Lezkari arrunt

Lezkari arrunt
	Irudi gehiago
Iraute egoera
	; Arrisku txikia (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Klasea	Aves
Ordena	Passeriformes
Familia	Acrocephalidae
Generoa	Acrocephalus
Espeziea	Acrocephalus scirpaceus; Hermann, 1804
Banaketa mapa
Datu orokorrak
Zabalera	19 cm
Kumaldiaren tamaina	3,9
Eguneko zikloa	eguneko

Lezkari arrunta^[1] (Acrocephalus scirpaceus) Sylviidae familiako hegazti paseriformea da, Europa eta mendebaldeko Asiako eskualde epeletan bizi dena^[2].

Kukuak lezkariren habiak erabiltzen ohi ditu bere arrautzak uzteko.

Deskribapena

Goiztiarra da. Eguneko edozein ordutan eta gauez ere abesten badu ere, egunsentia baino pare bat ordu lehenago da bere kantu-jarduera gehien entzuten dena.

Espezie honetan kantua da garrantzitsua, naturan gure zingiren ertzetako landaredian bizi den espezie bat identifikatzen saiatzeko. Dena den, lezkadi arrunta hain zaila da ikusteko eta bere itxura eta kolorea hain arruntak dira, ez da erraza bere agerpen iheskor batean ikusita antzematea.

Erraz bereizten da bere kidea den lezkari karratxinarengatik, tamainagatik, askoz txikiagoa baita, 13 cm ingurukoa. Gaineko kolorea arre-gaztaina kolorekoa da ipurtxuntxurrean kolore gorrixka apur batekin eta zuri-krema kolorekoa azpitik, alboetan apur bat okreagoa, eta bere lumajean nabarmentzen den ezaugarri deigarririk gabe.

Kantua bizia da, apur bat espasmodikoa, gora-beherekin, tartekatutako ahapaldi etenen segida nota arraspatsuak beste musikatuagoekin tartekatuaz.^[3]

Biologia eta ohiturak

Etengabe ibiltzen da zurtoinetik zurtoin, bere domeinuko landaredi tentean zehar. Lezken zurtoinetik gora eta behera jauzi egiten du edo jaitsi, buruz behera igotzen duen arintasun berberarekin, etengabe mokaduak janez, hemen eltxo bat, han beldar bat, eskura dagoen edozein intsektu txiki.

Ia intsektiboro guztiak bezala, migratzailea da eta gauez bidaiatzen du. Apiril erdialdetik urrira arte bakarrik laguntzen gaitu. Arren etorrera emeena baino aste bat edo bi lehenago izan ohi da eta, iristen direnerako, normalean lurraldeak dagoeneko mugatuta daude.

Normalean txitaldi bakarra hazten dute, kanabera zurtoin batzuen artean lotua dagoen habia batean. Haizeak erraz okertu eta kulunkatzen ditu landare honen lezka meheak, eta horiekin batera habia, oso ontzi sakona izan ohi da arrautzak edo txitak eror ez daitezen.

Errunaldi ohikoena 4 arrautzakoa da, batzuetan 3 edo 5, zuri berdexka, oliba-gris koloreko jaspeztatuarekin. Hamaika edo hamabi egun egiten ditu inkubatzen, beste hamar-hamabost egunera txitak dagoeneko padura osoan igotzen eta mugitzen hasten dira gurasoen erraztasun berdinarekin. Bi sexuak elkarlanean aritzen dira inkubatzen eta elikatzen.

Banaketa habitata eta egoera

Espezie hau Europan, Asiako mendebaldean eta Afrikako Magreb eskualdean banatuta dago. Mediterraneo kliman eta epeletan da ohikoena, baina Europan Eskandinaviako hegoaldera eta Finlandiako Baltikoko ertzetara iristen da. Gehiago edo gutxiago ohikoa Iberia osoan.

Euskal Herrian Kantaurialdeko kostaldeko padura eta estuarioetan agertzen da. Araban ez omen da hain ohikoa, eta bertan, berriro ere, dragatze eta kanalen zuzenketa aipatu behar da kausa gisa, hark okupa ditzakeen habitat ugari suntsitzen direlako. Hala ere, ezezagunak diren arrazoiengatik, Arabako erdialdeko eremu zabalak ez dirudi ondo doakionik. Ez da oso ohikoa baina Ebro bailarako puntu batzuetan agertzen da.

Lezkari karratxina baino habitat askoz txikiagoarekin konformatzen da eta, elkarrekin bizi diren lekuetan, lezkadien ertzetara baztertuta dagoela dirudi, lezkadi karratxinak erdialdeko eremuak hartzen dituelarik, ur sakonagoekin.

Autore batzuen ustez, bi lezkadi hauen artean lehia handia dago lurraldea okupatzeko. Lezkari karratxina espezie nagusia izateak, padurako landaredi eremu handietan ertzetako eremuak okupatzera behartuko luke lezkari arrunta eta txikiagoetan hazten moldatzea ere bai.

Erreferentziak

↑ Euskal Batzorde Ornitologikoa. (2025). «Lezkari arrunt» Munduko hegaztien izen arruntak euskaraz (Txoriak.eus).
↑ BirdLife International (2004). Acrocephalus scirpaceus. 2006. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006
↑ (Gaztelaniaz) Administracion de la Comunidad Autonoma de Euskadi. (1989). Euskal Autonomiu Elkarteko Ornodunak. Graficas Santamaria S.A., 258 or. ISBN 84-7542-639-5..

Kanpo estekak

Datuak: Q159080
Multimedia: Acrocephalus scirpaceus / Q159080
Espezieak: Acrocephalus scirpaceus

[1] Euskal Batzorde Ornitologikoa. (2025). «Lezkari arrunt» Munduko hegaztien izen arruntak euskaraz (Txoriak.eus).

[2] BirdLife International (2004). Acrocephalus scirpaceus. 2006. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006

[3] (Gaztelaniaz) Administracion de la Comunidad Autonoma de Euskadi. (1989). Euskal Autonomiu Elkarteko Ornodunak. Graficas Santamaria S.A., 258 or. ISBN 84-7542-639-5..

[1]

[2]

[3]