Leonid Andreiev

Leonid Andreiev
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Oriol, 1871ko abuztuaren 9a (juliotar egutegia)
Herrialdea	Errusiako Inperioa
Heriotza	Gorkovskoye (en) , 1919ko irailaren 12a (48 urte)
Hobiratze lekua	Molodyozhnoe (en) Literatorskie mostki (en)
Heriotza modua	: bihotz-gutxiegitasuna
Familia
Seme-alabak	ikusi Daniil Andreyev (en) Vadim Andreyev (en)
Hezkuntza
Heziketa	Lege Fakultatea, Moskuko Estatu Unibertsitatea 1897)
Hizkuntzak	errusiera
Jarduerak
Jarduerak	antzerkigilea, idazlea, kazetaria, ipuin-kontalaria, poeta eta prosalaria
Lan nabarmenak	ikusi The Seven Who Were Hanged (en)
Izengoitia(k)	James Lynch eta Л.— ев

Leonid Andreiev, Anna emaztearekin

Leonid Nikolaievitx Andreiev (Orel, Errusiar Inperioa, 1871ko abuztuaren 21a^greg./abuztuaren 9a^jul. - Mustamäggi, Finlandia, 1919ko irailaren 12a) errusiera idazlea izan zen.

Leonid Andreyev

Leonid Nikoláyevich Andreyev (errusiarrez: Леони́д Никола́евич Андре́ев, 1871eko abuztuaren 21a – 1919ko irailaren 12a) errusiar idazle, antzerkigile eta ipuin egile ospetsua izan zen, eta adierazpenismoaren aitzindarietako bat. Errusiar Literaturaren Urrezko Aroko (Aro Zilarra) idazle garrantzitsuenetakoa izan zen, eta bere estiloak errealismoaren, naturalismoaren eta simbolismoaren elementuak batzen zituen. Bere lanen artean, "He Who Gets Slapped" (1915) antzerkia da bere obra nagusia, eta honi esker nazioartean ezaguna bihurtu zen.

Bizitza

Hasierako urteak eta ikasketa garaia

Leonid Andreyev 1871ko abuztuaren 21ean jaio zen Oryol hirian, Errusian, familia ertain batean. Andreyevek hasierako hezkuntza jaso zuen eta Moskuko eta San Petersburgerako Zuzenbide ikasketak egin zituen. Hala ere, zuen giza psikologia eta gizartearen ikuspuntuak interesatzen zitzaizkion gehien, eta, ondorioz, idazle bihurtzea erabaki zuen. Lehenik, kazetari gisa lan egin zuen eta bertan, eguneroko bizitzako gaiak eta giza psikologia aztertzen zituen. Horrela, kazetaritza lanean murgilduta zegoen bitartean, poesia idazten hasi zen, nahiz eta lehenengo argitalpenak ia denak baztertuak izan ziren.

Bere lehenengo ipuina, "Bargamot eta Garaska" (1898), Maxim Gorky idazle ospetsuak irakurri eta haren lanari jarraitzeko aholkuak eman zizkion. Horrela, Andreyev literaturaren munduan sartu zen. Gorkyren laguntzarekin, Andreyev Moskuko Sreda literario taldean sartu zen eta Gorkyren Znanie aldizkarian argitaratu zituen hainbat lan.

Literaturaren munduan

Andreyev 1901ean hasi zen bere literatur lanak argitaratzen, eta bere lehenengo ipuin bilduma, "The Wall" (1901) izeneko lanek, arrakasta handia lortu zuten. Bere lanek psikologia eta giza izatearen alderdi ilunak jorratzen zituzten, eta horrek bere lanak bere garaiko beste idazleengandik bereizten zuen. 1902an, "The Abyss" (1902) eta "In the Fog" (1902) argitaratu zituen, eta horiek sexuaren tratamendu ausartagatik izan zuten oihartzuna.

Andreyev errusiar gizartearen eta gizarte-egoeren adierazpen indartsu bat izan zen. Hala ere, gizartearen eta politika egoera nahasiak bizi izan zituen, eta hori bere lanetan islatzen zen. 1905eko Errusiar Iraultzan, Andreyev demokrazia eta askatasunaren alde jardun zuen, eta hainbat ipuin argitaratu zituen, hala nola "The Red Laugh" (1904) eta "The Seven Who Were Hanged" (1908). Lan hauek garaiko gizartearen eta politikoen krisiaren irudi indartsuak eskaintzen zituzten, eta Andreyeven ikuspegi soziala eta politikoa argi islatu zitzaion.

