María Vasco

Wikipedia, Entziklopedia askea
María Vasco

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaría del Monte Vasco Gallardo
JaiotzaViladecans1975eko abenduaren 26a (48 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
Hizkuntzakkatalana
gaztelania
Jarduerak
Jarduerakatleta
Atletismoa
Kirol diziplinak Ibilketa atletikoa
Errekorrak
Berezitasuna Irizpidea Data M
Marka pertsonalak
Berezitasuna Lekua Data M
 
Pisua45 kilogramo
Altuera156 zentimetro
Jasotako sariak

IAAF: 14260291 Olympic.org: maria-vasco Edit the value on Wikidata
Maria Vasco, eskuinean, 2007ko Atletismoko Munduko Txapelketako 20 km-etan lortutako brontzezko domina hartuta.

María del Monte Vasco Gallardo (Viladecans, 1975eko abenduaren 26a) atleten ibilketa atletikoko probetan espezialista den espainiar atleta ohia da. Brontzezko domina jaso zuen Sidney 2000ko Joko Olinpikoetan 20 km-ko ibilaldian.

Hastapenak Viladecansen izan zituen, jaio zen herrian, bereziki Sales auzoan. Handik irten ziren ere Valentí Massana, Mari Cruz Díaz, María Reyes Sobrino eta David Márquez.

Bere ibilbidean, Manolo Díaz, Marcos Flores, Manuel Alcalde, Josep Marín eta Rafael “Fali” Sánchezek entrenatu dute.

Kirol-ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María Vasco oso gaztetatik hasi zen atletismoaren munduan. Ibilketa atletikoan eman zituen lehen urratsak 1985ean izan ziren Manolo Díazen laguntzarekin, Viladecan-eko atletismo klubean. Txikitatik erakutsi zuen bere gaitasuna ibilketarako. Hurbileko erreferente gisa, Espainiako bi emakume handi zituen: Reyes Sobrino eta Mari Cruz Díaz. Biak Viladecansekoak ziren, eta Mariak nola entrenatzen zuten eta proba bat bestearen atzetik irabaztea lortzen zuten ikusten zuen.

Oso txikitatik irabazi zituen parte hartzen zuen ia lehiaketa guztiak. Espainiako txapelketa asko irabazi zituen, kategoria txikiagoetakoak, inolako oztoporik gabe, bere gaitasun naturalari esker.

1990ean, Espainiako txapelduna izan zen ibilbideko 5 km-ko distantzian. Garaipen horiek 1992an, 1993an eta 1994an errepikatu zituen, bai ibilbidean bai pistan.[1]

19 urte zituela, Munduko Atletismo Txapelketan parte hartu zuen, Goteborgekoak 1995ean, 26. postuan geratu zen.[2] Hurrengo urtean, Atlantako 1996ko Joko Olinpikoetara joan zen, eta han 28. postuan amaitu zuen.[3][4]

Nazioarteko lehen emanaldi nabarmena 5. postua izan zuen Budapesten egin zen 1998ko Europako Atletismo Txapelketan.

Faboritoen artean abiatu ez arren, sorpresa handia eman zuen Sidneyko Joko Olinpikoetan, brontzezko domina irabazi baitzuen. Wang Liping (urrea) txinatarrak eta Kjersti Plätzer norvegiarrak (zilarra) bakarrik gainditu zuten. Atletismoan domina olinpiko bat irabazi zuen lehen emakume espainiarra zen, eta, gainera, Espainiako atletismoaren domina bakarra izan zen Joko horietan.

2004an, beste arrakasta garrantzitsu bat lortu zuen, Naumburgeko (Alemania) Martxa Atletikoko Munduko Kopako 20 km-tan 3.a izan baitzen. Urte horretan bertan parte hartu zuen 2004ko Atenasko Joko Olinpikoetan, bere hirugarren Jokoetan, eta ezin izan zuen Sidneyren arrakasta berrargitaratu, baina 7. postuan amaitu zuen.[5]

Helsinkiko 2005eko Atletismoko Munduko Txapelketan, beste domina bat irabaztear egon zen, baina Susana Feitor portugesak gainditu zuen azken metroetan, eta laugarren postuarekin konformatu behar izan zen.[6]

2007ko Atletismoko Munduko Txapelketan, Osakan, brontzezko domina lortu zuen 20 km martxan, eta erakutsi zuen atleta oso lehiakorra dela, eta gaitasun bikaina duela beti muturreko baldintzetan errendimendu handiena emateko (duela gutxi hil zaio aita, muturreko baldintza klimatologikoak). Mundu honetan sakoneko probak bereziki zailak izan ziren, hezetasun erlatiboa eta beroa oso handiak baitziren.

