburuak italieraz argitaratu ditu[2].

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jhumpa Lahiri Londresen jaio zen Indiatik etorritako familia batean eta hiru urte zituela familia Estatu Batuetara aldatu zen, Kingston (Rhode Island) hirira[3]. Aita Rhode Islandeko Unibertsitateko liburuzaina izan zen. Amak bengaliar ondarea mantendu nahi izan zuen seme alabengan eta bengaleraz hitzegiteaz gain aldiro senideak bisitatzera Kalkutara joaten ziren[3].

Bostongo Unibertsitatean egin zituen ikasketak; ingeles hizkuntza, idazkera sortzailea, literatura konparatua eta azkenik Pizkundeko Ikasketen doktoretza egin zuen. Doktoretzako hitzaldia XVII. mende hasierako Italiako jauregien ingurukoa izan zen ("Accursed Palace: The Italian palazzo on the Jacobean stage (1603–1625)")[4] eta ordutik du Italia eta italierarekiko zaletasuna, bere lanetan nabarmendu izan dena. 2001ean Alberto Vourvoulias-Bush kazetariarekin ezkondu zen eta 2012an Erromara joan zen bizitzera senarrarekin eta bi haurrekin[5]. 2015ean Princetongo Unibertsitatean idazkera sortzaileko irakasle bihurtu zen[6].

Literatura ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urteetan ipuinak idazten ibili ondoren[3] 1999. urtean Interpreter of Maladies ipuin-bilduma atera zuen. Indiar inmigranteek atzerrian dituzten sentimenduak aztertzen ditu, bai eta lehenengo eta bigarren belaunaldien arteko aldeak ere. 600.000 liburu saldu zituen eta 2000an Pulitzer Saria Fikzioan jaso zuen[1].

2003an The Namesake argitaratu zuen, lehenengo eleberria hain zuzen ere[7]. 2007an liburuan oinarrituriko filmea egin zuen Mira Nair indiar-estatubatuar zuzendariak. Bollywoodeko izarrak izan ziren protagonista eta Lahirik berak Jhumpa izebaren papera bete zuen filmean[8].

2008an bigarren ipuin liburua atera zuen, Unaccustomed Earth, eta The New York Times egunkariak best seller zerrendan sartu zuen[9].

Unibertsitate garaitik izan zuen Italiarekiko miresmena eta italiera ikasten aritu zen urte luzez. 2015ean eguneroko antzeko saiakera liburua atera zuen italierarekiko izan zuen harremana eta bilakaera azalduz[2]. Italieraz atera zuen gainera, In altre parole izenarekin. 2018an italieraz lehenengo eleberria plazaratu zuen, Dove mi trovo izenekoa.

2021ean Whereabouts eleberria atera zuen, 2022an bere itzultzaile esperientzia Translating myself and others saiakeran isladatu zuen eta 2023an italieraz liburu berria atera zuen, Racconti romani ("Ipuin erromatarrak")[10].

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipuinak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Interpreter of Maladies (Emozioen interpretatzailea, 1999).
  • Unaccustomed Earth (Ohitu gabeko Lurra, 2008).

Eleberriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Saiakera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • In altre parole (Betse hitz batzutan, 2015).
  • Il vestito dei libri (Liburuen jantzia 2016).
  • Translating myself and others (Neure burua eta beste zenbait jende itzultzen, 2022)

Poesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Il quaderno di Nerina (Nerinaren koadernoa, 2020).

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • PEN/Hemingway Saria (1999) - "Interpreter of Maladies"
  • Pulitzer Saria Fikzioan (2000) - "Interpreter of Maladies"
  • Asian American Literary Awards (2009) - "Unaccustomed Earth"
  • DSC Prize for South Asian Literature (2014) - "The Lowland"
  • PEN/Malamud Saria (2017)[11]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b «Online NewsHour: Pulitzer-Winner Jhumpa Lahiri - April 12, 2000» web.archive.org 2014-01-01 (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  2. ↑ a b (Ingelesez) Nast, Condé. (2015-11-30). «In Translation» The New Yorker (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  3. ↑ a b c «'Interview with Jhumpa Lahiri' interviewed by Arun Aguiar» Pif Magazine (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  4. ↑ «Reader's Corner - Authors of the Month: Author of December 2012 - Jhumpa Lahiri Showing 1-4 of 4» www.goodreads.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  5. ↑ «Why Pulitzer Prize-winner Jhumpa Lahiri quit the US for Italy | Financial Times | Ghostarchive» ghostarchive.org (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  6. ↑ «Author Jhumpa Lahiri awarded National Humanities Medal -   Research at Princeton» web.archive.org 2018-06-15 (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  7. ↑ «Washington Post: Breaking News, World, US, DC News & Analysis - The Washington Post» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  8. ↑ (Ingelesez) «The Namesake - Rotten Tomatoes» www.rottentomatoes.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  9. ↑ (Ingelesez) Garner, Dwight. (2008-04-10). «Jhumpa Lahiri, With a Bullet» ArtsBeat (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).
  10. ↑ Irizar, Itziar Ugarte. (2023-05-21). ««Itzulpena migrazioaren etengabeko metafora bat da»» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-05-21).
  11. ↑ (Ingelesez) admin. (2017-05-25). «Jhumpa Lahiri Receives 2017 PEN/Malamud Award for Excellence in the Short Story» Lewis Center for the Arts (Noiz kontsultatua: 2023-03-25).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Jhumpa_Lahiri&oldid=9297990"(e)tik eskuratuta