Matsuri

Danjiri matsuri Kishiwadan.

Matsuri (祭り/祭) Japoniako jaialdi edo festa tradizionalak dira, ia herri guztietan ospatzen direnak. Gehienak ospakizun erlijioso batekin lotuta daude, gehienetan shinto ospakizunak. Jaialdi hauetan jolastu, jan, edan edo bertako espezialitateak erosi daitezke txosnetan. Matsuri askok japoniarren bizitza mugarritzen dute urte osoan zehar, Euskal Herriko jaiek bezalatsu.

Batzuek hainbeste eboluzionatu dute, non ez duten zerikusirik beren jatorrizko jaialdiarekin, nahiz eta izen eta data berak izan. Badira, halaber, tokiko jaialdi anitz (adibidez, Tobata Gion yamagasa jaialdia), prefetura jakin batetik kanpo ezezagunak direnak.

Ekialdeko Asiako biztanle gehienek ez bezala, japoniarrek ez dute Ilargiaren Urte Berria ospatzen, XIX. mendearen amaieran urtarrilaren 1eko Urteberriak ordezkatu baitzuen. Hala ere, Japonian bizi diren txinatar askok, baita santutegi eta tenplu batzuek ere, arrazoi erlijiosoengatik, Ilargi Urteberria ospatzen jarraitzen dute Urtezahar egunarekin paraleloan. Yokohamako Chinatown auzoak, Japoniako auzo txinatar handienak, mundu osoko turistak erakartzen ditu ospakizunez gozatzera. Gauza bera gertatzen da Nagasakiko argiontzi festarekin, hiriko auzo txinatarrean ospatzen dena.

Ezaugarriak

Japonia osoan 100.000 eta 300.000 jaialdi bitartean daudela kalkulatzen da, eta horiek 530 mila milioi yeneko eragin ekonomikoa sortzen dute urteo (2019). 2024an, jaialdi horietako 33 UNESCOren Ondare Kultural Immaterial gisa erregistratu ziren, "Yama, Hoko, Yatai, Japoniako gurdi jaialdiak" izenarekin. Jaialdietan egiten diren hainbat dantza folkloriko, mozorro prozesioak, kagura, dengaku, bugaku eta noh ere UNESCOren Ondare Kultural Immaterial gisa erregistratuta daude. Adibidez, 41 dantza folkloriko, Japoniako hainbat eskualdetako bon odori barne, "Furyu-odori" bezala erregistratuta daude eta 10 mozorro prozesio, namahage barne, "Raihō-shin" bezala.

Ez dago Japonia osorako matsuri egun espezifikorik, tokiko festak baitira, baina jaialdi egunak Setsubun edo Obon bezalako jai tradizionalen inguruan izateko joera dute. Normalean, matsuriak uda amaieran egiten dira, arrozaren uzta bilketari lotuta.

Matsuri jaialdietan, askotan, prozesioak egiten dira, gurdi apainduekin. Prozesio horietarako prestaketak auzo mailan (machi) antolatu ohi dira. Horien aurretik, tokiko jainkoa (kami) erritualki instalatzen da mikoshi (aldare eramangarri mota) batean, kaleetatik prozesioan eramaten dena.

Festa hauetan maiz oroigarriak eta taiyaki bezalako janaria saltzen dira, eta karaoke edo sumo lehiaketak antolatzen.

Matsuri ezagunenen ekitaldi garrantzitsuenak, Himejiko Nada No Kenka Matsuri edo Hirosakiko Neputa Matsuri kasu, telebistaz eman ohi dira herrialde osorako.

Ezagunak

Izena	Oharra	Lekua
Atsuta	Atsuta santutegian ekainean	Nagoya
Aoi	Shimogamo eta Kamigamo santutegietan maiatzan	Kyoto
Gion	uztailean	Kyoto
Hadaka	otsailean	Okayama
Hakata Gion Yamakasa	Kushida-jinjan uztailean	Fukuoka
Hōnen	Tagata santutegian martxoan	Komaki
Jidai	urriaren 22an	Kyoto
Kanamara	Kanayama santutegian apirilean	Kawasaki
Kanda	Kanda Myojin santutegian maiatzan	Tokyo
Kanto	abuztuaren 3-7an	Akita
Kishiwada Danjiri	irailean	Kishiwada
Miki uzta jaialdia	Ōmiya Hachiman santutegian urrian	Miki
Nada no Kenka	Matsubara Hachiman santutegian urriaren 14–15an	Himeji
Nagoya	Hisaya Ōdori parkean	Nagoya
Sanja	Asakusa santutegian maitzan	Tokyo
Sannō	Hie santutegian	Tokyo
Tenjin	uztailean	Osaka
Wakakusa Yamayaki	urtarrilean	Nara
Yotaka	ekainean	Toyama

Kanpo estekak

• Datuak: Q1046763
• Multimedia: Festivals of Japan / Q1046763