Kirol olinpiko
Kirol olinpikoak Udako and Neguko Olinpiar Jokoetan lehiatutako kirol guztiak dira. 2008an, Udako Olinpiar Jokoetan 26 kirol eta 36 kirol diziplina eta Negukoetan 7 kirol eta 15 diziplina onartu zituzten[1].
Lehiaketerako Nazioarteko Olinpiar Batzordeak kirol eta diziplina bereizten ditu. Kirol batek diziplina bakar edo gehiagok osatuta dago eta Nazioarteko federakuntza batek antolatuta dago[2] Adibidez, ur-kirolak, maila olinpikoan Nazioarteko Igeriketa Federazioak antolatuta, Udako Olinpiar Jokoetan egiten den igeriketa, jauzia, igeriketa sinkronizatua eta water polo diziplinek osatutako kirola da[3].
Olinpiar Jokoetan ekintza bakoitzeko hiru dominak banatzen dituzte, diziplina bakoitzak ekintza bat edo gehiago izanik[2].
Kirol onartuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Badaude programa olinpikoan agertzen ez diren, baina Nazioarteko Olinpiar Batzordeak onartutako kirol batzuk[4] Hona hemen kirol hauen zerrenda[4]:
- Kirol aeronautikoak
- Bandy
- Beisbol
- Pilota
- Billar
- Bola joko
- Bowling
- Bridge
- Xake
- Cricket
- Aretoko dantza
- Floorball
- Golf
- Karate
- Korfbal
- Lifesaving
- Motoziklismo
- Mendizaletasun
- Netball
- Orientatze kirol
- Polo
- Powerboating
- Racquetbol
- Patinaje
- Errugbi
- Softball
- Eskalada
- Squash
- Sumo
- Surf
- Sokatira
- Urpekaritza
- Uretako eski
- Wushu
Udako Olinpiar Jokoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
26 kiroletako zazpik diziplina anitzak dituzte. Hori zela eta, kolore ezberdinak erabili dira:
Ur-kirolak –
Kanoa/Kayak –
Txirrindularitza –
Gimnasia –
Boleibola –
Hipika –
Borroka
Hona hemen Udako Olinpiar Jokoetako kirolak:
Kirol (Diziplina) | Elkartea | 96 | 00 | 04 | 06 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Jauziak | ![]() |
FINA | 2 | 1 | 2 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | ||
Igeriketa | ![]() |
4 | 7 | 9 | 4 | 6 | 9 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 13 | 15 | 18 | 29 | 29 | 26 | 26 | 29 | 31 | 31 | 32 | 32 | 32 | 34 | |
Igeriketa sinkronizatua | ![]() |
2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
Water poloa | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | |||
Kanoa/kayak (ur lasaiak) | ![]() |
ICF | • | 9 | 9 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | |||||||||
Kanoa/kayak (ur biziak) | ![]() |
4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||||||||||||||||||||
BMX | ![]() |
UCI | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
Mountain bike | ![]() |
2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||
Errepideko txirrindularitza | ![]() |
1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||
Pistako txirrindularitza | ![]() |
5 | 2 | 7 | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 12 | 12 | 10 | ||
Artistikoa | ![]() |
FIG | 8 | 1 | 11 | 4 | 2 | 4 | 4 | 9 | 8 | 11 | 9 | 9 | 15 | 15 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 |
Erritmikoa | ![]() |
1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
Jauzi-ohola | ![]() |
2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||
Hondartza boleibola | ![]() |
FIVB | • | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||
Areto boleibola | ![]() |
• | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||
Dressage | ![]() |
FEI | 3 | 5 | 7 | 5 | 6 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | ||||
Taldeka | |||||||||||||||||||||||||||||
Jauziak | |||||||||||||||||||||||||||||
Estilo librea | ![]() |
FILA | 1 | 8 | 4 | 10 | 5 | 10 | 13 | 13 | 14 | 14 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 16 | 18 | 18 | |
Greko-erromatarra | |||||||||||||||||||||||||||||
Arkua | ![]() |
FITA | 6 | 6 | 3 | 10 | 2 | 2 | 2 | 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | |||||||||||||
Atletismo | ![]() |
IAAF | 12 | 23 | 25 | 21 | 26 | 30 | 29 | 27 | 27 | 29 | 29 | 33 | 33 | 33 | 34 | 36 | 36 | 38 | 37 | 38 | 41 | 42 | 43 | 44 | 46 | 46 | 47 |
Badminton | ![]() |
BWF | • | • | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||
Saskibaloia | ![]() |
FIBA | • | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||
Boxeoa | ![]() |
AIBA | 7 | 5 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 11 | 11 | ||||
Esgrima | ![]() |
FIE | 3 | 7 | 5 | 8 | 4 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 |
Belar hockey | ![]() |
FIH | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||
Futbola | ![]() |
FIFA | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||
Eskubaloia | ![]() |
IHF | 1 | • | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||
Judoa | ![]() |
IJF | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | ||||||||||||||||
Pentatloi Garaikidea | ![]() |
UIPM | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | |||||
Arraunketa | ![]() |
FISA | 5 | 5 | 6 | 4 | 4 | 5 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | |
Bela | ![]() |
ISAF | 10 | 4 | 4 | 14 | 3 | 3 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | |||
Tiro | ![]() |
ISSF | 5 | 9 | 16 | 15 | 18 | 21 | 10 | 2 | 3 | 4 | 7 | 7 | 6 | 6 | 7 | 8 | 7 | 7 | 11 | 13 | 13 | 15 | 17 | 17 | 15 | ||
Ping-ponga | ![]() |
ITTF | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | |||||||||||||||||||||