2008ko Pekingo Joko Olinpikoetako 20 km-etan, Maria podiumean egon zen lasterketaren zati handi batean, azken bi kilometroetan bi aurkarik gainditu zuten arte: Elisa Rigaudo italiarrak eta Hong Liu txinatarrak. Bosgarren postua lortu zuen.[7][8] Hala ere, Espainiako errekorra egin zuen 1:27:25ean.

2009an, hogei kilometroko urrezko domina lortu zuen Metzeko (Frantzia) Martxa Atletikoko Europako VIII. Kopan.[9]

2010eko maiatzaren 15ean, urrezko domina irabazi zuen Chihuahuan, Mexikon, egindako Martxa Atletikoko Munduko Kopan. Ondoren, 2010eko uztailaren 28an, Bartzelonan egindako Europako Atletismo Txapelketan, Mariak lesio bat izan zuen 20 kilometroko ibilbideko proban, eta horregatik erretiratu behar izan zen proba horretan.[10][11]

2012an, bere bosgarren joko olinpikoetan parte hartu zuen, eta hamargarren amaitu zuen 20 km-ko ibilaldia. Handik urte batzuetara, ordea, zortzigarren postua eman zioten dopina zela eta bi aurkari deskalifikatu ondoren, eta, ondorioz, finalista olinpikoko laugarren postua lortu zuen. Hori dela eta, finalista olinpiko gehien dituen atleta espainiarra da, Josep Marín ibiltariaren atzetik.[12]

2013ko azaroaren 13an jakinarazi zuen erretiratu egingo zela.[13]

2014/2015 denboraldian, Gavá Atletismo Klubarekin elkarlanean hasi zen, klubean ibilketa atletiko-eskola bat sortuz.[14]

Espainiako errekorrak ditu martxa atletikoan, 5, 10 eta 20 kilometrokoak.[15]

Emaitzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espainia ordezkatzen
Urtea Lehiaketa Lekua Emaitza Distantzia
1995 Munduko Kirol Kopa Pekin, Txina 26. (45:40) 10 km
Munduko Atletismo Txapelketa Goteborg, Suedia 26. (45:05) 10 km
1996 Atlantako Joko Olinpikoak Atlanta, Estatu Batuak 28. maila (46:09) 10 km
1997: Munduko Kirol Kopa Podere brady, Txekiar Errepublika 22. (43:54) 10 km
1998 Europako Atletismo Txapelketa Budapest, Hungaria 5. (43:02) 10 km
1999 Munduko Kirol Kopa Mézidon-Canon, Frantzia 23° (1 h:32:38)[16] 20 km
Munduko Atletismo Txapelketa Sevilla, Espainia 10. (1:33:35)[17] 20 km
2000 Sidneyko Joko Olinpikoak Sidney, 3 (1:30:23) 20 km
2001 Munduko Atletismo Txapelketa Edmonton, Kanada 5. (1:30:19)[18] 20 km
2002 Munduko Kirol Kopa Turin, Italia 8. (1:30:57)[19] 20 km
Europako Atletismo Txapelketa Munich, Alemania DNF 20 km
2003 Martxa Atletikoko Europako Kopa Cheboksary, Errusia 3 (1:28:10) 20 km
Munduko Atletismo Txapelketa Paris, Frantzia DNF[20] 20 km
2004 Munduko Kirol Kopa Naumburg, Alemania 3 (1:27:36) 20 km
Atenasko Joko Olinpikoak Atenas, Grezia 7. (1:30:06)[21] 20 km
2005 Munduko Atletismo Txapelketa Helsinki, Finlandia 4. (1:28:51)[22] 20 km
2006 Europako Atletismo Txapelketa Goteborg, Suedia 15. (1 h:32:50)[23] 20 km
2007 Munduko Atletismo Txapelketa Osaka, Japonia 3 (1:30:47) 20 km
2008 Munduko Kirol Kopa Cheboksary, Errusia 5 (1:28:39)[24] 20 km
Pekingo Joko Olinpikoak Pekin, Txina 5 (1:27:25)[7] 20 km
2009 Martxa Atletikoko Europako Kopa Metz, Frantzia 1. 20 km
Munduko Atletismo Txapelketa Berlin, Alemania DNF[25] 20 km
2010: Munduko Kirol Kopa Chihuahua, Mexiko 1. (1:28:39) 20 km
2011 Munduko Atletismo Txapelketa Daegu, Hego Korea 13.-[26] 20 km
Munduko Kirol Kopa Saransk, Errusia DNF[27] 20 km
2012 Londresko Joko Olinpikoak Londres, Erresuma Batua 8. (1 h:28:14)[28] 20 km
DNF-Ez da proba amaitzen

