Luxenburgoko tranbia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Stater Tram
Luxenburgoko tranbia

Bi tranbiak Luxexpo geltokian, 2018ko maiatzean
Datu orokorrak
Garraio motatranbia
EskualdeakLuxenburgo,  Luxenburgo
Line kopurua1
Geltokiak17 (+9 eraikitzen)
Bidaiariak24 455 000 (2021)[1]
JabeaLuxTram (Luxenburgeraz)
Webguneawww.luxtram.lu
Ustiapena
Hasiera2017ko abenduaren 10a (6 urte)
EragileakLuxTram (Luxenburgeraz)
Ibilgailuak33
Maiztasuna4 − 15'
Datu teknikoak
Luzera7,60 km (+8,8 eraikitzen)
Denbora23 min
Abiadura maximoa70 km/h
 Mapa

Stater Tram (« hiriko tranbia », luxenburgeraz) Luxenburgoko Dukerri Handiko tranbia sarea da. Luxenburgo hiriburuari ematen dio zerbitzua, baita Nidderaanwen eta Hesper udalerriei ere, guztiak Luxenburgoko barrutian. Herrialdeko gainerako garraiobide publikoak bezala, 2020ko martxoaren 20tik aurrera doan da bidaiari guztientzat.[2]

Sareak linea bakarra du, LuxTram enpresa publikoak operatua, 15 geltokiz osatua. 2017ko abenduaren 10ean inauguratu zen Luxexpo eta Rout Bréck−Pafendall geltokien artean, T1 linearen barruan.

T1 linea Luxenburgo−Findel nazioarteko aireportura zabalduko da, alde batetik, eta Luxenburgoko estadio nazionalera, bestetik. Gainera, 2035. urterako 4 linea proiektatu dira.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1991ko martxoaren 7an sortu zen TRAM Asbl enpresa, eta berriro planteatu zen lehen aldiz tranbia baten ideia, 1964an azken tranbia-linea etengabea izan ondoren. Luxtraffic erakundearen azterketa 1994an argitaratu zen, eta 1995ean "tram-train" bat zuen BTB ("bus-tram-train") proiektua aurkeztu zen, baina ezin izan zen gauzatu eta, azkenik, 2005ean utzi zen. BTB proiektuaren kostua 760 milioi euro ingurukoa izan zela kalkulatu zen.[3]

Azkenik, 2006an tranbia tradizionaleko linea baten proposamena onartu zen, eta 2007ko ekainaren 20an GIE LuxTram interes ekonomikoko taldea sortu zen, eta funtsean ibilbidea definitu zen. 2008ko finantza-krisia zela eta, 2010eko proiektuak ez zuen aurrera jarraitu oraingoz.[4][5]

Hasiera batean, tranbiaren lanak 2011. urtearen hasieran hasiko zirela aurreikusten zen, linea 2014. urtean martxan jarri ahal izateko. 2012 eta 2014. urteetan, tranbiaren proiektuko oposiziogileek erreferendum bat eskatu zuten, baina baztertu egin zuten. 2014ko ekainaren 4an, Luxenburgoko Parlamentuak tranbiaren alde bozkatu zuen, 60tik 56rekin.[6]

2014ko urriaren 17an, interes-taldearen izena aldatu egin zen GIE LuxTram-etik GIE Tramway Luxembourg-era, eta, 2014ko urriaren 21ean, LuxTram SA enpresa operatiboa sozietate anonimo gisa ezarri zen, eta GIE Tramway Luxembourg SA-rekin elkartu zen 2015eko urtarrilaren 15ean.[7]

2015eko urtarrilean hasi ziren tranbia berrirako prestatze-lanak, eta 2015eko irailaren 18an jarri zen Luxexpoko Tramsschapp kotxetegi berriaren eta mantentze-lanen zentro berriaren lehen harria.[8]