Antzerkia eta lan ospetsuak

1905etik aurrera, Andreyev antzerkiaren munduan ere arrakasta lortu zuen. Bere antzerki-lanak, hala nola "The Life of Man" (1906) eta "Tsar Hunger" (1907), garai hartako ikuspegia eta pentsaera politikoaren adierazpen izan ziren. Andreyevek antzerkiaren bidez giza gizartearen tentsioak eta kontraesanak aztertu zituen, eta, horretarako, pertsonaia sakonak eta ideia filosofikoak erabili zituen.

Bere antzerki-lanen artean, "He Who Gets Slapped" (1915) da nabarmentzen, eta hori da bere obra handiena. 1915ean estreinatu zen Moskuko Arte Antzerkian, eta nazioartean arrakasta handia izan zuen. Antzerki honek Andreyeven ikuspuntu pesimista eta gizartearen krisiaren aurkako borroka islatzen ditu. Antzerkia kritika sozial eta psikologikoa egiten duen obra da, eta pertsonaia nagusia, patu lazgarri baten ondorioz, gizartearen atzean gelditzen den pertsonaia da.

Azken urteak eta heriotza

1917an, Errusian Iraultza izan zen, eta Andreyev hilabete gutxira Finlandian erbesteratu zen. Bertan, boltxebikeen diktaduraren aurka manifestu ugari idatzi zituen. 1917ko Errusiar Iraultzaren aurkako bere ikuspegia zorrotza izan zen, eta bere iritziz, boltxebikeen gizarteak katastrofe batera eramango zuen. 1919ko irailaren 12an, bihotzeko gutxiegitasun baten ondorioz, hil zen. Dirudienez, Boltxebikeen Iraultzak eragindako tristurak eta izu psikologikoak ere eragin zuten.

Familia

Leonid Andreyev bi aldiz ezkondu zen. Lehenengo emaztea Alexandra Veligorskaia izan zen, eta harekin bi seme izan zituen: Daniil Andreyev, poeta eta mistiko, eta Vadim Andreyev, poetak. Bigarren emaztea Anna Denisevich izan zen, eta, bertan, semeek bizitza bereizi zuten. Daniil Andreyev, bere aitonaren ibilbidea jarraitu zuen, eta poesiaren munduan arrakasta lortu zuen. Vadim Andreyev, berriz, Parisen bizi izan zen.

Eragina eta ondarea

Leonid Andreyev "Errusiar Poe" bezala ezagutzen da, H.P. Lovecraft idazlearen inspirazio iturri izan zelako. Lovecraften liburutegian Andreyeven lanak aurkitu ziren, eta H.P. Lovecraft eta R.E. Howard idazleek Andreyeven lanak hartu zituzten inspirazio iturri gisa. Andreyev idazle influentea izan zen, eta haren lanak hainbat itzulpen eta egokitzapen izan ditu. "The Seven Who Were Hanged" eta "The Red Laugh" lanek 1920ko hamarkadako "Weird Tales" aldizkarian ere argitaratu ziren.

Bere lanak, hala nola "The Seven Who Were Hanged" eta "The Red Laugh", XX. mendeko hainbat idazleentzat inspirazio iturri izan ziren, eta gaur egun ere literaturan eta antzerkian bere eragina sumatzen da. Hala, literaturan izan zuen eragina garrantzitsua izan da, eta haren lana XX. mendeko literaturaren ezinbesteko zati bat bihurtu da.

Andreyeven obrak, hainbat hizkuntzatan itzulita, nazioarteko literatura kanonetan ere tokia lortu du. Bere obra, bere garaiko gizarte eta politika irudikatuz, oraindik ere irakurle eta ikus-entzule gazteei hausnarketa sakonak eskaintzen dizkie. Horrela, literaturan izan zuen eragina garrantzitsua izan da, eta haren lana XX. mendeko literaturaren ezinbesteko zati bat bihurtu da.

Obra nagusiak

Ipuinak

• "The Wall" (1901)
• "The Abyss" (1902)
• "In the Fog" (1902)
• "The Red Laugh" (1904)
• "The Seven Who Were Hanged" (1908)
• "Thought" (1902)
• "Lazarus" (1927)

Antzerkiak

• "The Life of Man" (1906)
• "Tsar Hunger" (1907)
• "He Who Gets Slapped" (1915)
• "Black Masks" (1908)
• "Anathema" (1909)

Eleberriak

• "Satan's Diary" (1919) (idatzi zuen heriotza aurretik)
• "The Sorrows of Belgium" (1914)

Ondarea

Leonid Andreyeven lana gaur egun oraindik ere, literaturan eta antzerkian, eragin handia duen idazle handia da. Bere lanak, giza egoeren eta gizartearen azterketan sakonduz, etengabe aztertzen dira eta bere eragina oraindik ere sentitzen da idazle eta irakurleen artean.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Leonid Andreiev

• Datuak: Q310866
• Multimedia: Leonid Andreev / Q310866