Larnakako aintzira gazia

Larnakako aintzira gazia
Larnakako aintzira gazia
Datu orokorrak
Garaiera	1 m
Mota	aintzira multzo
Azalera	1.585 ha
Geografia
Koordenatuak	34°54′N 33°37′E / 34.9°N 33.62°E
Estatu burujabe	Zipre
Zipreren banaketa administratiboa	Larnakako barrutia
Municipalities of Cyprus Republic	Larnaca Municipality
Zipreko hiria	Larnaka

Larnakako aintzira gazia (grezieraz: Αλυκή Λάρνακας, Alyki Larnakas; turkieraz: Larnaka Tuz Gölü), Zipre hego-ekialdeko Larnaka hirian dagoen natur eremua da, elkar konektaturik dauden lau aintzira gaziz osaturik dagoena. Hala Sultan Tekke meskita ezaguna dago aintziraren mendebaldeko ertzean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

K.a. II. milurtekotik populatua izan da Larnakako aintzira gaziaren ingurua. Brontze Aroko Dromolaxia Vizatzia herria izan zen bertan eta 2010-12 artean egindako indusketen erakutsi dute Zipreko Brontze Aro berantiarreko hiri handienetakoa izan zela^[1].

Neguan aintzira urez betetzen da eta hegaztien pausaleku bihurtzen da, baina udan lehortu egiten da eta gatzezko eremu zabala eratzen da. Antzina gatz ugari ateratzen zen bertatik, Larnakari Scala di Saline izena ere eman izan zitzaion^[2]. Uharteko esportazio gai garrantzitsuena bihurtu zen gatza. Gatza atera, astoetan laku ertzera eraman eta piramide erraldoiak eratzen ziren. Gatzaren ekoizpena 1986an amaitu zen eta gaur egun giza kontsumorako desegokia dela kontsideratzen da^[3].

XVIII. mendean Sheikh Hasan dervixeak Umm Haram Mahomaren dizipuloaren hilobia aurkitu zuen aintzira ertzean eta Hala Sultan Tekke meskita eraiki zuen hilobiaren inguruan, 1760. urtean^[4]. Gaur egun musulmanentzako munduko leku garrantzitsuenetako bat da^[5].

Geologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kondaira batek dioenez San Lazarok emakume bati jatekoa eta edatekoa eskatu zizkion eta honek ezezkoa ean zion mahastiak lehor zeudela esanez. Lazarok orduan honela erantzun zion: "zure mahastiak lehor egon daitezela eta aintzira hau gatzez bete dadila betirako"^[6].

Zientziari dagokionez, harkaitz porotsuak banatzen ditu aintzira eta itsasoa eta arrokaren zuloetatik sartzen da gatza.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aintzira handiena Aliki da eta gainerakoak Orphani, Soros eta Spiro^[7]. Ramsar lekua, Natura 2000 eta Bartzelonako Konbentzioan "Babesturiko Eremu Berezia" izendatua izan zen^[8]. 2'2 kilometro karratuko eremua hartzen du eta Zipreko bigarren aintzira gazi handiena da Limasolgo aintzira gaziaren atzetik^[3].

Flora eta fauna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ur gaziko aintzirak izanik landaretza halofiloa du inguruan.

Zipren dagoen hegazti migratzaileen pausaleku handienetakoa da. 85 hegazti akuatikok hartzen dute atseden bertan urtearen arabera 20.000-38.000 aletako populazioak gutxi gora behera. Hegazti esanguratsuena flamenkoa da (Phoenicopterus roseus)^[9], 2.000-12.000 arteko populazioarekin. Aintzira gazian bizi den Artemia salina krustazeo txikiaz elikatzen da^[7]. Hegazti ohikoak dira honako hauek ere; kurriloa, txirritxo hankabeltza, antxeta mokogorria, zankaluzea, atalarra, hegabera ezproiduna, Oenanthe cypriaca eta Sylvia melanothorax.