Joaquín Larraín Gandarillas

Wikipedia, Entziklopedia askea
Joaquín Larraín Gandarillas

artzapezpiku titular

1893ko ekainaren 15a -
Elizbarrutia: Anazarbus (en) Itzuli
apezpiku tituludun

1877ko abenduaren 31 -
Elizbarrutia: Martyropolis (en) Itzuli
apezpiku laguntzaile

1877ko abenduaren 31 -
Elizbarrutia: Roman Catholic Archdiocese of Santiago de Chile (en) Itzuli
Artzapezpiku katolikoa

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakJoaquín Larraín Gandarillas
JaiotzaSantiago1822ko urriaren 13a
Herrialdea Txile
HeriotzaSantiago1897ko irailaren 26a (74 urte)
Familia
AitaJuan Francisco Larraín Rojas
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaInstituto Nacional General José Miguel Carrera (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakapaiz katolikoa eta abokatua
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaErromatar Eliza Katolikoa

Joaquín Larraín Gandarillas monsinorea (Santiago, 1822ko urriaren 13a - ibid, 1897ko irailaren 26a), Txileko apaiz katolikoa, Txileko Santiago artzapezpikutzaren gotzain laguntzailea eta Txileko Unibertsitate Katoliko Pontifikaleko lehen errektorea izan zen 1888 eta 1897 artean.

Haurtzaroa eta gaztaroa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere gurasoak Juan Francisco Larraín Rojas eta Mercedes Gandarillas Aránguiz ziren. Hamabost seme-alaben seigarrena izan zen, tartean José Patricio Larraín Gandarillas eta bere haurtzaroa familia kontserbadore eta aberats baten barrenean garatu zen. Larraín Gandarillas euskal jatorrikoa zen. [1] Aita 1836an zendu zenean, anai-arreba txikienak zaindu behar izan zituen, gaztaroaren zati handi bat haiek zaintzera eta heztera dedikatuz.

Bere eskola bizitza Institutu Nazionalean garatu zen. Geroago, 1844an, teologian lizentziatura eta zuzenbidea lortu zituen.

Apaizgoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urte batzuetan zuzenbideari eskaini ondoren, apaiz izateko gogo bizia sentitu zuen.

Artikulu ezagunak idatzi zituen Revista Católica aldizkarian.

Azkenean, eta denbora luze baten ondoren, Larraín Gandarillasek bere lehen meza apaiz gisa eginzuen Konpainiaren Elizan 1847ko apirilaren 4an.

Lan akademikoa Apaizgaitegian eta Unibertsitatean[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Joaquín Larraín Gandarillas monsinorea.

Rafael Valentín Valdiviesok Santiago artzapezpikuak Santiagoko Seminario Pontifikala modernizatzeko eginkizuna eman zion. Amerikan eta Europan zehar bidaiatu zuen bere erreformak garatzeko. Txilera itzuli ondoren, 25 urtez jarraitu zuen Apaizgaitegiaren zuzendaritzan. Aldi berean, orain desagertutako Txileko Unibertsitateko Teologia Fakultateko kide izan zen, 1852tik.

Txilen [2] "Mariaren hilabetea" gogoratzeko sustatzailea izan zen Pio IX.a dohatsuak Sortzez Garbiaren dogmaren aldarrikatzea ospatzeko 1854ko abenduaren 8ko Ineffabilis Deus buldaren bidez.

Hala ere, bere lan handia Txileko Unibertsitate Katoliko Pontifikaleko lehen erretore gisa burutu zen. XIX. mendean zehar Txileko Eliza Katolikoaren hezkuntza proiektu handiaren oinarriak ezarri behar izan zituen 1888an. Ikasketen etxeko errektorea izan zen 1889tik 1897an hil zen arte.

Eliz ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1863an Probidentziako Kongregazioko goi kargua izendatu zuten eta 1895ean San Jose Haurren Babesleen Alaben Kongregazioa sortzen lagundu zuen.

1877an Martyropoliseko gotzain titular eta Santiagoko laguntzaile izendatu zuten. Hala ere, gotzaina sagaratu zuten 1878an. Urte berean bikario kapitular izendapena ere jaso zuen. Horregatik, Valdivieso artzapezpikua hil zenean Santiagoko artzapezpiku kargurako hautagai nagusietako bat izan zen. Hala ere, bere lotura politikoek izendatzea eragotzi zuten. 1893an Anazarbako artzapezpiku titular izendatu zuten.

Bizitza politikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Larraín Gandarillasek apaiz-bokazio eta bokazio akademiko sendoa garatzeaz gain, espektro politikoari buruzko lan bikaina garatuko luke. 1864an, Larraín Gandarillas Rereko diputatu izateko hautagaia izan zen, hautatua izanik. Parlamentari nabarmena zen, zuhurtzia eta errespetua beti mantentzen zituena, baina erlijio gaiei buruzko uste sendoak zituen. 1867an Diputatuen Ganberatik erretiratu zen. Bere bizitza politikoan, Estatuaren eta Elizaren arteko gatazka nagusietako bat egokitu zitzaion, lege laikoak, alegia. Parlamentari eta apaiz gisa, Larraín Gandarillas kontserbadurismo politikoaren burua izan zen. Elizaren hierarkiaren eta Alderdi Kontserbadorearen arteko aliantza egon arren, Elizari espektro politikoan eragina kentzea helburu zuten erreforma politikoak geldiarazteko, alderdi liberalak gauzatzea lortu zuen.

Erretiroa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1878an, Valdivieso artzapezpikua hil zenean, Larraín Gandarillas izan zen haren ordezko hautagai nagusietako bat. Hala ere, Larraín Gandarillasek paper aktiboa izan zuen Francisco de Paula Tafororen artzapezpiku-hautagaitzaren porrotean, eta horrek Domingo Santa María Errepublikako presidentearen etsaitasuna lortu zuen, soldatak ere bertan behera utzi zituelako. Modu horretan Estatu Kontseiluaren erabakia beste bat izan zen, 1886an Mariano Casanova y Casanova monsinoreak Artzapezpikutza bere gain hartuz.

Casanova monsinoreak kargua hartu zuenean, Larraín Gandarillasek berehala utzi zuen bere pastoral lana; Hala ere, Txileko Unibertsitate Katoliko Pontifikaleko errektore gisa jarraitu zuen bere lan akademikoa hil zen arte, 1897ko irailaren 26an pneumonia baten ondorioz gertatu zena.

Bere aztarnak alboko aldareetako batean kokatutako marmolezko sarkofagoan daude, Santiagoko Katedral Metropolitarraren eskuineko nabearen atzean.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]