Marañón

Artikulu hau Nafarroako udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Marañón (argipena)».

Marañón
Nafarroa Garaia
Izen ofiziala	Marañón
Estatua Erkidegoa Merindadea Eskualdea	Espainia Nafarroako Foru Erkidegoa Lizarrako merindadea Vianaldea
Alkatea	Inmaculada Bretón Valencia (PSN)
Herritarra	marañondar
Koordenatuak	42°37′46″N 2°29′15″W
Eremua	7,15 km2
Garaiera	815 m
Distantzia	84 km Iruñera
Posta kodea	31227
Biztanleria	55 bizt. (2012)
Dentsitatea	7,69 bizt./km²

Marañón Nafarroako udalerria da. Lizarrako merindadeko herri honek 55 biztanle zituen 2012ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 84 kilometrora dago.

Inguru naturala eta kokapena

Jasokundearen elizako erretaularen ikuspegia.

Herria, Nafarroa mendebaldeko muturrean kokatzen da, NA-7200 errepidea Santsol-Cabredo norabidean aurrena eta NA-7430 Cabredo-Marañon norabidean hartu ondoren.

Marañon Cabredorekin egiten du muga iparraldean, Aguilar Kodeskoarekin ekialdean, Arabako probintziarekin mendebaldean, eta Lapoblacionekin hegoaldean.

Klima eta natura

Marañonen bi klima ageri dira, mendialdeko eguterako klima mediterraneoa, udalerriaren ipar-mendebalde eta hegoaldean, eta klima azpiatlantiarra, gune ospeletan. Urteko batezbesteko tenperatura 9º eta 12 °C bitartekoa da, eta prezipitazioak 1.000mm eta 1.400mm bitartekoak. Urteroko egun euritsuak 80-100 inguru dira.

Marañonen 111 hektarea pagadi daude, 101 hektarea arte, eta zuhaitz askotariko beste 91 hektarea baso.

Demografia

Marañongo biztanleria

1897	1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2001	2006
221	225	247	255	253	234	261	228	142	112	87	68	61

2008ko erroldaren arabera, etorkin bakarra bizi zen herrian, biztanleriaren %1,67 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Ekonomia

Sakontzeko, irakurri: «Nafarroako parke eolikoak»

Aguilar Kodes eta Azuelo udalerrien artean, Las Llanas de Codés izeneko gunean, Nafarroako gobernuak eraikitako "Codés Azuelo" izeneko parke eolikoa dago. Ezarritako potentzia 43,20 megawattekoa da eta parkearen jabea Acciona Energia da gaur egun.

Ondarea

Jasokundeko Andre Mariaren eliza

Jasokundeko Andre Mariaren eliza, estilo erromanikoko XIII. mendearen hasieran eraikitako eliza da. Egiturak Nafarroako landa-erromanikoaren berezko ezaugarriak ditu, elementu aurregotiko batzuen agerpenarekin batera. Nabea trapezoide itxurako nerbio gurutzaduradun gangaz estalita dago. XVII. mendean sakristia eta korua eraiki ziren, izardun estaldurarekin. Horrez gain, beste bi kapera gehitu zitzaizkion parrokiari, kasetoidun estaldurarekin, eta herrerotar estiloko dorrea.

Elizaren barruan, errataula nagusi gotikoa nabarmentzen da, estilo hispaniar-flandestarraren margolan eta eskulturak dituena.

Etxeak

Marañongo herrigunean armarridun bi etxe gordetzen dira, batak A. Maezturen armarria eta besteak Hermostarren armarria fatxadan duela.

Baselizak

• Kristo Santuaren baseliza, Marañongo herrigunean kokatutako tenplua.

Euskara

Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera, Marañon eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania da. 2001eko erroldaren arabera, ez zegoen euskaraz hitz egiten zekien herritarrik.

Azpiegitura eta garraioak

La Estellesa autobus konpainiak Aguilar Kodes eta Iruñea bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

• Aguilar Kodes - Cabredo - Marañon - Genevilla - Zuñiga - Antzin - Murieta - Lizarra - Villatuerta - Zirauki - Mañeru - Gares - Obanos - Legarda - Zizur Nagusia eta Iruñea

Politika

Udal hauteskundeak

2007an Nafarroako Alderdi Sozialistako Jesús Manuel Bretón Valencia aukeratu zuten alkate; herri txiki honetako zinegotzi bakarra ere izan zen. Ez zen baliogabeko botorik ezta boto zuririk izan eta abstentzioa %77,42koa izan zen.

Marañongo Udala (2007)

Alderdia	Botoak	Aukeratua?
Jesus Manuel Breton Valencia (PSN)	59	Bai

2011ko udal hauteskundeetan ere PSNkoa izan zen zerrenda bakarra; urte horretan hiru lagunek osatua zen eta alkate Inmaculada Bretón izendatu zuten.

Udaletxea

• HELBIDEA: Bihotz Sakratuaren kalea, z/g

Alkateak

Alkateen zerrenda

1979-1983
1983-1987
1987-1991
1991-1995
1995-1999
1999-2003
2003-2007
2007-2011	Jesús Manuel Bretón Valencia	PSN
2011-2015	Inmaculada Bretón Valencia	PSN

Jaiak eta ospakizunak

Marañongo herriko jaiak abuztuaren 15ean ospatzen dira Ama Birjinaren omenez.

Ikus, gainera

• Nafarroako udalerrien zerrenda

Kanpo loturak

Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Marañón

• (Gaztelaniaz) Marañoni buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.
• Herriaren ikuspegia Cabredoko errepidetik, Google Street View-n.