Lichenomphalia umbellifera

Wikipedia, Entziklopedia askea
Lichenomphalia umbellifera
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaHygrophoraceae
GeneroaLichenomphalia
Espeziea Lichenomphalia umbellifera

Lichenomphalia umbellifera Hygrophoraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez du sukalderako balio, Ez du haragirik.

Sinonimoak: Omphalina umbellifera, Arrhenia sphagnicola.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 0,5 eta 1,5 cm bitarteko diametrokoa. Lehenik ganbila, gero hondoratua edo inbutu forman, gardentasunagatik ildaskatua, koloreztatua (gris-horixka edo arre argia), higrofanoa: eguraldi hezearekin tolestatua, ia lisoa lehorrarekin.

Orriak: Ia triangeluarrak, dekurrenteak, horixkak; zabal.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: 2 cm-ko garaierakoa eta 0,1 cm-ko lodierakoa. Oso mehea, kurbatua, betea, gero barnehutsa, arre argi kolorekoa, iletsua eta zurixka oinarrian.

Haragia: Hutsala.[2]

Etimologia: Umbellifera epitetoa latinetik dator, itzalkin, esan nahi duen "umbella" hitzetik eta daramat, esan nahi duen "fero" hitzetik. Bere formagatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez du sukalderako balio.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lichenomphalia velutina eta Lichenomphalia meridionalis dekakoekin. Autoreen arabera, Arrhenia sphagnicola eta Lichenomphalia umbellifera sinomimak dira, baina bi genero ezberdinak dituzte. Arrhenia sphagnicola, enborrak dituen onddo bat da, eta inola ere ez dagoen umezurtzaren lorez estaltzen da. Hau da, sphagnum eremuetan aurkitzen da, eta hau da Arrhenia sphagnicola izenaren jatorria. Bestalde, Lichenomphalia umbellifera, baita, enborrak dituen onddo bat da, baina ez da sphagnum eremuetan bakarrik aurkitzen. Lichenomphalia umbellifera, zuhaitz-parteetan, landare-zuloetan eta beste toki batzuetan ere aurki daiteke.

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean. Goroldio artean, txilardi eta zohikaztegietako lurretan; bereziki mendian.

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Alaska, Groenlandia, Islandia, Europa, Svalbard, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua, Mongolia, Txina, Japonia, Australia, Zeelanda Berria, Antartika, Hegoaldeko Georgiak.[4]

Espeziearen egoera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aranzadi Elkartearen arabera, Lichenomphalia umbellifera desagertzeko arriskuan dauden onddoen eusko-kantauriar Zerrenda Gorrian dago.[5] Azken urteotan mikologia adituek onddo batzuen beherakada kuantitatibo eta kualitatibo handia egon dela ohartarazi dute. Adituen esanetan, egoera honek hainbat eragile ditu, tartean klima aldaketa, pestiziden erabilera eta bilketa masiboak.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 277 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  3. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 128 or. ISBN 84-282-0865-4..
  4. Lichenomphalia umbellifera: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
  5. Zerrenda Gorria, Aranzadi Zientzia Elkartea

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]