Margarida Borràs

Wikipedia, Entziklopedia askea
Margarida Borràs

Bizitza
JaiotzaMallorca, XV. mendea
HerrialdeaValentziako Erresuma
HeriotzaValentzia1460ko uztailaren 28a (egutegi gregorianoa) ( urte)
Heriotza moduaheriotza zigorra: urkatzea
Jarduerak

Margarida Borràs (MallorcaValentzia, 1460ko uztailaren 28a) Valentziako emakume transexuala izan zen, jaiotzez Miquel izenekoa. Bere genero identitatearen ondorioz urkatua izan zen, eta egun Valentzian LGBT eskubideen defentsarako ikono bat da.[1]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dirudienez, Mallorcako notario garrantzitsu baten alaba izan zen, eta garai hartako Valentziako goi gizartearen zirkuluak ezagutu zituen, Valentziarik erosoenean nolabaiteko ospea lortuz. Halere, genero femeninoarekin identifikatzeagatik eta horrela jokatzeagatik eta janzteagatik preso hartu eta torturatu ondoren, exekutatu egin zuten Valentzia hiriko Merkatu Plazako urkamendian 1460ko uztailaren 28an.[2] Erdi Aroan hiltzaile, parrizida eta sodomitekin egiten zen bezala.[3]

Aitorpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Saria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1990eko hamarkadaren erdialdean, Vicent Josep Escartí irakasleak Margarida Borràsen heriotzaren inguruko gertakariei buruzko artikulu bat idatzi zuen, Valentziako LGBT kolektiboen artean garrantzi handia izango zuena. Horrela, bada, 1995ean, Valentziako Lambda Col · lectiu de lesbianes, gais, transsexuals i bisexuals elkarteak Margarida Borràs saria eman zien sexu- edo genero-identitateagatiko diskriminazioaren aurka egindako lanagatik nabarmentzen diren pertsona eta erakundeei, baita LGBT kolektiboaren eskubideen defentsaren alde jardundakoei ere, Valentzian, sentitzen zen bezala agertzeak eragindako gorroto eta diskriminazioaren ondorioz hil zen lehen pertsonari egiten zitzaion omenaldi gisa.

Kalea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2016ko urtarrilean, Valentziako Udaleko Emakumearen eta Berdintasunaren aldeko Kontseiluak kale bat eskaintzea erabaki zuen, historian zehar oroitzapenik lortzeko aukerarik izan ez duten beste 36 emakumerekin batera.[4]
  • 2017ko maiatzaren 17an omenezko plaka bat jarri zuten Merkatu Plazan, exekutatu zuten leku berean.[5]

Antzezlana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2018an Russafa Escènica jaialdian Margarida antzezlana estreinatu zuten, Ruben Rodriguez Lucas gidoilariak Margarida Borrasen bizitzan oinarrituta egindako lana.[6]
  • Carmen Fernándezek Traspasando Fronteras konpainiarekin Margaridaren figura erreibindikatu zuen oholtzetan.[7][8]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) «Margarida Borràs, una transexual valenciana en el siglo XV» Cáscara amarga (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  2. (Gaztelaniaz) «Mujeres Ilustres: Margarida Borràs» Entre piedras y cipreses 2017-07-21 (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  3. (Gaztelaniaz) S.L, EDICIONES PLAZA. «La cruel ejecución de Margarida Borrás, el primer transexual ahorcado por su sexo» Valencia Plaza (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  4. (Gaztelaniaz) Levante-EMV. «Las valencianas ilustres recuperan terreno en el callejero de la ciudad» www.levante-emv.com (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  5. (Gaztelaniaz) ValenciaBonita. (2018-05-15). «La cruel historia de Margarida Borràs» valenciabonita (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  6. (Gaztelaniaz) Artezblai. «Las Libélulas estrena 'Margarida' en la Sala Off de Valencia» ARTEZBLAI (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).
  7. Borràs, Margarida. (1460). ISBN https://valenciaextra.com/historia-margarida-borras/..
  8. (Gaztelaniaz) «Carmen y Margarida: la necesidad de contar la memoria trans -» pikara magazine 2018-10-17 (Noiz kontsultatua: 2020-03-20).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]