Ludwigshafen

Koordenatuak: 49°28′52″N 8°26′07″E / 49.4811°N 8.4353°E / 49.4811; 8.4353
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ludwigshafen am Rhein» orritik birbideratua)
Ludwigshafen am Rhein
Ludwigshafen am Rhein
hiri handia
Administrazioa
Estatu burujabe Alemania
Alemaniako estatua Renania-Palatinatua
AlkateaJutta Steinruck (en) Itzuli
Izen ofizialaLudwigshafen am Rhein
Jatorrizko izenaLudwigshafen am Rhein
Posta kodea67059, 67060, 67061, 67062, 67063, 67064, 67065, 67066, 67067, 67068, 67069, 67070 eta 67071
Udalerri kodea07314000
Geografia
Koordenatuak49°28′52″N 8°26′07″E / 49.4811°N 8.4353°E / 49.4811; 8.4353
Map
Azalera77.43 km²
Altuera96 m
MugakideakMannheim, Rhein-Pfalz (en) Itzuli eta Frankenthal
Demografia
Biztanleria174.265 (2022ko abenduaren 31)
2.120 (2021)
alt_left 86.726 (%49,8) (%50,2) 87.539 alt_right
alt_left 85.887 (%49,3) (%49,7) 86.670 alt_right
Dentsitatea2.250,61 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia0621, 06237
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakPasadena, Lorient, Havering, Sumqayit, Dessau-Roßlau, Anberes, Gaziantep, San Gimignano eta Tiszaújváros (en) Itzuli
MatrikulaLU
ludwigshafen.de

Ludwigshafen edo Ludwigshafen am Rhein (Rhineko Ludwigshafen) Alemaniako Renania-Palatinatua estatu federaleko hiria da, BASF enpresa kimikoaren egoitza izateagatik ezaguna. 164.351 biztanle ditu (2010).

Etimologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ludwigshafen izenak "Ludwigen kaia" esan nahi du, izan ere Ludwig I.a Bavariakoa izan baitzen hiria 1843an fundatu zuena.

Kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rhin ibaiaren ezkerraldean dago, eta pareko ertzean Baden-Württemberg estatuari dagokion Mannheim hiria du. Bi hiri hauek eta Heidelbergek Rhin-Neckar eremua osatzen dute.

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Burdinbide-gune garrantzitsua da. Ekonomia-jarduera nagusia industria da: kimika-industria, metalurgia, ehungintza, ontziolak; eta Alemaniako hegoaldeko kimika-industria multzo nagusia dago bertan.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erromatarrak K.a. 1 urtean iritsi aurretik leinu zeltak jadanik populatuta zuten inguru hau. Ez zuen ordea mendeetan zehar garrantzia handirik izan, eta zingira eremua izan zen 1606an ibaiaren eskuin aldean Mannheim sortu eta ezkerraldeko ertzean berau babesteko Rheinschanze gotorlekua eraiki zen arte. Gotorleku horren inguruan hasi zen herria garatzen.

Mannheim hiri garrantzitsua izanik, Ludwigshafenek gerra eta okupazio ugari ezagutu zituen. 1808an esate baterako Mannheim setiaturik zuten frantziar tropen atseden-leku bihurtu zen. Napoleondar Gerren ondoren Rhin ibaiaren ezker aldea Bavariaren esku gelditu zen. 1824ean Rheinschanze gotorlekuak kaia eraiki zuen, posta-garraiorako erabili zena. 1843an Ludwik I.a Bavariakoak hiria ofizialki fundatu zuen "Ludwigshafen" izena emanez, eta Mannheim bestekoa izatea nahi zuen herri bat garatzeari ekin zion.

BASF enpresaren egoitza

Hiriaren benetako hazkuntza industrializazioak ekarri zuen. Bi data nabarmantzen dira, alde batetik 1849a, Sarretik zetorren trenbidea bukatu zenekoa. Horri esker Sarreko meategietako ikatza Ludwigshafengo kaira iristen zen gero Rhinaren bidez Alemaniara zabaltzeko. Bigarren data garrantzitsua 1865 da, BASF (Badische Anilin- und Soda-Fabrik) enpresa Mannheimdik Ludwigshafenera etorri zenekoa. Horri esker hiru mila biztanle zituen herriak 60.000 pasa zituen 1900an, eta 144.000ra iritsi zen Bigarren Mundu Gerra aurretik.

1921ean Alemanian inoiz izan den eztandarik handiena gertatu zen BASF lantegian. 4.500 tona amonio sulfato eta amonio nitrato ongarriak zituen biltegi batek eztanda egin zuen, eta 500-600 langile hil eta beste 2.000 zauritu ziren. Industriagune izanik Mundu Gerretan ere oso bonbardatua izan zen, eta 1939 eta 1945 artean bere populazioa 144.000tik 61.000ra jaitsi zen.

Gerraren ondoren frantziarren okupazio-eremuan gelditu zen. Berriz ere BASF bihurtu zen hiriaren bultzatzaile ekonomiko nagusia.

Ludwigshafendar ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiri senidetuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ludwigshafen am Rhein ondorengo hiriekin senidetuta dago:

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak.


Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]