Kolibia zolabeltz

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kolibia zolabeltza
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaPhysalacriaceae
GeneroaFlammulina
Espeziea Flammulina velutipes
Singer, 1951
Mikologia
 
orriak himenioan
 
txapel erdi-esferikoa
 
himenioa sabeldua da
 
hanka biluzik dago
 
espora zuriak dauzka
 
saprobioa da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Kolibia zolabeltza (Flammulina velutipes) Physalacriaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Kapela baino ez da jangarria, baina kalitate eta zapore gutxikoa da. Nolanahi ere, hornigai gisa erabili izan da, baita perretxiko gozoagoekin nahastuta ere. Urria da.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 3 eta 8 cm arteko diametrokoa, hemisferikotik ganbil-laura. Ertz ildaskatua, kurbatutik lau-kurbatura. Azala zati batean bereiz daiteke, leuna, likatsua, eta, neurri batean gelatinosoa; gorrixka-herdoil-laranja kolorekoa, ilunagoa erdian eta horixka argiagoa ertzean.

Orriak: Zabal samar, meheak, sabeldunak, itsatsiak edo eskotatuak eta tartean orritxoekin; zurixketatik krema zurira, eta zahartzean herdoil koloreko orbanekin.

Orri eskotatuak: Oinera iritsi baino lehentxoago eskote txiki bat duten orriak.

Hanka: 3 - 10 x 0,3 - 1 cm-koa, zilindriko-fusiformea, sustrai antzeko batekin, okertua eta ilelatzez belusatua; arre ilun koloretik beltzaranera eta, batzuetan, oliba koloreko tonuekin.

Haragia: Biguna, zuri-krema kolorekoa; fruta usainarekin eta hurraren zapore gozoarekin.[2]

Etimologia:. Velutipes epitetoa "velutipes" hitzetik dator, oin belusatua esan nahi du. Bere oinaren itxuragatik

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erdipurdiko jangarria.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ezin da nahastu bere bizilekuagatik. Erraz ezagutzen da bere oin zilindrikoagatik eta azalera osoa belusatua duelako.

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hostozabalen eta zuhaixken zur hiletan hazten da. Onddo hau berandu hazten da, udazkenaren amaieran, baita neguan ere. Urtarrilean eta otsailean aurki daiteke, hostozabalen enborretan mordoxkatan.[4]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kolibia zolabeltza

Mundu osoa.

Erreferentzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala. (1992). Euskal Herriko perretxikoak. Litografía Danona s. coop.ltda., 72 or. ISBN 84-7173-211-4..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 274 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 263 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]