Matilde Rodríguez Cabo
| Matilde Rodríguez Cabo | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | San Luis Potosí, 1902ko uztailaren 17a |
| Herrialdea |  Mexiko |
| Heriotza | Mexiko Hiria, 1967ko irailaren 8a (65 urte) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Francisco J. Múgica (en)  |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoa Berlingo Humboldt Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, psikiatra, zirujaua eta sufragettea |
.svg)
Matilde Rodríguez Cabo Guzmán (Las Palmas, San Luis Potosí, 1902ko uztailaren 17a – Mexiko Hiria, 1967ko irailaren 8a)[1] mexikar medikua, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista izan zen emakumeen eskubideen alde.[2]
Bizitza eta lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mexiko hirira joan zen, eta han egin zuen lehen hezkuntza Coyoacángo “Protasio Tagle” eskolan. 14 urte zituela Eskola alemanean sartu zen, 1917tik 1921era. Ikastetxe horrek prestakuntza-ziurtagiria eman zion bosgarren mailara arte, eta, gainera, Alemania, Austria edo Suitzako edozein unibertsitatetan onartua izateko eskubidea ematen zion. 1922ko urtarrilaren 20an Medikuntza Eskola Nazionalean izena eman eta 1927an amaitu zuen karrera. 1928ko maiatzaren 11n eta 12an aurkeztu zituen azterketa teoriko eta praktikoak. Juárez ospitalean proba praktikoari eutsi zion. José Tomás Rojas doktoreari eskainitako Tonizitate gastrikoa eta gastrotonometria tesiaren alde egin zuen eta aho batez onartu zuten.[3]
Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Medikuntza Fakultateko ikasketak egin zituen 1929an, eta psikiatrian espezializatu zen Berlingo Humboldt Unibertsitatean 1929tik 1930era bitartean.[4]
Bere garaiko «feminismo aurreratuaren» parte gisa, Mexikoko mugimendu feministaren aitzindari izan zen 1940ko hamarkadan, Esther Chaparekin eta María Lavalle Urbinarekin batera; testuinguru horretan, bere herrialdean hainbat erakunde sortu zituzten emakume eta intelektualen taldekoa izan zen, besteak beste, Emakumeen Aldeko Fronte Bakarra, non Esther Chapa, Refugio García, Esperanza Balmaneda eta Consuelo Urangarekin batera pertsonalitate ikusgarrienetako bat izan baitzen.[5]
1932ko urriaren 8an La Castañedako Manicomioko Haurren Psikiatriako Pabiloiko buru izendatu zuten. Berak sustatu zuen zerbitzu hori, eta 25 urtetik gora izan zen buru.
1933an sortu zuen ikaskuntza motelekoentzako, hau da, ikasteko arazoak zituzten biztanleentzako lehen eskola.
1936an, Ofelia Domínguez Navarrorekin batera, bere herrialdeko abortua despenalizatzeko erreformak proposatu zituen lehena izan zen, La Mujer y la Revolución en el Frente Sozialista de Abogados txostenaren bidez. Proposamen hori «abangoardian egon zen emakumearen autodeterminazioari buruzko nazioarteko eztabaidari dagokionez». Gainera, eugenesiaren eta abortatzeko eskubidearen aldeko ikertzaile ezaguna izan zen.[6][7]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «Fallece Matilde Rodríguez Cabo Guzmán» Museo de la mujer (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ «Matilde Rodriguez Cabo» prezi.com (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ Sosenski, Susana; Sosenski, Gregorio. (2010-02). «En defensa de los niños y las mujeres: un acercamiento a la vida de la psiquiatra Mathilde Rodríguez Cabo» Salud mental 33 (1): 1–10. ISSN 0185-3325. (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ Oikión Solano, Verónica; Oikión Solano, Verónica. (2017-03). «Un atisbo al pensamiento y acción feministas de la doctora Mathilde Rodríguez Cabo» Relaciones. Estudios de historia y sociedad 38 (149): 101–135. ISSN 0185-3929. (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ Sosenski, Susana; Sosenski, Gregorio. (2010). «En defensa de los niños y las mujeres: un acercamiento a la vida de la psiquiatra Mathilde Rodríguez Cabo» Salud Mental 33 (1): 1–10. ISSN 0185-3325. (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ Matilde Rodríguez Cabo, feminista de izquierda. (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q16605392