Lankide:Luistxo/Test2

Barskunes ()

BENKOTA ()

Benkota

Siziliako galo-italikoa hizkuntza galo-italikoen hizkuntza barrendegi talde bat da, bere Iparralde Italiako gunetik oso urruti kokatua, Siziliako eki-erdialdeko 15 bat komunitatetan gordea, sizilierak inguratutako hizkuntza-uharte bat osatuz, Siziliera bezala, galo-italikoa egoera diglosikoan du italierak 21. mendean.

Italia iparraldeko migrazioetan du jartorria komunitate honek Normandiarren Roger I.aren Siziliako erregealdian hasi zena, eta haren ondorengoekin jarraitu zuena.^[1]^[2]^[3]

Etorkin berriak bizi ziren hiriak "lonbardiar komunitate" gisa ezagutu ziren (latinez: oppida Lombardorum: , sizilieraz: cumuna lummardi: cumuna ). Kolonoak Montferrat hegoaldeko Aleramiciko feudoetatik zetozen batez ere. Siziliako lonbardiarrak izenaz ezagutzen ziren "Lombardia" delako Italiako iparralde osoaren izena Erdi Aroan, Baina zehazki komunitateen eta beren mintzaira gaur egungo Piamonteko hego-ekialdea eta Liguriako ipar-mendebaldea hartzen duen eskualde batetik dator.

Roger I.ak 30 urte behar izan zituen Siziliako kontrol osoa hartzeko (1061etik 1091ra), baina 1080rako uhartearen zati handi baten kontrol eraginkorra zuen. Konkista horretan, Siziliako erdialdeko eremu batzuk batzuk jendez hustu ziren, baina guztietatik urrun, populazio musulmana egotzi egin baitzuten. Rogerrek eta haren ondorengo normandiarrek eskualde horretara migratzea bultzatu zuten, batez ere Eliza Latindarrarekin lotura estua zuten herrietan eginez propaganda. Migrazioaren zati handi bat Italiako iparraldetik zetorren, batez ere Piamonte eta Ligurian Adelaida del Vasto Rogerren emazteak zituen familia-jabetzetatik.

Mintzaira multzo hau eremu hauetan hitz egiten dira nagusiki:

Beste hizkuntza-komunitate batzuk ere egon ziren baina 20. menderako desagertuak ziren:

Hiri horietako batzuetan, Italiako iparraldeak eragin nabarmena du Siziliaeraren tokiko barietateetan; beste batzuetan, Lombardiako komunitateek ez zuten eraginik izan tokiko dialektoan. Antzeko komunitateak bizi izan dira Siziliatik kanpo Italia hegoaldean, Basilicatan Basilicatako galo-italikoak iraun duelarik 21. mendera arte.

Austronesiano[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Angelica Kauffman Lukrezia

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kauffmann_Giuliana_Pubblicola_Santacroce.jpg

Artemisia Gentileschi Lukrezia 1 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lucretia_by_Artemisia_Gentileschi.jpg

Artemisia Gentileschi Lukrezia 2 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Artemisia_Gentileschi_-_Lucretia_-_J._Paul_Getty_Museum.jpg
Renate Europa zezena https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Europa_(Renate_K%C3%B6nig-Schalinski)
Gerda Wegener - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rape_of_Europa_Wegener_1.jpg