2016ko uztailean hasi ziren lehen errailak jartzen, eta 2017ko otsailaren 8an eman zen lehen tranbia-ibilgailua. Jardunaldi irekietan, urte bereko irailaren 23an eta 24an, interesa zuten 10 000 pertsona baino gehiagok bisitatu zuten Tramsschapp. Azaroaren 2tik aurrera, bidaiaririk gabeko ohiko trafikoan egin ziren probak tranbiarekin, eta salbamendu-zerbitzuekin ariketetan istripu-simulazioak egin ziren. Bizitza errealeko lehen tranbia-istripua 2017. urteko abenduaren 1ean gertatu zen, tranbiari kalte txikiak eginez.[9][10]

Eragiketa publikoak 2017ko abenduaren 10ean hasi ziren. Tranbia doan erabili ahal izango da, 2017ko abenduaren 10ean 2018ko urtarrilaren 31ra bitartean. 2018ko uztailaren 27tik aurrera, tranbia Stäreplaz plazaraino joango da. 2020ko urriaren 5ean egin ziren lehen erabilera-probak azken hau eta Gare Centrale arteko tarte berrian, eta 2020ko abenduaren 13an hastea aurreikusten zen tarte horretan.[11][12]

Avenue de la Liberté, Paräisser Plaz/Place de Paris eta beste leku batzuetako lan paraleloa 2021eko lehen erdian osatu beharko litzateke.

Tranbiak 2019ko uztailaren 19an izan zuen lehen istripu handia. 104. ibilgailuak talka egin zuen autobus batekin, motozikleta bat eta zuhaitz bat harrapatu eta errailetik atera baitzuen. Tranbian zihoazen 30-50 pertsonetatik, bidaiari bat eta autobuseko gidaria, guztira, bost lagun zauritu ziren, horietako bat grabitatekoa.[13]

2020ko abenduaren 13an, Stäreplaz eta Gare Centrale geltokien arteko tartea aurreikusitakoaren arabera jarri zen martxan.

Hurrengo fasea Lycée Bouneweg geltokirainokorena da, eta 2022ko bigarren seihilekoan jarri beharko litzateke martxan. Gare Centrale eta Lycée Bouneweg geltokien arteko 1,2 kilometroko tarteak 2022ko uztailaren 8an abiaraziko du aireko linea, eta hiru egun geroago bi arrauneko zirkulazioa abiadura murriztuan izango du. Martxa zuria abuztuaren 2an hasiko da, 2022ko irailaren 11n martxan jartzeko.[14]

Sarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sareak linea bakarra du:

Linea Ibilbidea Hasiera Azken luzapena Luzera (km) Geldialdiak Eragilea
 T1  Luxexpo ↔ Lycée Bouneweg 2017ko abenduaren 10a 2022ko irailaren 11a 8,8 17 LuxTram

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

      Geltokia Udalerria Koordenatuak Konexioak  
  ■   Luxexpo Luxenburgo 49°38′7″N 6°10′33″E Autobusa Aparkaleku disuasorioa 
  ●   Alphonse Weicker Luxenburgo 49°37′56″N 6°10′15″E Autobusa 
  ●   Nationalbibliothéik
Bibliothèque nationale 		Luxenburgo 49°37′45″N 6°9′58″E
  ●   Universitéit Luxenburgo 49°37′34″N 6°9′39″E
  ● Coque Luxenburgo 49°37′20″N 6°9′10″E Autobusa 
  ●   Europaparlament
Parlement européen 		Luxenburgo 49°37′14″N 6°8′50″E
  ●   Philharmonie − Mudam Luxenburgo 49°37′10″N 6°8′32″E Autobusa 
  ● Rout Bréck − Paffendall Luxenburgo 49°37′7″N 6°8′12″E Trena Pfaffenthal − Kirchberg
Funikularra Pfaffenthal − Kirchberg
  ●   Theater Luxenburgo 49°37′4″N 6°7′31″E Autobusa 
  ●   Faïencerie Luxenburgo 49°36′58″N 6°7′17″E Autobusa 
  ●   Stäreplaz
Place de l'Étoile 		Luxenburgo 49°36′49″N 6°7′11″E Autobusa 
  ●   Hamilius Luxenburgo 49°36′40″N 6°7′34″E Autobusa 
  ●   Place de Metz Luxenburgo 49°36′25″N 6°7′42″E
  ●   Paräisser Plaz
Place de Paris 		Luxenburgo 49°36′15″N 6°7′51″E
  ●   Gare Centrale Luxenburgo 49°36′0″N 6°8′0″E Trena Luxenburgo
  ●   Leschte Steiwer
Dernier Sol 		Luxenburgo 49°35′40″N 6°8′11″E
  ■   Lycée Bouneweg Luxenburgo 49°35′25″N 6°8′19″E

