Mariàngela Vilallonga

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mariàngela Vilallonga Vives» orritik birbideratua)
Mariàngela Vilallonga

Fundació Prudenci Bertranako lehendakari

2021eko maiatza -
Joan Domènech i Moner (en) Itzuli

Kultura kontseilaria

2019ko martxoaren 24a - 2020ko irailaren 3a
Laura Borràs i Castanyer - Àngels Ponsa i Roca

Institut d'Estudis Catalans-eko bigarren lehendakariordea

2017ko irailaren 1a - 2019ko martxoaren 24a
Jaume de Puig i Oliver - Marta Prevosti
Kataluniako Eskola-Kontseiluako juntako kidea

2011 - 2015

Institut d'Estudis Catalans-eko bigarren lehendakariordea

2010 - 2013
Joan Solà Cortassa - Jaume de Puig i Oliver
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMariàngela Vilallonga Vives
JaiotzaGirona1952ko apirilaren 3a (72 urte)
Herrialdea Espainia
Familia
AitaJosep Vilallonga i Ribalta
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaBartzelonako Unibertsitate Autonomoa Doktoretza : filologia klasikoa
Gironako Unibertsitatea
Hizkuntzakkatalana
gaztelania
latina
Jarduerak
Jarduerakfilologoa, literatura historialaria, idazlea, politikaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Gironako Unibertsitatea  (1975 -  2022)
Kataluniako Gobernua  (2019ko martxoa -  2020ko iraila)
Jasotako sariak
KidetzaKatalan Ikaskuntzaren Institutuko Filologia Saila

Twitter: MVilallonga Instagram: mariangelavilallonga Edit the value on Wikidata

Mariàngela Vilallonga Vives (Girona, 1952ko apirilaren 3an) filologia latineko katedraduna da, Gironako Unibertsitatearen eskutik. Halaber, 2017. urtetik Institut d'Estudis Catalans edo IECko bigarren lehendakariordea da, non bestelako karguak ere bete dituen.[1] 2019ko martxoaren 24an Kataluniako Generalitateko kultura-kontseilari berri modura izan zen izendatua, Laura Borràsen trukean eta Quim Torraren gobernuaren parte bezala.[2] 2020ko irailaren 3an kontseilari-kargua utzi zuen, Àngels Ponsa-ren trukean.[3]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere aita Josep Vilallonga izan zen, jostuna (Llagostera, 1922). Gironan jaioa, Llagosteran hazi zen.[4][5] Hiriko karmelitetan ikasi zuen Lehen Hezkuntza, Bigarren Hezkuntza Gironako Institutuan eta Gironako Jaume Vicens Vives Institutuan ikasiz.[4][5][6] Gironako Unibertsitatean ikasi zuen Filosofia eta Hizkuntzak karrera, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan filologia klasikoan lizentziatuz. 1974ko irailean bere tesina aurkeztu zuen: La estructura omfàlica a l'epístola Ad Pisones d'Horaci, Àngel Anglada-ren zuzendaritzapean.[5][7][8]

1974. urte bertan Gironako Unibertsitate-Eskolan hasi zen lan egitea, maistra modura. Urte bat geroago, 1975ean, ezkondu zen.[5]

Unibertsitate-urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bartzelonako Unibertsitate Autonomoaren eskutik filologia klasikoan doktorea, Gironako Unibertsitatearen eskutik filologia latindarrean katedraduna da, eta Maria Àngels Anglada-Carles Fages de Climent Literatura-Ondareko Katedrako zuzendari, 2004tik aurrera.[9] Halaber, Literatura-Ondare Ikerketa-Taldearen zuzendari da ere.[10][11]

XV eta XVI. mendeetako humanista ezberdinen arteko erlazioen inguruko ikerketa-proiektuak eduki ditu, Aragoiko Koroaren testuinguruan.[2][12][13] Hala, aipagarri da arlo honetako Vilallongaren XV. mendeko Kataluniako latinezko literatura eta Gironako kardinal eta apezpikua zen Jon Margarit i Pau-ren inguruko ekarpenak, non aditua den.[14][15][16][17]

Studia Humanitatis ikerketa-taldeko koordinatzailea da ere, Alemaniako, Italiako, Erresuma Batuetako, Belgikako eta Espainiako beste hamalau ikerlariekin batera. Liburutegi birtual bat sortu du ere, Gironako Unibertsitatearen Hizkuntza eta Kultura Institutuaren web-orriaren bidez eskuragarri; bertan, Kataluniako humanista nagusien biografiak eta beren latinezko lanen inguruko informazioa erraz aurki daiteke.[18][19]