Taekwondoa | ![]() |
WTF | • | • | 8 | 8 | 8 | ||||||||||||||||||||||
Tenisa | ![]() |
ITF | 2 | 4 | 2 | 4 | 6 | 8 | 5 | 5 | • | • | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | |||||||||||
Triatloia | ![]() |
ITU | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||
Halterofilia | ![]() |
IWF | 2 | 2 | 2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 15 | 15 | 15 | |||
Guztira | 43 | 89 | 96 | 78 | 110 | 102 | 156 | 126 | 109 | 116 | 129 | 136 | 149 | 151 | 150 | 163 | 172 | 195 | 198 | 203 | 221 | 237 | 257 | 271 | 300 | 301 | 302 |
Badaude kirol batzuk olinpikoak izan zirenak eta jadanik ez direnak, hona hemen zerrenda:
Kirola | 96 | 00 | 04 | 06 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 40 | 44 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Beisbola | ![]() |
• | • | • | • | • | • | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||
Softballa | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||
Poloa | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||
Errugbia | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||||
Sokaltira | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||
Lacrosse | ![]() |
1 | 1 | • | • | • | ||||||||||||||||||||||||
Jeu de paume | ![]() |
• | 1 | • | ||||||||||||||||||||||||||
Powerboatinga | ![]() |
• | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
Raketak | ![]() |
2 | ||||||||||||||||||||||||||||
Golfa | ![]() |
2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
Roque | ![]() |
1 | ||||||||||||||||||||||||||||
Pilota | ![]() |
1 | • | • | • | |||||||||||||||||||||||||
Cricketa | ![]() |
1 | ||||||||||||||||||||||||||||
Croqueta | ![]() |
3 | ||||||||||||||||||||||||||||
Patinaje artistikoa | ![]() |
4 | 3 | Neguko Jokoetan egina | ||||||||||||||||||||||||||
Izotz hockeya | ![]() |
1 |
Beste kirol batzuk kirol erakusgarri gisa agertu ziren Olinpiar Jokoetan, lehiaketa ofizialetatik at zeudenak:
- Amerikar futbola (1904 eta 1932)
- Futbol australiarra (1956)
- Globo aerostatikoa (1900)
- Bowling (1988)
- Bola joko (1900)
- Budō (1964)
- Beisbol finlandiarra (1952)
- Glima (1912)
- Motor gabeko hegaldia (1936)
- Frisir esku pilota (1928)
- Korfball (1920 eta 1928)
- Borroka makila (1924)
- Surf lifesaving (1900)
- Longue paume (1900)
- Motoziklismoa (1900)
- Patin-hockeya (1992)
- Savate (1924)
- Gimnasia suediarra (1948)
- Pisuak (1904)
- Uretako eskia (1972)
Neguko Olinpiar Jokoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zazpi kiroletako hiruk diziplina anitzak dituzte. Hori zela eta, kolore ezberdinak erabili dira:
Patinajea – Eskia – Bobsleigha
Kirol (Diziplina) | Elkartea | 08 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 94 | 98 | 02 | 06 | 10 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Patinaje artistikoa | ![]() |
ISU | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
Abidadurazko patinajea | ![]() |
5 | 4 | 4 • | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | |||
Pista motzeko abiadura patinajea | ![]() |
• | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 8 | |||||||||||||||||
Izotz hockeya | ![]() |
IIHF | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | |
Curlinga | ![]() |
WCF | 1 | • | • | • | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||
Iraupen-eskia | ![]() |
FIS | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | ||
Alpetar eskia | ![]() |
2 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | ||||||
Eski jauziak | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||
Konbinatu nordikoa | ![]() |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | |||
Eski akrobatikoa | ![]() |
• | 2 • | 4 | 4 | 4 | 4 | 6 | |||||||||||||||||
Snowboarda | ![]() |
4 | 4 | 6 | 6 | ||||||||||||||||||||
Biatloia | ![]() |
IBU | 1 | • | • | • | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 6 | 6 | 6 | 8 | 10 | 10 | |||||
Lugea | ![]() |
FIL | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | ||||||||||
Bobsleigha | ![]() |
FIBT | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | |||
Skeletona | ![]() |
1 | 1 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||
Guztira | 16 | 14 | 14 | 17 | 22 | 22 | 24 | 27 | 34 | 35 | 35 | 37 | 38 | 39 | 46 | 57 | 61 | 68 | 78 | 84 | 86 |
Beste kirol batzuk kirol erakusgarri gisa agertu ziren Olinpiar Jokoetan, lehiaketa ofizialetatik at zeudenak:
- Bandy (1952)
- Eski alpino paralinpikoa (1984 eta 1988)
- Iraupen eski paralinpikoa (1988)
- Eisstock (1936, 1964)
- Patruila militarra (1928, 1936 eta 1948)
- Akroskia (1988 eta 1992)
- Skijöring (1928)
- Lera-txakur lasterketa (1932)
- Abiadurazko eskia (1992)
- Neguko pentatloia (1948)
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Sports. International Olympic Committee Noiz kontsultatua: 2007-03-18.
- ↑ a b Olympic Sports, Disciplines & Events. HickokSports.com 2005-02-04 Noiz kontsultatua: 2007-03-18.
- ↑ «Aquatics» Sports (International Olympic Committee) Noiz kontsultatua: 2007-04-06.
- ↑ a b «Recognised Sports» Sports (International Olympic Committee) Noiz kontsultatua: 2007-03-18.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- (Ingelesez) Nazioarteko Olinpiar Batzordea - Kirolak
- (Ingelesez) Nazioarteko Kirol Federazioak
|