Laurentides (eskualde administratiboa)

Laurentides
	Kanada
Administrazioa
Estatu burujabe	Kanada
Probintzia	Quebec
Hiriburua	Saint-Jérôme (Quebec)
Zatiketa	ikusi Argenteuil, Antoine-Labelle, Deux-Montagnes, La Rivière-du-Nord, Les Laurentides, Les Pays-d'en-Haut, Mirabel eta Thérèse-De Blainville;
Geografia
Koordenatuak	46°26′00″N 74°59′00″W / 46.4333°N 74.9833°W
Azalera	21.563 km²
Mugakideak	Outaouais, Lanaudière, Mauricie, Montérégie eta Laval
Demografia
Biztanleria	636.083 (2021); 4.354 (2020)
Dentsitatea	29,5 bizt/km²

Mont-Tremblant.

Laurentides Quebeceko eskualde administratiboa da. 15 kodea erabiltzen da eskualde hau identifikatzeko. Hiri nagusia Saint-Jérôme da. Izena askoz ere zabalagoa den Laurentides mendilerrotik hartu zuen.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Montrealen itzalean bizi den eskualde hau aspalditik izan da Quebeceko hiri handienaren aisialdirako ihesbidea; hiriburuaren funtzioak betetzen dituen Saint-Jérômetik (65.255 biztanle 2009an) iparraldera zabaltzen diren natura guneetan kokatutako herriek XIX. mendetik Ipar Amerika osoan eskian aritzeko eta oporraldietarako fama hartu zuten: Morin-Heights, Mont-Tremblant, Sainte-Adèle...

Lavaletik bereizten duen San Laurendi ibaiaren adarra den Rivière des Mille Îlesen ertzeko "eskualdeko konderriko udalerrietan" (MRC), beraz Montrealetik hurbilago, biztanleria handia dago: Thérèse-De Blainville (147.403 biztanle), Deux-Montagnes (86.081); pittin bat iparralderago Montreal-Mirabel nazioarteko aireportua dagoen Mirabel (34.000) MRC-udalerria dago. Zati hau Montrealgo metropoli komunitatearen barruan dago eta Lanaudièreko zenbait udalerrirekin batera hiriaren Couronne Nord edo Rive-Nord de Montréal ("Montrealgo iparraldeko ibarra") osatzen du.

Montrealetik iparralderako ardatz nagusitik kanpo Argenteuil konderriko eskualde-udalerria dago, Outaouaiserako bidean.

Mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Outaouais ibaiaren edota Rivière des Mille Îlesen hegoaldean, mendebaldetik ekialdera hauexek dira auzokideak:
- Ontario.
- Montérégie.
- Montrealgo eskualde administratiboa, Deux Montagnes aintziraren beste aldean.
- Laval.
Mendebaldean: Outaouais.
Ekialdean: Lanaudière.
Iparraldean zirrikitu batetik Mauricie.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1966an Quebeceko eskualde administratiboak eratu zirenean Montrealgoa askoz ere handiagoa zen. 1987an eskualde batzuk banatzeari ekin zitzaion, oreka lortu nahirik. Urte horretan sortu zen eskualdeetakoa Laurentides izan zen.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Montrealgo metropolian egoteak bere biztanleria handia izatea ekarri du; 2010ean Quebeceko eskualdeen artean laugarrena zen populazioari dagokionez eta gorantza ari da.

Biztanleria: 543.874 (2010)
Azalera: 20.560 km²
Biztanle dentsitatea: 25,2 hab./km²
Jaiotze tasa: 9,6 ‰ (2005)
Heriotza-tasa: 6,4 ‰ (2003)^[1]

Hizkuntzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Historikoki komunitate ingeles hiztun batzuk eskualdean plantatu ziren^[2] baina gaur egun gehiengo zabala da frantsesa besterik ez dakitenak (%56,2) edota frantsesaz gain ingelesa ere dakitenak (%42, ehunekorik handienetakoa eta eskualdearen soslai kultural altuaren seinale) baina oso gutxi dira ingelesez edo hizkuntza alofonoren bat baino ez dakitenak^[3].

Jatorriko herriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun Laurentidesen jatorriko herri bati (kaniengehaga, kanienkehaka edo "mohawk", hain zuzen) aitortutako komunitatea dago: Kanesatake. 1990ean beren lurrak defendatzeagatik istilu larriak sortu ziren: kapitulu horri "Okako krisialdia" deitu zitzaion^[4].