Medellín

Medellin; Medellín
	municipality of Colombia (en)
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Kolonbia
Probintzia	Antioquia (Kolonbia)
Alkatea	Federico Gutiérrez (en)
Izen ofiziala	Medellín
Jatorrizko izena	Medellín
Posta kodea	050001
Geografia
Koordenatuak	6°14′41″N 75°34′29″W
Azalera	382 km²
Altuera	1538
Mugakideak	Bello (en) , San Jerónimo (en) , Ebéjico (en) , Heliconia (en) , Angelópolis (en) , La Estrella, Antioquia (en) , Itagüí (en) , Envigado (en) , Rionegro (en) , Guarne (en) eta Copacabana (en)
Demografia
Biztanleria	2.529.403 (2018); 306.325 (2005)
Dentsitatea	6.643,39 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1616
Ordu eremua	UTC−05:00
Hiri senidetuak	Santiago de Cali, Varna, Bartzelona, Bilbo, Buenos Aires, Fort Lauderdale, Gold Coast, Milan, Hyderabad, Monterrey, Miami, Tacuarembó, Tarapoto (en) , Maracay, Rosario eta Santa Fe
	http://www.medellin.gov.co/

Medellín Kolonbiako ipar-mendebaldeko hiria da, Antioquiako departamenduaren hiriburua. Itsas mailatik 1.538 metrora dago. Herrialdeko bigarren hiririk handiena da, 2.486.723 biztanlerekin, 3.821.797 biztanle metropoli-eremuan. Urrezko triangelua-ren barruan dago, Bogota, Cali eta Pereira hiriekin batera. La ciudad de la eterna primavera, Capital de la montaña eta Ciudad de las flores ezizenak eman zaizkio.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak (Medellín)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	31.6	33.0	33.4	32.8	32.2	32.0	32.0	33.6	33.1	31.3	31.1	32.8	33.6
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	27.7	28.0	28.0	27.6	27.4	27.9	28.3	28.2	27.7	26.8	27.0	27.1	27.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	16.7	16.9	17.2	17.4	17.3	17.0	16.5	16.6	16.5	16.6	16.9	16.7	16.9
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	12.4	12.4	13.0	13.9	12.8	10.4	10.0	11.4	10.2	11.2	11.2	10.8	10.0
Euria (mm)	61.4	76.1	120.6	163.1	199.5	147.7	118.9	154.0	171.7	221.0	151.1	87.8	1672.9
Euri egunak (≥ 1 mm)	12	13	17	21	24	18	16	20	22	25	21	15	224
Eguzki orduak	175.5	149.0	154.2	127.9	138.9	173.0	203.2	191.6	153.4	132.9	136.4	156.2	1892.2
Hezetasuna (%)	66	66	67	70	71	67	63	65	69	72	73	70	68.3
Iturria: ^[1]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1616ko martxoaren 2an Francisco Herrera y Campuzanok fundatu zuen, San Lorenzo de Aburrá izenarekin.
1675ean Villa de Nuestra Señora de la Candelaria de Medellín izena hartu zuen.
1826ko apirilaren 17an Antioquiako hiriburu bihurtu zen.
1935eko ekainaren 24an Carlos Gardel argentinar abeslaria hirian hil zen hegazkin istripuan.
1993ko abenduaren 2an Pablo Escobar erail zuten, Kolonbiako narkotrafikatzaile nagusia eta Medellingo kartela izeneko erakunde mafiosoaren burua.
1995eko azaroaren 30ean martxan ipini zuten hiriko metroa.

Banaketa administratiboa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Medellingo komunen mapa.

Popular
Santa Cruz
Manrique
Aranjuez
Castilla
Doce de Octubre
Robledo
Villa hermosa
Buenos Aires
La Candelaria
Laureles - Estadio
La América
San Javier
El Poblado
Guayabal
Belén

Pertsona ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Fernando Botero (1932), eskultorea.
Pablo Escobar (1949-1993), Kolonbiako narkotrafikatzaile nagusi izandakoa. Operazio batean erail zuten.
Sergio Cabrera (1950), zinema zuzendaria.
Alvaro Uribe (1952), politikaria eta herrialdeko presidentea (2002-).
Victor Gaviria (1955), zinema zuzendaria.
Rene Higuita (1966), futbolaria.
Andres Escobar (1967-1994), futbolaria. Selekzioarekin bere atean gola sartu izatearren erail zuten.
Victor Hugo Aristizabal (1971), futbolaria. Kolonbiako Ligako goleatzaile nagusia.
Santiago Botero (1972), txirrindularia.
Juanes (1972), abeslaria.