Marie-Jeanne de Lalande

Marie-Jeanne de Lalande
	;
Bizitza
Jaiotza	Paris, 1768
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	1832ko azaroaren 8a (63/64 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Michel Lefrançois de Lalande (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	astronomoa eta matematikaria

Amélie Harlay, ezkontzaz Marie-Jeanne Amélie Lefrançais de Lalande (Paris, Frantzia, 1768-1832ko azaroaren 8a) matematikaria eta astronomo frantsesa izan zen.^[1]^[2]

Bizitza eta lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Joseph Lalanderen alaba ez-legitimoa zen Amélie Harlay (edo Marie Harley testu batzuetan).^[1] 1788an, hogei urte zituela, Michel Lalande lehengusuarekin ezkondu zen, bera baino gazteagoa, eta Lalandek iloba zela esaten zuena.^[2] Lalande arduratu zen bere prestakuntzaz, eta senar-emazteek beti egin zuten lan astronomoaren proiektuetan.

Taules horàries direlakoak Lalanderen Abrégé de Navigation-i (1793) atxikita daude, eta Amélie Harlayren lanak dira. ^[2]

Matematikan zuen trebetasunari esker, 1801ean argitaratu zen katalogoko 50 000 izarren posizioak kalkulatu zituen.

Berak eta Michel Lalandek hiru seme-alaba izan zituzten, eta astronomiari buruzko izenak jarri zizkieten: Caroline (Caroline Herschel), Isaac (Isaac Newton) eta Urania.^[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b (Frantsesez) «l'Astronomie novembre 2015» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-09-30).
↑ ^a ^b ^c ^d (Ingelesez) Ogilvie, Marilyn; Harvey, Joy. (2003-12-16). The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge ISBN 978-1-135-96343-9. (Noiz kontsultatua: 2022-09-30).

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barca Salom, Francesc Xavier. (2010). «Divulgació científica per a dames: L'Astronomie des dames de Jérome Lalande» GRHCT - Grup de Recerca d'Història de la Ciència i de la Tècnica (UPC).
Launay, Françoise. (noviembre de 2015). Le fabuleux destin de Marie Jeanne Harlay. 129 Société Astronomique de France, 36 or. ISSN 0004-6302..
Ogilvie, Marilyn; Harvey, Joy; Rossiter, Margaret (2003). The Biographical Dictionary of Women in Science (en inglés). New York: Routledge. ISBN 9781135963439.