Mapa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Map

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Etorkizunean, tarte hauek proiektatu dira:

  • bigarren bidea Kirchberg auzoan, Rout Bréck − Paffendall eta Luxexpo geltokien artean, Konrad-Adenauer bulebarren zehar
  • zati bat Arlonerako errepidean, Stäreplaz plazatik deskonektatu eta ospitalean amaitzen dena
  • zati bat Buchler zubiaren parean deskonektatu eta Hollerich zeharkatzen, bulebar berri batetik
  • zati bat Merl ingurabidetik, lehen aipatutako bi zatiak lotzen dituena, eta Luxenburgoko estadioan amaitzen dena, Merl etorkizuneko bulebarretik

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Frantsesez) «Luxenburgon – Tranbiak asistentzia errekorrak gainditu ditu» L'essentiel 2021-10-26 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  2. ↑ «Garraio publikoa doakoa izango da Luxenburgon» Argia (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  3. ↑ «E modernen Tram fir Lëtzebuerg - Un tramway moderne au Luxembourg» rail.lu (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  4. ↑ (Frantsesez) «Dossier Luxtram: Ce que l'on sait, ce que l'on ne sait pas» 5minutes.rtl.lu (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  5. ↑ (Frantsesez) «Transports – On a beau dire, le tram est bel et bien sur les rails» L'essentiel 2010-09-26 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  6. ↑ (Frantsesez) «City-tunnel vs tram: il n'y aura pas de référendum» Luxemburger Wort - Edition francophone 2012-05-25 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  7. ↑ (Alemanez) «Die Tramgesellschaft ist geboren» Luxemburger Wort - Deutsche Ausgabe 2014-10-21 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  8. ↑ (Alemanez) «Auf Probefahrt mit der Tram» Luxemburger Wort - Deutsche Ausgabe 2017-09-23 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  9. ↑ (Luxenburgeraz) «FOTOGALERIE: Eeschtfall simuléiert: Wat maachen, wann den Tram entgleist» www.rtl.lu (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  10. ↑ (Alemanez) «Auto kollidiert mit Tram» Luxemburger Wort - Deutsche Ausgabe 2017-12-02 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  11. ↑ (Alemanez) «LOK Report - Luxemburg: Luxtram fährt jetzt bis zum Stäreplaz/Etoile» www.lok-report.de (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  12. ↑ (Alemanez) «Keine gratis Fahrten mehr» Luxemburger Wort - Deutsche Ausgabe 2018-01-30 (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  13. ↑ (Luxenburgeraz) «Kollisioun Tram-Bus Kierchbierg: Accidentéierten Tram nees am Schapp, Trafic nees op ganzer Linn» www.rtl.lu (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).
  14. ↑ (Frantsesez) « LE TRAM ARRIVE A BONNNEVOIE » : « Marche à blanc » à partir du mardi 2 août 2022 | Luxtram.lu – Un tram pour la Ville de Luxembourg. (Noiz kontsultatua: 2022-09-03).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Luxenburgoko_tranbia&oldid=9189937"(e)tik eskuratuta