Marie Darrieussecq

Marie Darrieussecq
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Baiona, 1969ko urtarrilaren 3a (55 urte)
Herrialdea	Lapurdi, Euskal Herria
Lehen hizkuntza	frantsesa
Hezkuntza
Heziketa	Université Paris-Diderot Doktoretza ; École normale supérieure ; (1990 - 1994)
Tesi zuzendaria	Francis Marmande
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	idazlea eta psikoanalista
Lantokia(k)	Paris
Jasotako sariak	ikusi Medicis saria (2013) : Men (en) ; Prix du jeune écrivain de langue française (1988) ;
	mariedarrieussecq.com

Marie Darrieussecq^[1] (Baiona, Lapurdi, 1969ko urtarrilaren 3a) frantsesezko idazlea da.

Lehen liburuarekin (Truismes) sekulako arrakasta lortu zuen Frantzian bai eta Europa osoan ere. Hainbat hizkuntzatara (30 baino gehiago) itzuli dute, tartean euskarara (Ahardikeriak; Alberdania, 2004.)

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lapurdiko hiriburuan jaioa, Basusarrin bizi izan da baina ez du oroimen onik herri horretatik.^{[erreferentzia behar]} Familia itsas girokoa du: ama (lanbidez frantses irakasle kolegio batean) ziburutarra eta aitaren aita (berau lanbidez teknikari) ere arrantzalea zen. Amatxi sare konpontzaile zen Donibane Lohizuneko portuan. Familia euskaldunean hazi zen, ama eta amatxi euskalzaleak zituen, haiekin txikitan euskaraz egiten zuen baina gero galdu zuen eta horrekin damutzen da.^[2]

Familia gertakizun batzuek (itsasoarekiko harremana, gurasoek galdu zuten semea) behin eta berriro agertzen dira bere liburuetan. Batxilergoa Baionako Cassin lizeoan egin zuen. 1988tik 1990era literatura ikasketak egin zituen Bordeleko Michel-Montaigne lizeoan. Hortik aurrera Parisen segitu zuen ikasten eta 1997an tesia egin zuen: «Autofikzioa eta ironia tragikoa Georges Perec, Michel Leiris, Serge Doubrovsky, eta Hervé Guibertengan».^[3]

Idazle izateaz gain psikoanalista ere bada.

Azken 20 urteetan Paris du bizitoki nagusi eta zenbait denboraldi pasatzen ditu Lapurdin.^[4] Ezkonduta dago eta hiru seme-alabaren ama da.^[5]

2007ko hauteskundeetan Ségolène Royalen alde agertu zen. 2010eko maiatzean Egunkariaren aldeko artikulua idatzi zuen Libération kazetan.^[6]

Euskaraz muga batzuekin egiteko gai da. 1998an Marie NDiayek, "ziminokeria" egin izanaz akusatu zuen (singerie) eta 2007an Camille Laurensek^[7] plagiatze sikologikoa egotzi zion. Bi akusazio hauei Rapport de police eleberriaz erantzun zien.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere obra guztietan protagonista emakume bat da.^[3] P.O.L. argitaletxeak atera dizkio lanak.

Eleberriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Truismes (1996).
Naissance des fantômes (1998).
Le mal de mer (1999).
Précisions sur les vagues (1999).
La plage (2000).
Bref séjour chez les vivants (2001).
Le Bébé (2002).
White (2003).
Claire dans la forêt (2004).
Le Pays (2005). Herria izenburuarekin euskaratua.
Zoo (2006).
Tom est mort (2007). Tom hil da izenburuarekin euskaratua.
Rapport de police (2010).

Antzerkia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Le Musée de la mer (2008). Reykjavikeko Islandiako Anzoki Nazionalean 2009an antzeztua.
Arthur Nauzycielekin batera Kaj Munken Ordet (La Parole) lanaren itzulpena eta egokitzapena, Avinhongo 2008ko jaialdirako sortua.

Itzulpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tristes Pontiques izenburupean 2008an Ovidioren Tristia eta Ex Ponto olerkien latinetiko itzulpena.

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1996an Truismes bere lehen lana Goncourt Sarirako finalista aukeratu zuten. International IMPAC Dublin Literary Awarderako ere aukeratu zuten.
2007an Tom est Mort Femina eta Goncourt sarietarako aukeratu zuten.
2013an Medicis Saria Il faut beaucoup aimer les hommes eleberriarekin.^[8]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Okzitaniera arautuan Darrieusec; Miquèu Grosclaude, Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons, Radio País, 1992, Paue, 40.or.
↑ «"Euskaraz, generorik ez izateak indarra ematen du gizonen nagusitasunaren aurrean"» Argia (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).
↑ ^a ^b «7K 20131215» calameo.com (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).
↑ "Euskaraz, generorik ez izateak indarra ematen du gizonen nagusitasunaren aurrean", Euskal kultur erakundeak Marie Darrieusecq idazleari egin elkarrizketa, 2018ko uztailean, www.eke.eus atarian irakurgai.
↑ Nora Arbelbide: Melankoniaz busti haurtzaroa, Berria, 2010eko abuztuaren 15a.
↑ Albistea Zuzeu.comen.
↑ Salaketak^{[Betiko hautsitako esteka]} Kevin Herediaren blogean.
↑ (Gaztelaniaz) «La escritora de Baiona Marie Darrieussecq gana el premio literario Médicis» naiz: 2013-11-12 (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).

Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Marie Darrieussecq

(Frantsesez) Marie Darrieussecqen biografia, haren argitaletxearen webgunean.
Ahardikeriak liburuaren fitxa, Alberdania argitaletxearen webgunean.
(Frantsesez) Biografia La République des lettresen.

Datuak: Q457714
Multimedia: Marie Darrieussecq / Q457714

[1] Okzitaniera arautuan Darrieusec; Miquèu Grosclaude, Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons, Radio País, 1992, Paue, 40.or.

[2] «"Euskaraz, generorik ez izateak indarra ematen du gizonen nagusitasunaren aurrean"» Argia (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).

[:0-3] «7K 20131215» calameo.com (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).

[4] "Euskaraz, generorik ez izateak indarra ematen du gizonen nagusitasunaren aurrean", Euskal kultur erakundeak Marie Darrieusecq idazleari egin elkarrizketa, 2018ko uztailean, www.eke.eus atarian irakurgai.

[5] Nora Arbelbide: Melankoniaz busti haurtzaroa, Berria, 2010eko abuztuaren 15a.

[6] Albistea Zuzeu.comen.

[7] Salaketak^{[Betiko hautsitako esteka]} Kevin Herediaren blogean.

[8] (Gaztelaniaz) «La escritora de Baiona Marie Darrieussecq gana el premio literario Médicis» naiz: 2013-11-12 (Noiz kontsultatua: 2018-12-24).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]