José Bernardo de Tagle

Wikipedia, Entziklopedia askea
José Bernardo de Tagle

Limako alkate

1811 - 1812
Bizitza
JaiotzaLima1779ko martxoaren 21a
Herrialdea Peru
 Espainia
BizilekuaLima
Cádiz
Lehen hizkuntzagaztelania
HeriotzaCallao1825eko irailaren 26a (46 urte)
Hobiratze lekuaplaza de trux (en) Itzuli
Heriotza modua: izurri bubonikoa
Second siege of Callao (en) Itzuli
Familia
Familia
Hezkuntza
HeziketaReal Convictorio de San Carlos (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria eta ofizierra

José Bernardo de Tagle y Portocarrero (Lima, 1779ko martxoaren 21a - Callao, 1825eko irailaren 26a), Torre Tagleko IV. markesa, Torre Tagle bezala ezagunagoa, Peruko militar eta politikari perutarra izan zen, Peruko Errepublikako gobernua izan zuen lau alditan, 1822 eta 1824 artean. Peruko bigarren presidentea izan zen.

Gazte-gaztetatik sartu zen Independentziaren aldeko zirkuluetan, nahiz eta noblezia kreolekoa izan. Limako alkatea izan zen 1811tik 1812ra. Espainiara bidaiatu zuen, eta, itzultzean, Joaquín de Pezuela erregeordeak Trujilloren intendente izendatu zuen, non, argi eta garbi, kausa abertzalearekin bat egin zuen, Trujilloren Independentzia aldarrikatuz 1820ko abenduak 29an iparraldeko hirian. José de San Martín askatzailea buru zuen Protektoradoren gobernua ezarri zenean, zenbait funtzio militar eta administratibo esleitu zitzaizkion. Aginte gorenari dagokionez, lehenik, Ordezkari Gorena izan zen, San Martin behin-behinean ordezkatuz, hau Bolívarrekin Guayaquilen elkarrizketatzera joan zenean, 1822an; gero, Botere Goreneko arduraduna izan zen, egun batez, 1823ko otsailean Gobernu Batzorde Gorena eraitsi ondoren; ondoren, Aginte Goreneko arduraduna izan zen 1823ko uztailetik abuztura Simón Bolívarren etorreraren bezperan, eta berehala Kongresuak Peruko presidente izendatu zuen, titulu hori hartu zuen bigarren herritarra izanik (lehena José de la Riva Agüero izan zen), Bolivarrek botere militarra zuen bitartean. Espainiarren aldeko konspirazioaz akusatuta, 1824ko otsailean agintea kendu zioten eta Felipe Erregearen gotorlekuan babestu zen, abertzaleek setiatutako azken gotorleku errealistan, non eskorbutoaren biktima hil zen.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]