Konstituzio apostoliko

Konstituzio apostolikoa edo apostolu-konstituzioa[1] (latinez: constitutio apostolica) Erromako gotzainak emandako maila goreneko lege-araua da.[2] 'Konstituzio' terminoa latinezko constitutio hitzetik dator, erromatar enperadoreak emandako edozein lege garrantzitsu definitzen zuena, eta Elizaren dokumentuetan gordetzen da, Eliza katolikoaren zuzenbide kanonikoak erromatar zuzenbidetik jaso zuen herentziagatik.
Izaera, argitalpena eta edukia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Konstituzio apostolikoak, beren izaeragatik, Aita Santuaren bulden bidez ematen dituzte solemneki, baina, beren lege-izaeragatik, fededun katoliko guztientzat dute eragina, eta, ondoren, «Acta Apostolicae Sedis» delakoan argitaratzen dira, "baldin eta kasu partikularretan beste promulgazio-modu bat aurreikusi ez bada".[3] Konstituzio apostoliko baten xede diren gaien artean sakramentuen diziplina, Erromako kuriaren antolaketa, elizbarruti-sorrerak, Erromako tenplu jakin batzuk kardinalen duintasunari esleitzea eta abar arautzen dituztenak daude.
Hizkera arruntean, batzuetan, eraketa dogmatikoa edo eraketa pastorala terminoak erabiltzen dira, dokumentuaren asmoari erreferentzia eginez, baina, nolanahi ere, dokumentu pontifikala bera da.
Ezaugarri formalak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Konstituzio apostolikoen testua aita santuaren izenarekin hasten da, ondoren Erromako gotzain titulua eta Jainkoaren Zerbitzarien Zerbitzari izaera, eta "betiereko oroimen" esamoldea, dena latinez. Adibidez, Pio X.aren Konstituzio Apostoliko baten hasiera honela dio:
« |
PIUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI |
» |
Konstituzioaren testua amaitzeko, aldarrikatzen den lekua, "San Petriren ondoan" esamoldea, aita santuaren aitasantutzaren data eta urtea aipatzen dira. Agiria datazko kardinalak, Estatu-Idazkari Kardinalak eta Kuriako ofizialek sinatu dute, eta testua jatorrizkoarekin bat datorrela bermatzen dute. «Acta Apostolicae Sedis»en argitaratzean, edo kopia inprimatuetan, buldetako berunezko bolaren zeinu gisa, Loco + Plumbi idazten da, edo laburtuta, L + P. Honela amaitzen da Pio X.aren De Romana Curia konstituzio apostolikoa:
« | Datum Romae apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis Dominicae millesimo nongentesimo octavo, die festo Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, III Kalendas Iulias, Pontificatus Nostri anno quinto. | » |
A. CARD. DI PIETRO PRO-DATARIUS |
R. CARD. MERRY DEL VAL A SECRETIS STATUS | |
visa DK CURIA I. DE AQUILA E VICECOMITIBUS | ||
Loco + Plumbi lieg, in Segret. Brevium' |
||
V. CUGNONIUS. |
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2002]
- ↑ Papal Constitutions. in: Catholic Encyclopedia], An International Work of Reference. New York: Robert Appleton Company OCLC .19420805.
- ↑ Zuzenbide Kanonikoaren Kodea, 8.1 kanona