Hondartza-eskubaloia, taldeko kirol bat da, baloia eskuekin arerioaren atean sartzea helburu duena. Areto eskubaloitik datorren kirol bat da.

Hondartza-eskubaloiaren historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kirol hau, areto eskubaloitik dator, hondartza boleibola edo hondartza futbola bezalakoa da, eta bakarrik udan praktikatzen dira. Kirol honen historiak esaten duen moduan, kirol hau 90eko hamarkadan jaio zen, eskubaloiko jokalariek eskatuta, denboraldi erregularraren amaieraren ostean, lehiaketa, prestakuntza eta taldekideak ikusi arte denbora luzeegia zegoelako. Hori dela eta, udan bakarrik jolasten direnaren arrazoia da. Horregatik, atletei egokitutako arauak sortu ziren, oso leku berezi batean, harea, bereziki ikusgarria eta garbitasuna jokoan egokitzeko zelako. Denboran zehar, arau hauek aldatu egin dira, baina beti helburu berberak bilatzen dituzte.

Laburbilduz, esan daiteke, Hondartza Eskubaloia jokoan, gehienez, zortzi jokalarik sortzen duten bi talde osatzen dutela, baina atezaina eta hiru jokalarik bakarrik egon daitezke jolasten batera. Jokalekua eskubaloian baino txikiagoa da (gutxi gorabehera erdia), lerro zuzenak dituzten bi helburu-eremu dituena. Puntuazioen arabera, baldintza egokiak daude. Helburu handiena, ikusgarria izatea da, kontuan hartuta kasu horretan bi puntu lortzen direla eta ez bat, beste kasu guztietan bezala. Atezainak lortutako golak bi puntu ere merezi ditu, arau honek, oinarrizko legeetariko bat bezala izendaturik dago.

Jolas hau, 10 minututako 2 alditan banatzen da.

Denboran zehar, hondartza eskubaloia, "beste kirol" batean bilakatu da. Bitxia da, baina badaude eskubaloiko talde profesional batzuk, ez dituztenak beste talde batzuei irabazi hondartza eskubaloian. Izan ere, ia jokalari guztiak, bi diziplinak praktikatzen dituzte.

Gaur egun, federazio ezberdin asko daude: Espainiako Eskubaloi Federazioa, Europako Eskubaloi Federazioak (EHF) eta Eskubaloizko Federazio Internazionala. (International Handball Federation (IHF)). Hortaz, Espainian zirkuitu nazionalak eta eskualdekoak daude, Europar Klubak eta Nazio mailako Taldeak eta Munduko Txapelketa ere daude.

Jokalari gehienen ametsa, hondartza eskubaloia Olinpiar Jolasetan agertzea da.

Arauak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jokoa 10 minutuko bi multzoetan banatuta dago, lau jokalarik osatzen duten bi taldeek jokatzen dute bertan, defentsa, atezaina edo petodun erasotzailea deituriko bat.(atleten kolore bereko peto hori) eta bai atezaina bai petodun jokalariak sartzen dutenean bi puntu irabazten dituzte. Talde bakoitzak lau erreserba ditu. Denboraldi bakoitzaren hasieran, eta baita Urrezko Golean (berdinketa izanez gero egiten dena: denborarik gabe jolas librean haritu eta lehenengo gola sartzen duen taldea irabazten du), epaile baten zerbitzura hasten da zelaiaren erdian, baloia gorantz botatzen.

Jokoaren helburua, aurkariaren atarian sartzea da, baloia pasatzen eta jaurtitzen eskuekin.

Baloia gomaz eginda dago, baina ez da irristagarria, 350 eta 370 gramoko pisua daukate eta 54 eta 56 zentimetrokoa da gizonezkoentzat. Emakumeentzat, aldiz pisua 300 gramoko ingurukoa da eta 50 eta 52 zentimetroko zirkunferentziaz osatuta dago.

Puntuak jasotzea helburu nagusia da, horretarako, bi modu desberdin daude: normala eta bikoitza. Jokalari arruntek modu normalean sartzen badute, bakarrik puntu bat jasotzen dute, baina atezaina edo petodun jokalaria sartzen badu, beti puntu bikoitzak lortzen dituzte. Jokalari arruntek, puntu bikoitzak eskuratzeko, hiru modu daude:

atezainak edo petodun jokalaria sartzean.

“flye” bat sartzerakoan, honek, jokalari batek, besteari pasatzen dionean pilota eta besteak airean hartzean eta jaurtitzean datza, hau da, beste jokalariak lurra ukitu barik pilota hartzen duenetik jaurtitzeraino egiten den mugimendua, hori egin eta gero, bi puntuak nahi baditu sartu behar du pilota atezaintzan.

360º edo biraketarekin gol bat sartuz gero. Jokalari batek, urrats bat edo bi emanez eta gero, zero urratsa eginez, gelditzean daukan bulkadarekin, salto egin behar du eta airean 360º-ko biraketa sortu behar da. (Garrantzitsua da giro guztia emateak, bestela, arbitroak normaltzat emango du helburua, eta ez bikoitza)

Halaber, aipatu beharra dago defentsan ez dagoela inolako kontakturik (eskubaloi-pistan ez bezala) erasoan sartzea baizik. Inolako kontaktu ilegalik badago, zigortuta egongo litzateke kanporatuta eta jokalariak, pistatik kanpo mantendu beharko litzateke, normalean zure taldearen defentsak.

Serie bakoitzaren amaieran, aurkariaren atarian gol gehiago lortzen duen taldeak irabazten du partida. Hamar minutu amaitzean, partida jarraitzen du eta puntuatzen duen lehen taldea (urrezko helburua) irabaziko du.

Serie bakoitzaren amaieran, aurkariaren atarian gol gehiago lortzen duen taldeak irabazi du partida. Hamar minutu amaitzerakoan, partida jarraitzen du eta gol bat sartzen duen lehen taldea irabaziko du.

Gol horri, urrezko baloia deritzo.