Lingue uraliche[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lingua	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Proto-uralico		*ükte	*kakte	*kolm-	*ńeljä	*wi(t)te	*ku(t)te				*luka
Finnico	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Proto-Finnico^[4]^[5]		*ükci	*kakci	*kolme	*neljä	*vīci	*kūci	*seiccen	*kahteksan	*ühteksän	*kümmen
Estone	null	üks	kaks	kolm	neli	viis	kuus	seitse	kaheksa	üheksa	kümme
Finnico	nolla	yksi	kaksi	kolme	neljä	viisi	kuusi	seitsemän	kahdeksan	yhdeksän	kymmenen
Careliano		yksi	kakši	kolmi	ńeľľä	viisi	kuuši	šeiččemen	kahekšan	yhekšän	kymmenen
Olonets Karelian		yksi	kaksi	kolme	ńelli	viizi	kuuzi	seiččie	kaheksa	ykeksä	kymmene
Livone	null	ikš	kakš	kuolm	nēļa	vīž	kūž	seis	kādõks	īdõks	kim
Ludo		yks	kakš	kolme	njelj	viiš	kuuš	seittjšeme	kaheksa	yheksa	kym
Meänkieli		yks	kaks	kolme	neljä	viis	kuusi	seitemän	kaheksan	yheksän	kymmenen
Vepso		ükś	kakś	koume	neľľ	viž	kuź	seiččeme	kahesa	ühesa	kümne
Võro		ütś	katś	kolm	nelli	viiś	kuuś	säidse	katõsa	ütesä	kümme
Votico		ühsi	kahsi	kõlmõ	nellä	viiz	kuuz	seitsee	kahõsaa	ühesää	čümmee
Sami	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Proto-Sami		*ëktë	*kuoktē	*kolmë	*ńealjē	*vītë	*kūtë	*čiečëm	*kākcē	*ëkcē	*lokē
Sami di Inari		ohta	kyeh'ti	kulma	nelji	vitta	kutta	čiččam	käävci	oovce	love
Sami del nord	nolla	okta	guokte	golbma	njeallje	vihtta	guhtta	čieža	gávcci	ovcci	logi
Sami di Lule	nålla	akta	guokta	gålmmå	niellja	vihtta	guhtta	gietjav	gáktsa	aktse	lågev
Lingue finnovolgaiche	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Erza		vejke	kavto	kolmo	ńiľe	veƭe	koto	śiśem	kavkso	vejkse	kemeń
Mari	ноль noľ	ик ik	кок kok	кум kum	ныл nyl	вич vič	куд kud	шым šym	кандаш kandaš	индеш indeš	лу lu
Mari delle praterie		ikte	kokət	kumət	nələt	wizət	kuðət	šəmət	kandaš(e)	indeš(e)	lu
Mokša		fkä	kaftə	kolmə	nilä	vetä	kotə	sisäm	kafksə	vejksə	keməń
Lingue permiche	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Komi	ноль noľ	öтик ötik	кык kyk	куим kuim	нёль ńoľ	вит vit	квайт kvajt	сизим sizim	кöкъямыс kökjamys	öкмыс ökmys	дас das
Komi-Permyak	нуль nuľ	öтiк ötik	кык kyk	куим kuim	нёль ńoľ	вит vit	квать kvať	сизим sizim	кыкъямыс kykjamys	öкмыс ökmys	дас das
Udmurto	ноль noľ	одӥг odig	кык kyk	куинь kuiń	ньыль ńyľ	вить viť	куать kuať	сизьым siźym	тямыс ťamys	укмыс ukmys	дас das
Lingue ugriche	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Ungherese	nulla	egy	kettő / két	három	négy	öt	hat	hét	nyolc	kilenc	tíz
Ostiaco o Khanty		yit, yiy	katn, kat	xutəm	nyatə	wet	xut	tapət	nəvət	yaryaŋ	yaŋ
Mansi		аква akva	китыг kityg	хурум hurum	нила nila	ат at	хот hot	сат sat	нёллов n'ololov	онтэллов ontolov	лов lov
Lingue samoiede	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Nenets della foresta		ngup	šicha	nyaaxaL	chee't	hampLyaangk	ma't	šee"v	šichachee't	kaašeemdyu"	dyuu"
Nenets della tundra		ngopoy	syidya	nyax°r	tyet	samlyangk	mat	syí"w°	syid°ndyet°	xasuyu"	yu"
Nganasan		ngu"oi	siti	nagür	chety	synghol'angky	mytü"	s'aiby	sitiőyty	ngam'aichümy	bi"
Selcupo		okkyr	šed	naagor	tett	xombla	moktyt	heeldő'	šety-dőyang-gvet	okkyr-dőyang-gvet	köt
Kamassino		op	šidee	naagur	teety	sumna	muktu	seipu	šynttete	amittun	bje(n)

Latin 1[aldatu | aldatu iturburu kodea]

5: Ukabilaren zeinua eginez, *BOR (protoeuskaran, biribila) > BORTZ > BOST
6: Ukabilaren ondoan, bat gehiago, ume edo sein bat erakutsiz, *SENI > SEHI > SEI.
7: Ukabila eta bi eri erakutsiz, BORTZAZ-BI > [BORT]ZAZPI > ZAZPI
8: Eri-koskor guztiak erakutsiz (zortzi baitira), mendizerra baten irudia ematen dugu, *ZORROTZI > ZORTZI.