Marka pertsonal hoberenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Marka pertsonal hoberenak[29]
Distantzia Denbora Lekua Data
3.000 m 10:20:44 Gavà, Espainia 2014ko ekainaren 13a
5.000 m 20:57.11 Bartzelona, Espainia 2007ko ekainaren 2a
5 km 21:04 Bartzelona, Espainia 2005eko martxoaren 6a
1.000 m 43:02.04 Valentzia, Espainia 2001eko uztailaren 21a
10 km 43:02 Budapest, Hungaria 1998ko abuztuaren 20a
20 km 1:27:25 Pekin, Txina 2008ko abuztuaren 21a
Maratoi erdia 1:21:00 Tarragona, Espainia 2001eko maiatzaren 25a
Pistako lehiaketak metrotan adierazten dira eta ibilbidekoak kilometrotan.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. RFEA. Resumen del medallero histórico - MARCHA - Campeonato de España de Marcha en Ruta - PROMESA, JÚNIOR, JUVENIL y CADETE. .
  2. IAAF. 5th IAAF World Championships in Athletics > 10 Kilometres Race Walk - women. .
  3. RFEA. Resumen del medallero histórico - MARCHA - Campeonato de España de Marcha en Ruta - ABSOLUTO. .
  4. Sports Reference. Athletics at the 1996 Atlanta Summer Games: Women's 10 kilometres Walk. .
  5. IAAF. 28th Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  6. IAAF. 10th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  7. a b IAAF. The XXIX Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  8. Agencia EFE. (21 de agosto de 2008). María Vasco, quinta, rozó la primera medalla española en atletismo. As.com.
  9. Europa Press. (24 de mayo de 2009). Vasco, campeona de Europa en 20 kilómetros marcha. El País.
  10. European Athletics. 20th European Athletics Championships, Estadio Olímpico de Montjuïc - Barcelona ESP 27 July - 1 August. .
  11. Noticias de la RFEA
  12. El TAS confirma los positivos rusos en Londres 2012 y María Vasco es única. 11 de junio de 2020.
  13. Agencia EFE. (13 de noviembre de 2013). María Vasco anuncia su retirada del atletismo. .
  14. Club Atletisme Gavà. (17 de junio de 2014). María Vasco entrenarà al Club Atletisme Gavà. .
  15. RFEA. AIRE LIBRE - Récords de España Absolutos - MUJERES. .
  16. IAAF. 19th IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  17. IAAF. 7th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  18. IAAF. 8th IAAF World Championships > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  19. IAAF. 20th IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  20. IAAF. 9th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  21. IAAF. 28th Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  22. IAAF. 10th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  23. European Athletics. 19th European Championships, Ullevi Stadium - Göteborg SWE 7 - 13 August. .
  24. IAAF. 23rd IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  25. IAAF. 12th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  26. IAAF. 13th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  27. IAAF. IAAF World Race Walking Cup 2012 > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  28. IAAF. The XXX Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
  29. IAAF. María Vasco - Personal Bests. .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]