Akademia-lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2005eko otsailaren 28tik aurrera Institut d'Estudis Catalanseko (IEC) ohorezko kidea da, 255. zenbakiarekin. Era berean, 2017. urtetik aurrera, erakundearen bigarren lehendakariordea da ere. Aurretiaz ere eduki izan zuen kargu hau, Joan Solà-ren trukean, 2010. urteko urriaren 27an hildakoa. Karguan urte bereko azaroaren 11tik 2013rarte egon zen Vilallonga.[13]

2015. urtetik Institució de les Lletres Catalaneseko (ILC) Gobernu-Batzarreko kide da ere, bai eta Kontseilu-Batzordeaeen kide ere. Beste hainbar erakunderen kide izan da ere: Gironako Arte- eta Kultura-Kontseilua (2008-2011), Kataluniako Eskola-Kontseilua (2011-2015), Kataluniako Generalitateko Kultura-Kontseilu Soziala (2014-2015), CRUSCAT Sareko Kontseilu-Batzordeko presidentea (2010-2015), Kataluniako Generalitateko Oroitzapenetarako Batzorde Antolatzailea (2011-2013) eta Revista de Girona aldizkariko koordinatzailea (1985-2008).[20]

Quim Torra, izendapen-dekretua sinatzen (2019ko martxoaren 24an)

Politika-bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019ko martxoaren 22an kultura-kontseilari modura izan zen aurkeztua, Quim Torraren gobernukide modura eta Laura Borràsen trukean.[21]

Borràsek kargua utzi zuen 2019ko apirileko hauteskunde orokorretara aurkeztu agal izateko, Junts per Catalunyaren zerrendetan hautagai independente modura aurkezteko.[22] Urte bereko martxoaren 24an, Vilallongak kontseilari-kargua lortu zuen,[23][24] 2020ko irailaren 3a arte.[3]

2020an nolabaiteko polemika sortu zuen Vilallongak, TV3 telebista-kateko Drama saio elebiduna "TV3ko gehiegizko espainolaren erabileraren" adibide modura jarriz.[25][26][27][28] Vilallongaren hitzetan "Kataluniako [Autonomia-]Estatutuan eta CCMAren Legean" agetzen denez, TV3ren helburua "katalanaren defentsa eta sustatzea da", "TV3n gaztelania gehiegi entzuten dela" esanez eta oposizioaren gaitzespena lortuz.[25][29][30]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dozena bat baino gehiago monografia eta liburu idatzi ditu, bai eta Poemes francesos de Rainer M. Rilke (2011) liburua itzuli ere.[1][31][32] Hainbat komunikabidetan egin du lan ere (El Punt, Presència, Revista de Girona, Serra d’Or, La Vanguardia, Avui eta Ara, nagusiak aipatzearren).[1]

Liburuei dagokienez:[1]

