Leaburu
| Leaburu | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
 Leaburu. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
| Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
| Izen ofiziala | Leaburu | ||||||||||
| Alkatea | Dña. Maria Luisa Uzcudun Echenagusia (en)  | ||||||||||
| Posta kodea | 20491 | ||||||||||
| INE kodea | 20050 | ||||||||||
| Herritarra | leaburuar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°07′00″N 2°03′00″W / 43.116666666667°N 2.05°W43°07′00″N 2°03′00″W / 43.116666666667°N 2.05°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 4 km² | ||||||||||
| Garaiera | 325 m | ||||||||||
| Distantzia | 28 km Donostiara | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 385 (2022) 5 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 96,25 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  -% 3,47 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 19,21 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 0 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 76,6 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 7,27 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 10,17 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 83,52 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % 85,1 (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera[3] | % 76.3 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera | 1845 (juliotar egutegia) | ||||||||||
| Webgunea | http://www.leaburutxarama.eus | ||||||||||
.svg)
Leaburu Gipuzkoako ekialdean eta Tolosaldeako eskualdean dagoen landa-udalerri euskalduna da, UEMA mankomunitatearen kidea dena.
360 biztanle zituen 2016. urtean.
Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Iparraldean Ibarra eta Belauntza, hegoaldean Altzo eta Lizartza, ekialdean Gaztelu eta mendebaldean Tolosa udalerriak mugakide ditu.
Auzoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bi auzo nagusitan banatuta dago herria: Alde batetik Leaburu jatorrizko herrigunea da, landa-girokoa eta parrokia-eliza eta udaletxearen aldean bildutakoa. Bestetik, Txarama Araxeseko ibarrean dago. Jatorriz, Oletako zubiaren inguruan zeuden baserriek osatzen zuten, Altzorako bidean. XIX. mendean paper-fabrika sortu zuten ibaiaren ondoan eta horrek lan egitera jendea erakarri zuen.
Gaur egun, herriak Leaburu-Txarama izena batzuetan hartzen du.
Inguru naturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Araxes ibaiak udalerria zeharkatzen du Lizartzatik etorrita eta Tolosarako bidean, Erroispe mendiaren magalean.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1374an Tolosarekin bat egin zuen, eta 1845 arte lotura mantendu zuten.
Azkenik, 1966 urtean Gaztelu herriarekin batu zen Leaburu-Gaztelu udalerria osatzeko, baina 1995 urtean banandu eta udalerri bereizia osatu zuen berriro.[4]
Azpiegiturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kirola[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Ttxonttxorpe pilotalekua[5]
Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2019an 363 biztanle zituen, horietatik %21,76k 65 urte edo gehiago zituen. Atzerrian jaiotakoak %12,4 ziren.[8]
| Leaburuko biztanleria |
|---|
 |
| 1970etik 1991rainoko datuak Leaburu-Gaztelukoak dira. Datu-iturria: www.ine.es |
Euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Leaburuko[12] euskara gipuzkeraren[13] aldaera bat da, erdiguneko gipuzkeraren[14] azpieuskalkian kokatzen den Tolosaldeko euskara[15], hain zuzen. %83.53 da herriko biztanleria euskalduna, eta %62.8 euskararen erabilera.
Politika[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2011ko udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Leaburuko alkatea Bilduko Maria Luisa Uzkudun Etxenagusia izan zen.
Leaburuko udalbatza | |||||
Alderdia |
Leaburuko Udalbatza | ||||
| Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
| Bildu | 4 / 7 |
||||
| Bide Berriak | 3 / 7 |
||||
| Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean | |||||
2015eko udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2015eko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 109 boto. Leaburuko independenteek (Bide Berriak) 94 boto.[16] Luixa Uzkundun (EH Bildu) izendatu zuten alkate.[17][18]
2019ko udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 117 boto. Leaburuko independenteek 77 boto.[16] Joxe Ramon Eizagirre izendatu zuten alkate.[19][20]
Alkateen zerrenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| 2019 | Joxe Ramon Eizagirre (EH Bildu) |
| 2015 | Maria Luisa Uzkudun (EH BIldu) |
| 2011 | Maria Luisa Uzkudun (Bildu) |
| 2007 | Mari Kruz Agirre (Bide Berriak) |
| 2003 | Jose Kruz Goñi (Kimu Berriak) |
| 1999 | Jose Kruz Goñi (EH) |
| 1995 | Jose Kruz Goñi (HB) |
Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak: Lehen sektorea BEGaren %2,1. Bigarren sektorea %48,5. Hirugarren sektorea %43,7. Eraikuntza %5,8.[8]
Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ekainaren 29an herriko jaiak ospatzen ditzute, San Pedroak.
Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Ubillots baserria: Eusko Jaurlaritzak Kultura Interesdun Ondaretzat izendatu du.
- San Sebastian baseliza.
- San Pedro parrokia[21]
Leaburuar ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Inozentzio Munita Arizmendi (1876-1958), idazle eta apaiza.
- Anjel Arrospide (1956-), aizkolaria
Argazki galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
San Pedro Eliza
Udaletxea
San Pedro elizaren argazki historikoa
Zazpi Bide Elkartea
Pilotalekua
Ostatua
_-_Fondo_Mar%C3%ADn-Kutxa_Fototeka.jpg)
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Historia» Leaburutxarama (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «TTXONTTXORPE PILOTALEKUA - Kirol instalazioen errolda - Censo de instalaciones deportivas · Eusko Jaurlaritza - Gobierno Vasco» instalazioak.euskalkirola.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ a b «Udalaren zerbitzuak» Leaburutxarama (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Leaburu - Udal Liburutegia» www.euskadi.eus 2017-11-30 (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ a b «Web Eustat. Leaburuko datu estatistikoak» eu.eustat.eus (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Albizu Irizar, Maria - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-27).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-27).
- ↑ «Leaburuko eskolara eguraldi txarra egiten zuenean bakarrik - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-27).
- ↑ «Leaburu - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-10).
- ↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-10).
- ↑ «Erdigunekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-10).
- ↑ «Tolosaldekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-10).
- ↑ a b www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «EH Bilduk irabazi du Leaburun - Leaburu-txarama» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Luixa Uzkudun: «Herritarrei emandako hitza betetzera joan gara» - Leaburu-txarama» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Joxe Ramon Eizagirre, Leaburu-Txaramako alkateari elkarrizketa - Leaburu-txarama» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Joxe Ramon Eizagirre, alkatetzara - Leaburu-txarama» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
- ↑ «Leaburu» turismoa.euskadi.eus 2006-10-16 (Noiz kontsultatua: 2020-05-09).
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |
Datuak: Q1639387
Multimedia: Leaburu
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Leaburu
| |||||||
| ||||||||||
