Les XX
Les XX edo Les Vingt (euskaraz, XX-ak edo Hogeiak) Belgikako hogei margolari, marrazkilari eta eskultorez osatutako taldea izan zen, 1883an Octave Maus Bruselako abokatu, editore eta enpresaburuak sortu zuena. Hamar urtez vingtistes hauek, beraiek deitzen zuten bezala, urtero egin zuten euren artearen erakusketa; urtero nazioarteko beste hogei artista ere gonbidatzen zituzten erakusketan parte hartzera. Urteotan artista gonbidatuak izan ziren: Camille Pissarro (1887, 1889, 1891), Claude Monet (1886, 1889), Georges Seurat (1887, 1889, 1891, 1892), Paul Gauguin (1889, 1891), Berthe Morisot (1841-1895), Paul Cézanne (1890) eta Vincent van Gogh (1890).
Les XX izan zen, neurri batean, L'Essor taldearen oinordekoa. Ensor-en Ostra-jalea 1883. urtean L'Essor Erakusketak egindako arbuioak, Anberesko Erakusketak lehenago baztertu ondoren, Les XX taldea sortu zuten gertakarietako bat izan zen. Belgikako erakusketa elkartea 1883ko urriaren 28an sortu zen Bruselan.
1892ko erakusketaren ostean, Les XX elkartea "La Libre Esthétique" bihurtu zen, Lehen Mundu Gerran desagertu zena.
Hamaika kide sortzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- James Ensor 1860-1949
- Théo van Rysselberghe 1862-1926
- Fernand Khnopff 1858-1921
- Alfred William Finch
- Frantz Charlet j. 1862
- Paul Du Bois
- Charles Goethals c1853–85
- Darío de Regoyos (español)
- Willy Schlobach j. 1864
- Guillaume Van Strydonck 1861–1937
- Rodolphe Wytsman 1860–1927
Gonbidatutako bederatzi kide[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Guillaume Vogels
- Achille Chainaye 1862–1915
- Jean Delvin j. 1853
- Jef Lambeaux
- Périclès Pantazis (griego) 1849-1884
- Frans Simons 1855–1919
- Gustave Vanaise 1854–1902
- Piet Verhaert 1852–1908
- Théodore Verstraete 1850–1907
Geroago hamabi kide gonbidatu zituzten[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Félicien Rops 1833-1898
- Georges Lemmen 1865-1916
- George Minne 1866-1941
- Anna Boch 1848-1926
- Henry van de Velde
- Guillaume Charlier
- Henry de Groux
- Robert Picard j. 1870
- Jan Toorop (holandarra)
- Odilon Redon (frantsesa)
- Paul Signac (frantsesa)
- Isidore Verheyden
Les XX taldearekin Lotutako beste batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Henri Jacques Evenepoel 1872-1899
- Xavier Mellery 1845-1921
- Jean Delville 1867-1953
- William Degouve de Nuncques 1867-1935
- Rik Wouters 1882-1916
- Eugène Laermans
- Philippe Wolfers
AtzerritarraK[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Max Liebermann (alemana) 1847-1935
- John Singer Sargent (amerikarra) 1856-1925
- James McNeill Whistler (amerikarra) 1834-1903
- William Merritt Chase (amerikarra) 1849-1916
- William Stott (britainiarra) 1857-1900
- Walter Crane (britainiarra) 1845-1915
frantsesak
- Paul Cezanne
- Claude Monet
- Auguste Renoir
- Henri de Toulouse-Lautrec
- Georges Seurat
- Paul Gauguin
- Alfred Sisley
Idazleak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Villiers de l'Isle-Adam, Paul Verlaine, Stéphane Mallarmé
Musikagileak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
César Franck, Vincent d'Indy, Gabriel Fauré, Ernest Chausson, Eugene Ysaye (biolin-jotzailea)
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
iturri primarioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Octave Maus, L'Espagne des artistes (Brusela, 1887).
- Octave Maus, Souvenirs d'un Wagnériste: Le Théâtre de Bayreuth (Brusela, 1888).
- Octave Maus, Les Préludes: Impressions d'adolescence (Brusela, 1921).
bigarren mailako iturriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Autour de 1900: L'Art Belge (1884-1918) . Londres: The Arts Council, 1965.
- Blokea, Janet. Les XX eta Belgikako Abangoardia 1868-1894. Arte Ederretako Ikasketak: Abangoardia. Ann Arbor: UMI Research Press, 1984.
- Les XX, Brusela. Catalog des dix expositions annuelles. Brusela: Centre international pour l'étude de XIXe siècle, 1981.
- Stevens, Mary Anne eta Robert Hoozee, arg. Inpresionismotik sinbolismora: Belgikako abangoardia 1880-1900. erakusketaren katalogoa. Londres: Royal Academy of Arts, 1994ko uztailaren 7tik urriaren 2ra.