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2016ko apirilaren 26an Sant Jordiren Gurutzea (katalanez, Creu de Sant Jordi) jaso zuen "Aragoiko Koroaren latinezko literatura humanistaren ikerketarengatik".[35]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c d Mariàngela Vilallonga Vives - IEC. .
  2. a b (Katalanez) 324cat. (2019-03-22). «Mariàngela Vilallonga substituirà Laura Borràs a la Conselleria de Cultura» CCMA (Noiz kontsultatua: 2020-08-25).
  3. a b (Katalanez) NacióDigital. «Torra i Puigdemont consumen el divorci amb el PDECat amb una remodelació del Govern a mida | NacióDigital» www.naciodigital.cat (Noiz kontsultatua: 2020-09-03).
  4. a b (Gaztelaniaz) «Mariàngela Vilallonga, la consellera que duerme entre clásicos» La Vanguardia 2019-08-02 (Noiz kontsultatua: 2020-08-26).
  5. a b c d «Biografia Mariàngela Vilallonga | Associació d'Escriptors en Llengua Catalana» www.escriptors.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-26).
  6. «La gironina Mariàngela Vilallonga es perfila com a nova Consellera de Cultura» www.diaridegirona.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-26).
  7. Vilallonga, Mariàngela. (1981). «L'estructura omfàlica de l'epístola Ad Pisones d'Horaci» Estudi general: Revista de la Facultat de Lletres de la Universitat de Girona (1): 5–14. ISSN 0211-6030. (Noiz kontsultatua: 2020-08-26).
  8. (Katalanez) Vives, Mariàngela Vilallonga i. (). «L'estructura omfàlica de l'epístola Ad Pisones d'Horaci» Estudi General 0 (1): 5–13. ISSN 2385-3565. (Noiz kontsultatua: 2020-08-26).
  9. «Càtedra de Patrimoni Literari Maria Àngels Anglada - Carles Fages de Climent» www.udg.edu (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  10. (Gaztelaniaz) País, El. (2019-03-22). «Mariàngela Vilallonga será la nueva consejera de Cultura» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  11. (Gaztelaniaz) «Excma. Sra. Dra. Mariàngela Vilallonga Vives» Real Academia Europea de Doctores (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  12. (Katalanez) «Mariàngela Vilallonga, nova consellera de Cultura» Núvol (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  13. a b Digitals, Servei de Recursos. «Institut d'Estudis Catalana» www.iec.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  14. «El bisbe Margarit i la seva època» www3.udg.edu (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).[Betiko hautsitako esteka]
  15. (Gaztelaniaz) GIRONA, ANNA PUNSÍ /. (2006-11-14). «Girona recuerda al influyente obispo humanista Joan Margarit» elperiodico (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  16. (Gaztelaniaz) Añon, Maria Isabel Segarra i. (2000). El tractat corona regum de Joan Margarit i Pau: edicio, traduccio i estudi. Universitat de Barcelona (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  17. (Katalanez) Vilallonga, Mariàngela; Miralles, Eulàlia; Prats, David. (2008). El cardenal Margarit i l'Europa quatrecentista: actes del Simposi internacional, Universitat de Girona, 14-17 de novembre de 2006. L'ERMA di BRETSCHNEIDER ISBN 978-88-8265-512-9. (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  18. «Universitat de Girona > Directori > Pàgina personal» www.udg.edu (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  19. «Fundació Josep Pla - 27.06.09 Exposició "M.A. Anglada 1930/1999. Vida i Obra." 19:30» web.archive.org 2016-07-07 (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  20. (Katalanez) «Salutació de la Consellera» Departament de Cultura (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  21. (Katalanez) Padilla, Toni. (). «Vilallonga, una consellera a la mida de Torra i Borràs» Ara.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  22. (Gaztelaniaz) Geli, Carles. (2019-03-23). «Vilallonga, una consejera de emergencia bajo dos sombras» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  23. «Torra firma el decreto de nombramiento de las nuevas conselleres de Presidència y Cultura» ElNacional.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  24. (Ingelesez) «Govern.cat - Generalitat de Catalunya» Govern.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  25. a b (Gaztelaniaz) «La consellera de Cultura, Mariàngela Vilallonga dice que en el Parlament se habla demasiado castellano» La Vanguardia 2020-07-08 (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  26. (Gaztelaniaz) «El Govern critica el uso del castellano en el Parlament» Leonoticias 2020-07-08 (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  27. (Gaztelaniaz) «La consejera de Cultura catalana ve "demasiado castellano en TV3"» El Independiente 2020-06-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  28. (Gaztelaniaz) «La consejera de Cultura de Torra arremete contra TV3 por usar «demasiado castellano»» abc 2020-06-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  29. (Gaztelaniaz) Baquero, Camilo S.. (2020-07-08). «La consejera de Cultura dice que también se habla demasiado castellano en el Parlament» EL PAÍS (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  30. (Gaztelaniaz) «La 'consellera' de Cultura se reafirma: "Se habla demasiado castellano en Parlament"» El Confidencial 2020-07-08 (Noiz kontsultatua: 2020-08-28).
  31. «L'Ela Geminada presenta els "Poemes francesos" de Rilke traduïts per Vilallonga» www.diaridegirona.cat (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  32. Vilallonga, Mariàngela. (diumenge, 13 de març de 2011). «Bloc de Mariàngela Vilallonga: Els poemes francesos de Rilke» Bloc de Mariàngela Vilallonga (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  33. Burckard, Johannes; Vilallonga, Mariàngela; Fajardo, Antoni Cobos. (2003). Dietari secret. ISBN 978-84-7502-681-7. (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  34. Vilallonga, Mariàngela. (2008). Recrear Rodoreda-Romanyà. Universitat de Girona ISBN 978-84-8458-267-0. (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).
  35. «El Govern distingeix amb la Creu de Sant Jordi 27 personalitats i 13 entitats - Sala de premsa. Generalitat de Catalunya» web.archive.org 2016-04-20 (Noiz kontsultatua: 2020-08-27).