Karnataka

Karnataka; कर्नाटक; கருநாடகம்; కర్ణాటక; കർണാടക; ಕರ್ನಾಟಕ
	India
Administrazioa
Herrialdea	India
ISO 3166-2	IN-KA
Hiriburua	Bangalore
Chief Minister of Karnataka (en)	B. S. Yeddyurappa (en)
Zatiketa	ikusi Bangalore division (en) , Belgaum division (en) , Kalaburagi division (en) eta Mysore division (en) ;
Geografia
Koordenatuak	15°N 76°E / 15°N 76°E15°N 76°E / 15°N 76°E
Azalera	191,976 km²
Mugakideak	Maharashtra, Goa, Andhra Pradesh, Kerala, Tamil Nadu eta Telangana
Demografia
Biztanleria	61.130.704 (2011); 0 (2011)
Dentsitatea	275,6 bizt/km²
Informazio gehigarria
Hizkuntza ofiziala	kannada
	www.karunadu.gov.in

Karnataka (kannadaz: ಕರ್ನಾಟಕ, kəɾˈnɑːʈəkɑː ahoskatua) Indiako hegoaldeko estatua da, lehen Mysore izena zuena.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karnatakak mendebaldean Arabiako itsasoa, ipar-mendebaldean Goa, iparraldean Maharashtra, ekialdean Andhra Pradesh, hego-ekialdean Tamil Nadu eta hego-mendebaldean Kerala ditu. Guztira, 191.976 km² azalera du, hau da Indiako % 5,83.

Geografikoki, hiru zatitan banatuta dago: Karavali kostaldeko eskualdea, Mendebaldeko Ghat mendiek dituen Malenadu eskualde menditsua eta Deccan ordokian dagoen Bayaluseeme eskualde laua.

Mendirik altuena 1.929 metroko Mullayanagiri da. Ibai nagusiak Kaveri, Tungabhadra, Krishna eta Sharavathi dira.

Lau lurralde mota bereizten dira Karnatakan: itsasertzean, ordokia; mendebalean, mendixkak; ekialdean, goi-ordokia; eta ipar-ekialdean, lantzeko lur sailak.^[1]

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nekazaritzan dihardu biztanleen % 80k. Gai nagusia arroza bada ere, Indiako kafe gehiena han ekoizten da. Meategiak ere badira: urrea, zilarra, burdina, manganesoa eta bauxita.^[2]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karnatakaren elkartasuna Vijayanagar erresumaren garaian egin zen (1300-1600), baina geroztik lurraldea murriztu zen, mongol musulmanen eta Maratha eta Hyderabad estatuen erasoen ondorioz. Hartatik geratu zen lurraldeak Mysore izeneko estatu burujabe izaten segitu zuen, 1799. urtean britainiarrek konkistatu zuten arte. 1953-1956 bitartean kannadarrek zenbait lurralde bereganatzea lortu zuten Mysore estatura: Bombay, Hyderabad eta Madras. Estatuak Karnataka izena hartu zuen 1973an.^[3]