Manuel Girior

Manuel Girior
Irudi gehiago
Peruko erregeorde Viceroy of New Granada (en)
Bizitza
Jaiotza	Agoitz, 1708ko martxoaren 21a
Herrialdea	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Heriotza	Madril, 1788ko azaroaren 25a (80 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	militarra
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Espainiako Itsas Armada
Gradua	jeneral
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa

José Manuel Girior Portal de Huarte Erdotzain González de Sepúlveda (Agoitz, Nafarroa, 1708 – Madril, Espainia, 1788ko azaroaren 25a), Giriorreko markesa, euskal itsasgizon, militar eta politikaria izan zen.

Espainiako Itsas Armadan karrera egin zuen, ofizial gorena izan arte. 1772 eta 1776 artean Granada Berriko eta 1776 eta 1780 artean Peruko erregeordea izan zen. Bere agindupean eskualdeko ekonomia hobetu zen.

Biografia

Espainiako erregearen zerbitzuan jardun zuen. Etxe noble batean sortu zen. 1733an sartu zen armadan eta ingelesen aurka borrokatu zen Antilletan 1761-1763 urteetan. Granada Berriko (egungo Panama, Kolonbia, Venezuela eta Ekuador, 1772-1776) eta Peruko (1776-1780) erregeordea izan zen. Granada Berrian, konkistatzaileen mendean ez zeuden herrien aurka jo zuen gogor eta saiatu zen ekonomia eta administrazioa bere onera ekartzen, hala nola elizbarrutiak berrantolatzen.

Unibertsitate-mailako ikasketak eta bibliotekak hobetu ziren bere garaian eta kultura-maila handiko hiri bihurtu zen Santa Fe de Bogota. Perun egon zelarik, Cuzcoko mestizoen matxinadari aurre egin zion; haren garaian izan zen Tupac Amaru buruzagi inkaren matxinada. Giriorrek Peru utzi ondoko urteetan (1780-1785), bideratu zen inken aurkako zapalkuntza basatia.

Erreferentzia

• Alberto Tauro del Pino. Enciclopedia Ilustrada del Perú. Lima: PEISA, 2001.

Artikulu hau Nafarroako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Manuel Girior

• Datuak: Q965526
• Multimedia: Manuel de Guirior / Q965526