Laleh Osmany

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Laleh Osmany
Bizitza
Jaiotza1992 (31/32 urte)
Herrialdea Afganistan
Hezkuntza
HeziketaHerat University (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakaktibista
Jasotako sariak
Twitter: laleh_osmany Edit the value on Wikidata

Laleh Osmany (paxtuneraz: لیلے عثمانی) (Afganistan, 1992) Afganistango emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea da. #WhereIsMyName kanpaina hasi zuen sare sozialetan, emakumeei beren izenak publikoki erabiltzea eragozten dien Afganistango tradizioari aurka egiteko, eta horrek dokumentu ofizialetan duten ikusezintasuna eragozteko. Bere lanagatik BBCko 100 Women Awards sarietan aintzatetsia izan zen 2020an.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Osmany 1992an jaio zen Afganistanen. Zuzenbide Islamikoa ikasi zuen Herateko Unibertsitatean.[1] 2017an, #WhereIsMyName sare sozialen kanpaina sortu zuen Tahmineh Rashiqekin,[2] emakumeek beren izenak jendaurrean erabili ezin dituzten herrialdeko tradizioaren aurka protesta egiteko.[3] Ohitura horrek esan nahi du emakumeen izenak ez direla dokumentu ofizialetan agertzen, hala nola jaiotza- edo heriotza-ziurtagirietan, baina ezta ezkontza-gonbidapenetan, mediku-errezetetan eta hilarrian bertan ere.[4][5] Emakume baten izena ezagutaraztea ez da begi onez ikusten Afganistanen, eta iraintzat ere har daiteke eremu jakin batzuetan. Emakume batek bere izena beste pertsona bati esatea lotsagarritzat jotzen da, eta, beraz, horiek aipatzeko, gizona beti erreferentzia den ingurutxoak erabiltzen dira: "...ren ama", "...ren arreba" edo "...ren emaztea".[6]

Hiru urteko borrokaren ondoren, 2020an, Afganistango gobernuak erabaki zuen Afganistango amei baimena ematea beren izenak beren seme-alaben NANetan inprimatuta egon zitezen.

Afganistango Emakumeen Sareko presidente Mary Akramik legearen aldaketaren albistea "emakumeen nortasuna ezartzeko urrats positibo" gisa deskribatu zuen.[1] Fawzia Koofi Afganistango diputatu ohi eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzaileak esan zuen aldaketa ez dela "emakumeen eskubideen kontua, legezko eskubidea da, giza eskubidea".[7] Osmanyren lanaren beste jarraitzaile batzuk Farhad Darya, Aryana Sayeed kantautorea[8] eta Maryam Sama parlamentaria dira.[7]

Baina legearen aldaketa Afganistango balioekiko errespetu falta edo bere garaian AEBak baretzeko hartutako neurri gisa interpretatu dute sektore kontserbadoreenek.[1] Talibanak nortasun-agirietan emakumeen izenak sartzearen aurka daude.[3] Osmanyk indarkeria mehatxuak jaso ditu kanpainan parte hartzeagatik.[1]

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Osmanyk Afganistango emakumeen eskubideen alde egindako ekarpenak BBCko 100 emakumeren zerrendan agertu zenean aitortu ziren.[9]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c d (Ingelesez) «In a rare victory for Afghan women, Kabul to include mothers’ name on IDs» Arab News 2020-09-07 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  2. ↑ (Ingelesez) Esfandiari, Golnaz. «Where Is My Name? Afghan Women Campaign To Reclaim Their Identities» RadioFreeEurope/RadioLiberty (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  3. ↑ a b (Ingelesez) «In the name of the mother: Afghan woman wins recognition, sparks Taliban opposition» Reuters 2020-09-23 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  4. ↑ «Laleh Osmany» web.archive.org 2021-01-23 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  5. ↑ (Ingelesez) Mashal, Mujib. (2017-07-30). «Their Identities Denied, Afghan Women Ask, ‘Where Is My Name?’» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  6. ↑ Txantiloi:Es-PE News Mundo, BBC. (2020-07-31). «El país en el que las mujeres no pueden decir su nombre por miedo a represalias y se las entierra en tumbas anónimas» El Comercio ISSN 1605-3052. (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  7. ↑ a b (Ingelesez) «WhereIsMyName: Afghan women campaign for the right to reveal their names» BBC News 2020-07-24 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  8. ↑ (Gaztelaniaz) «La historia de la estrella pop afgana que logró escapar de los talibanes y apuntó contra Joe Biden y la ONU» Noticias La 105 2021-08-24 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).
  9. ↑ (Ingelesez) «BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year?» BBC News 2020-11-23 (Noiz kontsultatua: 2023-06-04).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Laleh_Osmany&oldid=9310668"(e)tik eskuratuta